0

بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 5 : نامه فرهنگستان زمستان 1385; 8(4 (پياپي 32)):69-76.
 
هويت ايراني در شاهنامه
 
خطيبي ابوالفضل*
 
* فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي
 
 

هويت ايراني ريشه در اسطوره هايي دارد که از هزاران سال پيش نياکان ما آنها را خلق کردند و استمرار بخشيدند، و داستان هاي حماسي درباره شاهان پهلوي و پهلوانان آرماني ايرانيان چون کيخسرو و گرشاسپ و آرش و رستم، در تاريخ ايران، پشتوانه هاي فکري و معنوي نيرومندي بود که همبستگي ملي را تقويت مي کرد. از سپيده دم تاريخ تا کنون ايرانيان، به رغم آنکه ايران بارها در معرض هجوم دشمنان خود بوده و گاه با انقراض سلسله شاهنشاهي سرتاسر کشور به دست بيگانگان افتاده، هيچ گاه هويت خود را فراموش نکردند و در سخت ترين روزگاران که گمان مي رفت همه چيز نابود شده حلقه هاي مريي و نامريي هويت ملي چنان آنان را با يکديگر پيوند داده که توانستند ققنوس وار از ميان تلي از خاکستر دگربار سر برآورند.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:15 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 6 : نامه فرهنگستان زمستان 1385; 8(4 (پياپي 32)):77-87.
 
روضه المنجمين، متني پارسي در نجوم از قرن پنجم هجري
 
بهرامي عسكر*
 
* بخش ايران شناسي، مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي
 
 

روضه المنجمين، شهمردان بن ابي الخير، به تصحيح و تحقيق جليل اخوان زنجاني، مركز نشر ميراث مكتوب و كتابخانه و موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي، تهران 1382، 670 (پنجاه و دو + ???) صفحه.
در پي ورود اسلام به ايران، زبان عربي، كه نخست زبان دين بود، در اندك زماني جاي زبان پهلوي را گرفت و زبان ديواني نيز شد. تا قرن پنجم هجري بسياري از نوشته هاي پهلوي به عربي بازگردانده شدند. نويسندگان ايراني هم غالبا آثار خود را به زبان عربي مي نوشتند. متعاقبا گروهي از نويسندگان به نگارش آثار فارسي يا ترجمه و تحرير فارسي نوشته هاي عربي پرداختند.
در زمينه نجوم به ويژه احكام نجوم كه مردم عادي بدان توجه بيشتري نشان مي دادند نيز، تا قرن پنجم هجري، آثار متعددي به زبان عربي نوشته شده بود و نياز به نوشت آثار فارسي در اين باب يا برگرداندن آثار عربي به فارسي شماري از نويسندگان و مترجمان را به اين راه كشاند. يكي از كتاب هايي كه در پاسخ به اين نياز پديد آمد همين روضه المنجمين بود.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:15 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 

 7 : نامه فرهنگستان زمستان 1385; 8(4 (پياپي 32)):87-106.
 
تاثير زبان فارسي در زبان صرب و كروآتي
 
فتوحي محمود*
 
* گروه زبان و ادبيات فارسي، دانشگاه تربيت معلم تهران
 
 

دو زبان فارسي و صربي از خانواده هند و اروپايي هستند. زبان صرب و كروآتي از گروه زبان هاي اسلاوي است كه در كنار زبان هاي روميايي و ژرمني سه شاخه بزرگ از خانواده زبان هاي هند و اروپايي به شمار مي روند. بررسي هاي زباني همانندي هاي بسياري را هم در واژگان پايه و هم در ساختارهاي آوايي و نحوي اين دو زبان نشان مي دهد.
باورود تركان عثماني به بالكان در قرن چهاردهم ميلادي، زبان و ادبيات فارسي هم وارد اين منطقه شد. زبان فارسي زبان فرهنگ و ادب دربار امپراتوري تركان عثماني بود و در دستگاه حكومتي عثماني حكم رسانه فرهنگي قدرتمندي را داشت. اين زبان توانست، در پرتو محتواي فرهنگي و هنري اش، نفوذ فرهنگ شرقي را در متصرفات تركان عثماني گسترش دهد و براي نظام سياسي عثمانيان پشتوانه كارآمدي گردد و در ميان روشنفكران و انديشه مندان قلمرو زيرسلطه تركان شيفتگان بسيار يابد. از اين رو، آموزش زبان فارسي در بالكان رواج يافت و فرهيختگان و روشنفكران بالكاني آشنايي با آن را نوعي فضل شمردند. جاذبه شعر و ادب فارسي و انديشه هاي متعالي عرفان و تصوف ايراني در گسترش زبان فارسي در بالكان نقش عمده داشت.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:16 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 8 : نامه فرهنگستان زمستان 1385; 8(4 (پياپي 32)):107-110.
 
