نقشه ای ازدو قطب ماه در عملیات سلمنتین (Clementine). اعتبار تصویر: ناسا
از اوایل 1960 این بحث همواره بوده که آیا در اعماق تاریک دهانه های آتشفشان مانند ماه، در نزدیکی دو قطب، آب به صورت یخ پنهان شده است؟ جایی که هرگز نور خورشید را به خود ندیده است. سفینه های فضایی مختلفی سعی نموده اند تا اعماق این دهانه ها را ببینند، اما مدت های زیادی است که از این راه نیز اطلاعات دقیقی به دست نیامده است. اکنون ناسا و سازمان فضایی هند یا ISRO در حال تشکیل یک تیم تحقیقاتی شامل دو فضاپیما هستند تا یک بار و برای همیشه به این سوال پاسخ دهند. دکتر میلسامی انادوری (Mylswamy Annadurai) مدیر پروژه سفینه چاندرایان-1 (Chandrayaan-I)گفت: «زمانی که این حقیقت آشکار شود، تجربه ای بی نظیر و در نوع خود اولین خواهد بود.»
سفینه فضایی چاندارایان-1 از ISRO و فضاپیمای LRO از ناسا به طور همزمان قطب های ماه را بازرسی می کنند؛ چاندارایان هم اکنون در مدار ماه می باشد و پرتاب LRO نیز برای اواخر این ماه برنامه ریزی شده است. داده های به دست آمده از رادارهای هر دو سفینه به اشتراک گذاشته شده و تفسیر و تعبیر خواهند شد. جزئیات این همکاری هنوز به صورت جز به جز و دقیق در حال بررسی است؛ لیکن به صورت رسمی امید است در مدت یک ماه به انجام برسد.
تصویر هنری از چانداریان-1 در حال چرخش به دور ماه
طرح اصلی این برنامه توسط پل اسپودیس (Paul Spudis) از "انستیتو ماه و سیاه" از هاستون صورت گرفته، وی همچنین رهبری تیم دانشمندان ایالات متحده در پروژه چاندارایان-1 را بر عهده داشت.
اسپودیس در مقاله خود چنین نوشت: «آزمایش ما در مرحله اول سوال بزرگ در مورد وجود قطب های یخی در ماه، وسعت و خلوص آن را پاسخ خواهد داد.» این مقاله در ژورنال علوم ماه و سیاره به چاپ رسیده است.
برای اولین گام دانشمندان ISRO در نوزدهم ماه می چاندرایان-1 را به مدار جدیدی، 200 کیلومتر دورتر از مدار اولیه اش هدایت نمودند.
اسپودیس در مقاله ای که برای انجمن فضایی ملی در 2006 نوشت، بیان کرد: «برخلاف برخی اظهارات اخیر این بحث هنوز بسته نشده و در چند سال گذشته هیچ موردی در بحث باعث بهبودی موقعیتشان نشده است. هیچ گونه شواهد قطعی دال بر وجود یخ در ماه در دست نیست، اما من فکر می کنم بیشتر شواهد نشان می دهد که آب به صورت یخ در اعماق همیشه تاریک در نزدیکی قطب ها وجود دارد.»
پیدا کردن یخ در نواحی قطبی ماه از جهات بسیار زیادی قابل توجه می باشد. این یخ می تواند منبع بزرگی از آب برای ساکنان آینده ماه به شمار آید و همچنین منبعی برای تولید پیش سیاره ها نیز باشد. به هر حال، اسپودیس گفت: «گرچه یخ های قطبی مهم می باشند اما برای کار و زندگی موفق بر روی ماه کافی نیستند.»
ضمناً از آنجایی که احتمالاً این آب محصولی از برخورد شهاب سنگ هایی است که بیلیون ها سال پیش به ماه اصابت کرده اند، وجود هر گونه یخ در روی ماه سرنخ هایی برای ارزیابی منظومه شمسی خواهد بود.
منبع : www.noojum.com
ترجمه نعیمه موحدی از سایت universetoday
