"فیس بوک" کلاس مردم شناسی است
نعیمه اشراقی: استفاده از فیلترشکن از لحاظ قانونی منعی ندارد بلکه بعضی از مراجع شرعا جایز نمیدانند که مقلدین این دسته از مراجع بایستی احتیاط کنند.
نعیمه اشراقی، نوه امام خمینی، در میان ایرانیان عضو فیسبوک چهرهای شناخته شدهاست.
البته او تا چند ماه پیش، یکی از اعضای عادی فیسبوک بود؛ اما پس از مصاحبه پر سر و صدایش با سایت جماران درباره "حجاب"، همگان او را به عنوان "نوه امام" شناختند و در کوتاه زمانی، تعداد دوستانش در فیسبوک، از ۳۰۰ نفر به ۵۰۰۰ نفر رسید.
اگر به صفحه شخصی او در فیسبوک سر بزنید، معمولا پستهایی میبینید با لایکها و کامنتهای پرشمار موافق و مخالف.
متن زیر گفتوگوی عصر ایران است با نوه امام خمینی درباره فعالیتش در سایت فیلترشده فیسبوک.
• شما از چه زمانی عضو فیسبوک شدید و اصلاً چه شد که تصمیم به عضویت در این شبکه اجتماعی گرفتید؟
بیشر از چهارسال است که عضو فیسبوک هستم. انگیزه اولیهام، پیدا کردن دوستان قدیمیم بود.
• دوستان شما در فیسبوک چند نفرند و معمولاً درخواست دوستی چه کسانی را قبول میکنید؟
دوستان من ۵۰۰۰ نفر هستند و درخواستهای بیشماری دارم که تسهیلات فیسبوک اجازه افزودن بر تعداد دوستهایم را نمیدهد. در خصوص درخواستهای دوستی هم سعیم این بوده که گزینشی عمل نکنم.
• آیا خودتان هم برای کسی درخواست دوستی میفرستید؟
در پارهای از مواقع
• برخورد شما با کامنتهای انتقادی چگونه است؟ آیا کامنتی را هم حذف میکنید؟
” استفاده از فیلترشکن از لحاظ قانونی منعی ندارد بلکه بعضی از مراجع شرعا جایز نمیدانند که مقلدین این دسته از مراجع بایستی احتیاط کنند. “
تعداد کامنتهایی که حذف کردهام از تعداد انگشتان دست به نظرم کمتر بوده است
• اگر کسی در لابلای انتقادش، سخنی بگوید که از نظر شما، مصداق توهین به امام و یا شخصیتهای دینی باشد، کامنت او را حذف میکنید؟
تا به حال کامنت توهین به ائمه نداشتهام ولی توهین به امام علیرغم خواهش من بوده است. گرچه این کامنتها قلب و روح مرا آزار میدهد ولی در اکثر مواقع سعی کردهام تحمل کنم؛ به این دلیل که احساس میکنم گاهی در این بین افراد کسانی هستند که احتمالا به آنها ظلمی شده است و یا حتی قربانی پدران و یا مادران خود هستند و با این کار احساس آرامش میکنند. آنها شاید به گمان خودشان صدایشان به گوش کسی در درون حکومت میرسد. من هم صبوری میکنم.
تاسف من بیشتر از این است که میبینم چهره واقعی امام را تعداد اندکی شناختهاند و این قدر دور از واقعیت راجع به امام قضاوت میشود که کوشش در جهت شناخت امام را با تمام وجود برای خودم واجب میبینم.
هر کسی از ظن خود شد یار من
وز درون من نجست اسرار من
• از خانواده امام چند نفر عضو فیسبوک هستند؟ چه کسانی؟
نسل اول، یعنی فرزندان امام هیچ کدام عضو فیسبوک نیستند و نسل دوم، یعنی نوهها، بیش از ۶۰% عضو هستند.
• وقتی با فیلترشکن وارد فیسبوک می شوید، احساس نمی کنید قانون شکنی کردهاید؟
من شخصا با قانون گریزی مخالفم حتی اگر قانون به ناحق باشد. به نظرم برای اصلاح قانون ظالمانه باید کوشش شود و تا زمانی که قانون پابرجاست نباید از آن تخطی کرد ولی استفاده از فیلترشکن از لحاظ قانونی منعی ندارد بلکه بعضی از مراجع شرعا جایز نمیدانند که مقلدین این دسته
” درباره فیلترشدن فیسبوک: من کلا با ممنوعیت مخالفم. از نظر من منع استفاده از هر آنچه که ممنوع کردهایم راه حل نیست. حتی مُسکّن هم محسوب نمیشود. “
از مراجع بایستی احتیاط کنند.
• اصلا درباره فیلترشدن فیسبوک چه نظری دارید؟
من کلا با ممنوعیت مخالفم. از نظر من منع استفاده از هر آنچه که ممنوع کردهایم راه حل نیست. حتی مُسکّن هم محسوب نمیشود.