مستخرج از نامه باربيه دومنار به آقاي رنو، وابسته سفارت فرانسه در ايران
 
سميعي احمد*
 
 
 

... سير انحطاطي پرشتابي كه متجاوز از يك قرن باز ايران را به سوي اضمحلال اجتناب ناپذير قريب الوقوعي سوق مي دهد براي ادبيات كمتر از شعب ديگر تمدن كهن سال آن كشور فلاكت بار نيست. به محض ورود به بوشهر اين واقعيت ناگوار بر من مسلم گشت و هر آنچه بر سر راه خود ديدم مويد سرخوردگي هايم شد. من با دلي سرشار از خيال هاي خام به خاك ايران پا نهاده بودم؛ با مشاهده اين سرزمين به تعبيري بكر و ناآشنا باري اروپاييان، اميد بسته بودم كه بتوانم، با جستجوي مجدانه، اگر هم براي عصر پيش از اسلام نباشد، دست كم براي سلسله هاي متعدد اسلامي كه بر سر اني كشور تيره بخت با يكديگر نزاع داشتند، مدارك گران بهاي چندي بيابم و در همان شهر اصفهان بود كه به خطاي خود پي بردم. عناوين چند اثر شرقي، كه در اروپا توان گفت معروف عام بود، هيچ گاه به گوش ملايان پروزن و اعتباري كه اميدوار بودم بار من باشند نخورده بود. كهنه پرستي با جهل آنان همدست گشته بود تا مرا از راهي كه در پيش گرفته بودم منصرف سازند و من پايتخت قديم ايران را با اين بارو دردناك ترك گفتم كه گنج هاي نهفته در مساجد و مدارس و اندروني هاي ميرزاياني بي خيال و بي علاقه، در اثر اهمال و غفلت، همچنان مدفون خواهندماند تا روزي كه همسايه اي پرقدرت سررسد و از اين غنايم كتابخانه هاي خود را كه، زين پيش، با كشورگشايي پروار شده بود پرمايه تر سازد. تا آن روز، موريانه و آتش و افغان ها فرصت خواهند داشت كه خسارات بسياري به بار آورند. به لطف حاكم اصفهان، اطلاعاتي كسب كردم كه، براساس آنها، از وجود متوني چند از كهن ترين آثار عصر اسلامي در فارس و يزد و حتي در بلوچستان اطمينان يافتم.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:16 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 4 : نامه فرهنگستان پاييز 1385; 8(3 (پياپي 31)):59-70.
 
زبان فارسي در رايا سپهر (جايگاه زبان فارسي در جهان نوين فناوري اطلاعات)
 
عاصي مصطفي*
 
* پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
 
 

فناوري اطلاعات
با پيدايش نخستين رايانه ها در بيش از نيم قرن پيش و گسترش روز افزون آنها، شاخه اي از دانش برق و الكترونيك به طور اختصاصي به طراحي و ساخت سخت افزارهاي رايانه اي پرداخت و، با بهره گيري از رياضيات جديد، طراحي و تدوين برنامه ها و نرم افزارهاي آن آغاز شد. بدين سان رشته هاي مهندسي سخت افزار و نرم افزار رايانه و به طور كلي دانش رايانه شكل گرفت. از آنجا كه مهم ترين و فراگيرترين فعاليت رايانه ها را دريافت و پردازش و ارايه داده ها يا اطلاعات مي دانستند، نخستين بار در سال 1968، دريفوس فرانسوي اين حوزه را انفورماتيك به معني پردازش خودكار اطلاعات خواند (ابطحي 1383، ص 19)- واژه اي كه با همين معني در زبان انگليسي و فارسي نيز كاربرد يافت. از دهه هفتاد در ايالات متحده و از دهه هشتاد در انگلستان، به تدريج اصطلاح فناوري اطلاعات با مفهومي گسترده تر جانشين آن شد تا همه زمينه ها و رشته هاي مرتبط با دانش رايانه و پردازش خودكار داده ها را در برگيرد. امروزه فناوري اطلاعات
(IT)، از ديد كاربردي، با همه فنون به هم پيوسته كار بر روي داده ها و، به لحاظ نظري، با سيبرنتيك پيوند دارد. نظريه هاي خودكاري، سامانه ها، اطلاعات، ارتباطات و ماشين هاي پردازشگر حوزه هاي اصلي آن اند (همان جا). از سوي ديگر، با رواج اصطلاح فراگيرتر فناوري اطلاعات و ارتباطات، همبستگي اين دو رشته و مجموعه اي از فنون رايانه اي كاربردي چه سخت افزاري و چه نرم افزاري و نيز شبكه ها و ارتباطات راه دور بارزتر مي گردد (http://foldoc.org).

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:16 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 6 : نامه فرهنگستان پاييز 1385; 8(3 (پياپي 31)):85-112.
 
زبان عاميانه در غزل حافظ
 
آتش سودا محمدعلي*
 
 
 

در اين مقاله برآنيم كه عناصر عاميانه غزليات حافظ را باز شناسيم و نشان دهيم. با توجه به اينكه غزل حافظ نمونه درخشان اين نوع در شعر فارسي شمرده شده، شايد در نظر اول جستجوي عناصر عاميانه در آن بيهوده به نظر آيد. اما، پس از بررسي اشعار شاعر شيراز به قصد يافتن اين عناصر در آن، مشخص مي گردد كه خواجه در آفرينش هنري خود تا حد زيادي به زبان عاميانه توجه داشته و به عنوان يكي از مصالح اصلي زبان هنري از آن بهره گرفته است. نتيجه ديگري كه از اين مطالعه به دست خواهد آمد تعيين درجه امكان هم نشيني اين دو جنبه زباني يعني زبان ادبي و زبان عاميانه در يك اثر و كيفيت آن است- دو جنبه اي كه تا حدودي متباين به نظر مي رسند. ضمنا، در اين بررسي، سعي خواهد شد پيوند اين دن مرتبه زباني و ميزان وابستگي زبان ادبي به زبان عاميانه در روند آفرينش غزليات حافظ مشخص گردد.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:17 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 9 : نامه فرهنگستان زمستان 1385; 8(4 (پياپي 32)):111-117.
 
بازتاب شخصيت استاد همايي در اهداي مجموعه گنجينه كتب به فرهنگستان
 
بني اقبال ناهيد*
 
* گروه كتابداري، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران شمال
 
 

استاد همايي را هر كس كه با فرهنگ اين مرز و بوم سروكار داشته و يا دارد مي شناسد. استادان و فرهيختگاني همچون دكتر مهدي محقق، استاد ايرج افشار، آقايان هوشنگ اتحاد و دكتر نصري پژوهش هايي انجام داده و آثاري پديد آورده اند كه نسل جوان امروز و نسل هاي آينده را با شخصيت والاي استاد فقيد آشنا مي كند.
اما اهداي مجموعه كتاب هاي چاپي به زبان فارسي و زبان هاي ديگر همچنين كتب چاپ سنگي استاد همايي از جانب خانواده فرهنگ دوست و دانش پرور ايشان به كتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسي بهانه اي شد تا در ابعاد شخصيتي و اخلاقي آن دانشمند برجسته پژوهشي براي مطالعه پژوهشگران و دانشجوياني انجام گيرد كه به احوال و آثار ايشان آشنايي كافي ندارند و شايسته است آگاه شوند كه چه مقدمات و سوابقي آفريننده اين گونه شخصيت هايي در فرهنگ ما بوده است.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:17 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 
چاپ عكسي كهن ترين نسخه كامل شاهنامه
 
خطيبي ابوالفضل*
 
 
 