• اگر نوه امام نبودید فیسبوک برایتان فضای دلپذیرتری بود یا الان که نوه امام هستید فیسبوک برایتان جذابتر است؟
من بیش از ۴ سال است که عضو فیسبوک هستم. قبلاً کسی مرا با عنوان نوه امام نمی شناخت. تعداد دوستانم ۳۰۰ نفر بود؛ ولی بعد از مصاحبه با سایت جماران راجع به حجاب نامم شناخته شد و یکباره تعداد دوستانم به حداکثر رسید و هر روز درخواستهای دوستی زیادی دارم که به دلیل ممنوعیت تسهیلات فیسبوک، امکان پذیرش آنها را ندارم. لذا بعد از شناخته شدن، فضا برایم بسیار دلپذیرتر شد.
• فیسبوک چه فوایدی برای شما دارد؟ برایتان بیشتر جنبه تفریحی دارد؟
بیشترین فایده فیسبوک برای من مردم شناسی و آشنایی با لایه های مختلف جامعه است که برایم بسیار دل نشین است؛ به خصوص برای من که در شرایطی خاص بزرگ شدهام و امکان ارتباطات فیستوفیس و صادقانه را کمتر داشتهام. آدمها یا به دلایلی به ما نزدیک شده اند و یا باز به دلایل دیگری از ما فاصله گرفتهاند. نزدیکی و دوریشان واقعی نبوده است. فیسبوک این امکان برای من فراهم کرده است که دوستانی بدون دلهره و بدون چاپلوسی داشته باشم.
• معمولاً بر روی صفحهتان چه چیزهایی را مینویسید یا شِیر میکنید؟
معمولا مسائل سیاسی؛ چون این روزها، دغدغه مردم سیاست است. سیاست چنان در تار و پود زندگی مردم نفوذ کرده و تاثیرگذاشته است که نمیتوان به چیزهای بهتری فکر کرد و درباره آنها
” برای من که در شرایطی خاص بزرگ شدهام و امکان ارتباطات فیستوفیس و صادقانه را کمتر داشتهام. آدمها یا به دلایلی به ما نزدیک شده اند و یا باز به دلایل دیگری از ما فاصله گرفتهاند. نزدیکی و دوریشان واقعی نبوده است. فیسبوک این امکان برای من فراهم کرده است که دوستانی بدون دلهره و بدون چاپلوسی داشته باشم. “
نوشت.
• وقتی که در فیسبوک به طرز رفتار و گفتار ما ایرانیان مینگرید، چه نکات مثبت و منفیای در کنش و منش ما میبینید؟
از نکات مثبت شروع کنم: به نظرم ایرانیها مردمانی کنجکاو، باهوش و بااحساس هستند ولی آنچه کمتر به چشم میخورد منطق است. اکثر اعضای فیسبوک که با آنها سروکار دارم اصول اولیه ارتباطات را نمیدانند و موجبات مسمومیت فضای مجازی را فراهم میکنند.
بسیاری از گفتمانها با تعصبات جناحی دست و پنجه نرم میکند و در بعضی از مواقع ادب رعایت نمیشود. من گاهی از خواندن کامنتهایی که در پستهایم می گذارند دلم به درد میآید.
• به نظر شما، فضای فیسبوک فضایی گناهآلود است؟
نه، شما بهتر از من میدانید در دنیای غرب از فیسبوک به عنوان یک شبکه اجتماعی استفاده میشود؛ مثلا برای اطلاع رسانی و دعوت از دوستان برای بازدید برنامههای مدنظر و همین طور نظر سنجی برای اتخاذ تصمیمهای گروهی و ... در چنین فضایی هرکسی با توجه به بیزینس خود میتواند فعالیت کند. ممکن است بعضی از بیزینسها سالم نباشد. این در واقع سواستفاده از فیسبوک است و از این بابت نباید فیسبوک را متهم و مجرم بدانیم.
• مهمترین ثمرات حضور در فیسبوک برای شما چه بوده است؟
با توجه به اینکه من نوه امام هستم درخواستهای زیادی در خصوص آشنایی با شخصیت امام و خانوادهشان از من شده است. برنامه من این است که به این درخواستها لبیک بگویم. همچنین برخی از مسائل سالهای دهه شصت سربسته باقی مانده است و از من در این خصوص سوالات بسیاری شده است.
البته علم و شناخت من ناقص است ولی تا جایی که اطلاع دارم و میتوانم اطلاعات کسب کنم، تلاش خواهم کرد تا پاسخگو باشم. آنچه به شناخت آن ایمان دارم شخصیت امام است؛ زیرا سالها با ایشان زندگی کردهام و میتوانم با بازگویی خاطراتم از آن دوران، در انتشار جنبههای مختلف زندگی امام موثر باشم.
علاوه بر اینها، دیدگاههای سیاسیم را نیز گاهی در قالب پستهایم بیان میکنم که غالباً با استقبال نسل جوان عضو فیسبوکم همراه میشود.