شاهنامه فردوسي (چاپ عكسي از روي نسخه خطي كتابخانه بريتانيا به شماره Add.21,103 مشهور به شاهنامه لندن)، نسخه برگردانان: ايرج افشار و محمود اميد سالار، تهران 1384، 297 برگ متن اصلي + 32 صفحه پيشگفتار فارسي + 14 صفحه پيشگفتار انگليسي.
اين نسخه، كه تاريخ 675 هجري در ترقيمه آن آمده است، كهن ترين نسخه كامل شاهنامه است. نسخه كهن تر اما ناقص نسخه فلورانس مورخ 614 هجري است كه نيمه نخست شاهنامه را در بردارد.
نگارنده، طي حدود شش سال گذشته كه در تصحيح دفتر هفتم شاهنامه با دكتر جلال خالقي مطلق همكاري مي كردم، مدام با نسخه شاهنامه لندن سروكار داشته و حاصل تجربه ها و مطالعات خود را در مقاله اي مستقل (خطيبي 1382 الف) گزارش كرده و در چندين مقاله ديگر، به مناسبت هاي گوناگون، درباره اين نسخه به تفصيل به بحث پرداخته است (خطيبي 1381، 1383). ولي، در اين جستار، برآنم كه، ضمن اشاره به آن تجربه ها، با بررسي و نقد پيشگفتار دكتر محمود اميد سالار بر چاپ عكسي اين نسخه، نكاتي را به تحقيقات پيشين بيفزاييم.
اميد سالار، در پيشگفتار خود، نخست تاريخچه مختصري از اين نسخه را به دست داده كه خواندني است.
در اين نسخه، برگ هاي 5 تا 7 (از آغاز شاهنامه تا بيت 38 از پادشاهي جمشيد)، و برگ هاي 50 تا 53 ( از بيت 1289 داستان رستم و سهراب تا بيت 680 از داستان سياوخش) و برگ 297 ( از بيت 879 پادشاهي يزدگرد سوم تا آخر شاهنامه) پس از اتمام كتابت نسخه به آن افزوده شده اند. مهم ترين برگ نو نويس اين نسخه برگ 297 است كه تاريخ 675 هجري فقط در اين برگ آمده است.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:17 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 11 : نامه فرهنگستان پاييز 1385; 8(3 (پياپي 31)):160-174.
 
برنامه ريزي زبان و سره گرايي واژگاني
 
داوري اردكاني نگار*
 
 
 

دراين مقاله، جايگاه نگرش هاي سره گرايانه در برنامه ريزي زبان بررسي مي شود. دليل توجه ويژه به سره گرايي در نظام برنامه ريزي زبان آن است كه سره گرايي يكي از گرايش هاي غالب بر تحولات برنامه ريزي شده و نشده زبان بوده است. ضمنا، در بيشتر مقالاتي كه درباره سره گرايي در زبان فارسي منتشر شده است، از بعد عاطفي و احساسي به آن پرداخته شده است. در اين مختصر مي كوشيم سره گرايي را با تاكيد ويژه بر نوع واژگاني آن معرفي كنيم و جايگاه آن را در برنامه ريزي زبان مشخص سازيم. در پايان، با توجه به اهميت نقش نگرش هاي كاربران زبان در موفقيت يا عدم موفقيت هر نوع برنامه ريزي زبان، به بررسي نگرش هاي سره گرايانه در ميان برخي از سطوح جامعه زباني تهران (دانش آموزان، دانشجويان، دانشگاهيان و فرهنگستانيان) خواهيم پرداخت و، از اين راه، وضع سره گرايي را در اين جامعه زباني توصيف خواهيم كرد.

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:17 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 1 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):2-8.
 
سرمقاله: گستره ادب معاصر
 
سميعي گيلاني احمد*
 
 
 

به اعتباري اين تصور نادرست پديد آمده كه گستره ادب معاصر محدود است به شعر نو و رمان و داستان كوتاه، حال آنكه ادب معاصر عرصه اي بس پر دامنه تر دارد و انواع بس پر شمارتري از فراورده هاي ادبي و مربوط به ادبيات را در بر مي گيرد. مواد گوناگون ادب معاصر را در مقايسه با ادب سنتي به پنج مي توان تقسيم كرد:
دسته اول شامل آثاري است كه در ادامه ادب سنتي كه مصاديق تازه اي از انواع موجود در آن شمرده مي شوند. اشعار عروضي عمدتا با همان مضامين و در همان قالب هاي پيشين، هر چند با موضوعات نسبتا نو يا با اندكي تصرف سطحي در ساختار، از اين دست اند. از جمله نمونه هاي برجسته اين قبيل اشعار سروده هاي بهار، شهريار، معيري، پروين، توللي و چهار پاره هاي رشيد ياسمي است.
دسته دوم آثاري را در بر مي گيرد كه نوعا نظاير آنها در ادب سنتي وجود دارد نهايت آنكه از جهاني متحول جلوه مي كنند و احساس مي شود كه رنگ و بوي تازه اي يافته اند. سروده هاي با مضامين و احيانا اوزان عروضي بي سابقه يا بسيار نادر در شعر سنتي با حال و هواي تازه و فضاي شاعرانه امروزي چون غزل هاي سايه و سيمين بهبهاني مصاديق بارز آن اند.
اين در دسته طيف و پيوستاري را تشكيل مي دهند و اعضاي آنها را نمي توان همواره به قطع معلوم كرد. ملاك تشخيص عموما جهان بيني اثر آفرين و فضاي اثر و نوع مضامين آن است ...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:17 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 4 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):38-58.
 
بررسي چاپ هاي انتقادي جامع التواريخ رشيد الدين فضل اله در فرانسه و ايران
 
ساجدي صبا طهمورث*
 
* دانشگاه تهران، گروه زبان فرانسه
 
 

رشيدالدين فضل اله، مورخ ايراني قرن هفتم هجري، در اوايل قرن نوزدهم، با تحقيقات مبسوط و چاپ و ترجمه هاي آثارش به همت اتين مارك كاترمر و، در قرن بيستم، با تحقيقات ايران شناساني كه درصدد بر آمدند تا كارهاي ناتمام اين ايران شناس بزرگ فرانسوي را به اتمام برسانند شناسانده شد.
در طي همين قرن، در ايران نيز اقدامات جالب توجهي در تصحيح و نشر آثار رشيدالدين انجام گرفت كه مهم ترين آنها چاپ و نشر بخش هايي از جامع التواريخ اوست به كوشش مصحح سخت كوش محمد روشن و يار كار آشناي او،‌ مصطفي موسوي ...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:18 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 5 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):59-83.
 
سهراب سپهري و ويليام وردزورث، دو شاعر وحدت وجودي
 
خزاعي فر علي*
 
 
 

سهراب سپهري و ويليام وردزورث، شاعر انگليسي اواخر قرن هجدهم و نيمه اول قرن نوزدهم، به دو زمان و دو فرهنگ و سنت شعري متفاوت تعلق دارند. اما، به رغم تفاوت هاي بارز از جهت شيوه بيان، به مضمون كم و بيش مشابهي مي پردازند. هدف اين مقاله بررسي همين مضمون مشابه است. مبناي اين مقايسه شعر «صداي پاي آب» از سپهري و شعر «صومعه تين ترن» از وردزورث است. اين دو شعر، كه هم از قوي ترين اشعار اين دو شاعر شمرده مي شوند هم به بهترين وجهي بيانگر افكار آنان هستند، از حيث قالب و شمار ابيات متفاوتند: «صومعه تين ترن» در 159 بيت و «صداي پاي آب» در 367 بيت است. قالب «صداي پاي آب»‌ نام مشخصي ندارد، فقط، به اعتبار شمار ابيات، مي توان آن را شعر بلند خواند. شعر وردزورث در قالب قصيده وار است، هر چند شمار ابيات بندها مساوي نيست. شعر بي قافيه و، در نوع خود، از زيباترين نمونه ها در ادبيات انگليسي است. در ادامه مقاله، نخست خلاصه اي از دو شعر را آورده ام و، پس از بيان كلياتي در باب ساختار و زبان اين دو منظومه، به مقايسه آنها از حيث مضمون پرداخته ام ...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:18 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 6 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):84-94.
 
ياكوبسن، وجودي حاضر و غايب
 
حق شناس علي محمد*
 
* گروه زبان شناسي همگاني، دانشگاه تهران
 
 

به جاست سخن را با اين قول متناقض نما آغاز كنيم كه شناخت آرا و نظريه هاي رومن ياكوبسن و طرح تصويري از شخصيت علمي و فرهنگي او كاري است هم آسان هم دشوار: آسان از اين جهت كه اولا، ياكوبسن آرا و نظريه هاي خود را، هر يك، در قالب مقاله يا گفتاري به ظاهر مستقل پيش مي نهد و در نتيجه فهم آنها را مشروط به شرايط پيش داده چنداني نمي كند؛ ثانيا، ياكوبسن، به گقته ويچسلاف ايوانف، كلي ترين قضايا در قالب اصطلاحاتي عيني و ملموس و همراه با مثال هايي مشخص مطرح مي سازد (Jakobson 1987, p. 10)؛ ثالثا، زبان او، باز به گفته ايوانف، زباني روشن و مفهوم است (Ibid). پس بديهي است كه هر كه حتي يك مقاله يا يك گفتار او را خوانده باشد، حتما به گوشه هايي از آرا او راه برده و به تصويري از شخصيت علمي او در ذهن خود رسيده است، و لذا مي تواند درباره او در همان حدود سخن بگويد ...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:18 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 7 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):95-103.
 
ضمير مشترک يا ضمير شخصي و ضمير تاكيدي
 
وحيديان كاميار تقي*
 
* دانشگاه فردوسي مشهد
 
 

در اين گفتار، ابتدا به مطالبي كه تاكنون درباره اين ضمير در دستورهاي زبان فارسي نوشته شده است اشاره مي كنيم سپس به بررسي آن مي پردازيم.
در دستور زبان فارسي معروف به پنج استاد چنين آمده است:
ضمير مشترك آن است كه با يك صيغه در ميان متكلم و مخاطب و غايب مشترك باشد و هميشه مفرد استعمال شود ... كلمات خويش و خويشتن هم ضمير مشترك و از لفظ خود آمده است... گاهي، براي تاكيد، ضمير شخصي متصل به ضمير مشترك خود الحاق نمايند.
(قريب و ديگران 1320، ج 1، ص 95-97)
در اين دستور، پس از مطالب، نقش هاي ضمير مشترك بر شمرده شده، از جمله براي نقش فاعلي اين مثال آمده است:
چو تو خود كني اختر خويش را بد                             مدار از فلك چشم نيك اختري را
...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:18 PM
تشکرات از این پست
mehdi0014
mehdi0014
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : مرداد 1389 
تعداد پست ها : 287351
محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 11 : نامه فرهنگستان تابستان 1385; 8(2 (پياپي 30)):146-157.
 
نقدي بر ترجمه لطائف المعارف ثعالبي نيشابوري از خامه علي اكبر شهابي خراساني
 
همايون سرور*
 
* دانشگاه کابل
 
 

لطائف المعارف، ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل نيشابوري (ثعالبي)، ترجمه و نگارش علي اكبر شهابي خراساني، انتشارات آستان قدس رضوي، ‌مشهد 1368، 277 صفحه.
صحبت درباره كتاب گران سنگ لطائف المعارف ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبي نيشابوري است كه علي اكبر شهابي خراساني، استاد فقيد دانشگاه تهران،‌ در سال 1368 ترجمه كرده و، در چاپ آن، از تحقيقات دو دانشمند مصري، ابراهيم ابياري و حسن كامل صيرفي، بهره گرفته اما، در تحقيق احوال ثعالبي و توضيح مطالب حاشيه،‌ البته گاه گاه، به توضيحاتي به قلم خود پرداخته و همه را مشخص كرده است. اين بود قول خود او؛ در عمل، متن دانشمندان مصري حاوي دوازده فهرست هم بوده كه استناد شهابي از ترجمه و نشر آنها ابا ورزيده، كه اي كاش چنين نمي شد. اغلاط طباعتي و بعضي اشتباهات جزيي- شايد از قلم مترجم - ديده مي شود كه معترض نشدم.
اين نقد در سال 1376 ش نوشته شده كه تاكنون اقبال چاپ نيافت،‌ به اين اميد كه شخص ديگري نقد كند و يا چاپ دوم انجام شود كه از اشتباهات مبرا گردد، اما نشد. پس ناچار شدم اين نوشته را به نشر رسانم تا خدمتي به جامعه خود- كه معناي نقد نزدش مبهم است - بكنم ...

 
كليد واژه: 
 
 

 نسخه قابل چاپ

 
 
چهارشنبه 27 اردیبهشت 1391  1:18 PM
تشکرات از این پست
دسترسی سریع به انجمن ها