مبحث 65 طرح صالحین: ازدواج( مشکلات پیش روی جوانان، تاثیر ازدواج و ...)

سلام

بحث خیلی به جا وعالیه.

کاش همه دوستان بیان نظربدن وباهم گفت گوکنیم دراین مورد

نظر من اینه که دختروپسر درحالیکه سن کمی دارن میتونن ازدواج کنن وخیلی هم عالیه.مثلا دختر15ساله وپسر19ساله

این اتفاق تنها به یه چیز احتیاج داره واون هم فرهنگ سازی در خود خانواده است که کم کم گسترده تر هم میشه.

سلام

آره، من هم کاملاً با شما موافقم... دختر و پسر توی سنّ پایین با هم ازدواج کنن، بهتره.

نظر خود من اینه که پسر اواسط کارشناسی(مثلاً ترم 4 یا 5)  باشه و دختر سوّم دبیرستان یا پیش دانشگاهی (یعنی هنوز دانشگاه نرفته باشه یا در بدو ورود به دانشگاه باشه).

سلام به نظر مشکلات ازدواج توقع بالای خانوم ها و آقایان در رابطه با تحصیل است و تحصیلات عالیه هم مانعی

برای ازدواج بموقع است و باعث بانی تاخیر در ازدواج و مسائل دیگری

نظیر سربازی و نیز کار و مشکلات مسکن و و و....

توی هیچ چیزی مشکلات نباشه متاسفانه توی ازدواج خیلی مشکلات پیش روی ما جوان ها هست که متاسفانه از جایی یا مسئولین حل نمیشود و همچنان باقیست....

به این جا یه سری بزنید

ازدواج

علل تأخیر و یا گریز جوانان بخصوص دختران جوان از ازدواج را می توان به شرح زیر برشمرد:

1ـ ادامه تحصیلات در سطوح عالی

از موانع عمده ای که در سر راه ازدواج بسیاری از جوانان به طور جدی مطرح است، ادامه تحصیلات در سطوح عالی است. اینکه این موضوع اساسا بتواند به عنوان مانعی برای دانشجویی و فن آموزی رخ نماید، در خور تأمل و بررسی است، ولی به نظر می رسد که شاید بتوان با قدری تدبیر و چاره اندیشی با آن به طور شایسته کنار آمد.

ازدواج به لحاظهای گوناگون عاطفی، اخلاقی، روانی و نیز جسمی نیاز جدی انسان است و استعدادهای مختلف عقلی و عاطفی او در سایه پیمان زناشویی شکوفا شده و به بار می نشیند، موقعیت و شخصیت اجتماعی فرد به طور کامل با ازدواج شکل می گیرد، احساس مسؤولیت و تعهد اجتماعی در پرتو تشکیل خانواده در وجود انسان بیدار شده و رشد می یابد. با این وصف عاقلانه نیست، انسانی خود را از این همه مواهب و فواید محروم سازد و به بهانه های مختلف از آن سر باز زند.

البته اگر کسی بتواند با مراقبت کامل، خود را از هر گونه تحریکات جنسی به دور داشته و همه حواس و توجه خود را به سوی تحصیل دانش معطوف سازد، شاید کناره گیری از ازدواج مشکل جدی برای او به بار نیاورد، ولی شخصی که از چنین تسلطی بر افکار و احساسات خود برخوردار نیست، عواقب دوری گزیدن از آن برای او بسیار زیانبار و گاهی هم شکننده و غیر قابل جبران خواهد بود.

و لذا می توان در صورت احساس نیاز به ازدواج و تمایل به ادامه تحصیلات تا سطوح عالی، این کار را با یکی از طرق زیر دنبال کرد و به هر دو خواسته جامه عمل پوشید.

1ـ طولانی بودن دوران عقد.

2ـ عقد موقت با اطلاع و موافقت والدین.

3ـ گنجاندن شرط موافقت و همکاری شوهر برای ادامه تحصیل در عقد ازدواج.

4ـ کنترل و جلوگیری از داشتن فرزند برای مدتی با توافق دو طرف.

5ـ کار ضمن تحصیل در صورتی که زن و مرد هر دو محصل و دانشجو باشند.

6ـ کمک و مساعدت والدین دو طرف. و بالاخره در پیش گرفتن زندگی همراه با قناعت و ساده زیستی.

7- نبود خواستگار دلخواه

دختر و پسر، در آغاز دوران بلوغ و مدتی پس از آن به جهت قوت غریزه و ضعف اندیشه، بیشتر در پی اطفای غریزه اند و کمتر به تشکیل خانواده و زندگی مشترک و چگونه بودن آن می اندیشند و لذا به ندرت در این باره و در خصوص ویژگیها و اوصاف شریک زندگی خود به تأمل و محاسبه می پردازند.

به تدریج هر چه از سن بلوغ فاصله بیشتر می شود و قوای عقلی و فکری تقویت می گردد این گونه مسایل نیز در کنار پاسخگویی به نیاز جنسی در دایره محاسبات و آینده نگری انسان وارد می شود. هر چه بر مقدار این فاصله افزوده شود این موضوع نیز با شدت بیشتری، فکر و حواس او را به خود مشغول می سازد.

البته این کار در جای خود خوب، پسندیده و لازم است که در پاسخنامه پیش به اهمیت آن و شمه ای از این صفات اشاره کردیم. و شاید بر اساس همین حکمت است که ازدواج دختران ـ که به جهت زودرس بودن بلوغ آنان، معمولاً در سنین کمتر از پسران به وقوع می پیوندد و آنها تا آن زمان هنوز تجربه کافی برای زندگی و معاشرت زناشویی نیاموخته اند و از سوی دیگر اختیار طلاق نیز، جز در موارد معین، بر اساس حکمت و مصلحت، به آنها داده نشده است ـ باید با اجازه و موافقت پدر و ولیّ صورت پذیرد، تا سرنوشت آینده و زندگی آنان با دوراندیشی و احتیاط پدر، که از تجربه و احاطه بیشتری نسبت به مسایل زندگی و ضروریات و لوازم آن برخوردار است، تأمین شود و با نزدیک نگری و ناپختگی و پیروی از هوس، دست خوش تزلزل و ناکامی نگردد.

ولی گاهی در سنین بالاتر این قضیه به سرحدّ وسواس می رسد و به تدریج نکاتی ریز و غیر قابل اعتنا جای مهمی را در این مجموعه به خود اختصاص می دهد و از باب «هر آنچه شرطش افزون گردد وجودش حاکم می شود» به تدریج دستیابی به چنین همسر مطلوبی به آرزویی تبدیل می شود که به آسانی قابل تحصیل نیست و تجربه نشان داده است که چنین انسانهایی پس از افول غریزه و سستی آن و فروکش کردن عواطف و احساسات پاک جوانی و غالبا نرسیدن به خواسته واقعی خود، احساس ناکامی و شکست کرده و خود را از قافله زندگی انسانی عقب مانده می یابند.

این نکته را باید توجه داشت که انسانهای معمولی خالی از عیب و نقص نیستند. هنر زندگی کردن در این نیست که زن و شوهر از هر جهت موافق و مطلوب هم بوده و هیچ نارسایی در وجودشان نباشد بلکه هنر زندگی در این است که با سرپنجه تدبیر، صفا، محبت و ایثار، نقایص و کمبودهای جزیی و قابل اغماض در هر یک از طرفین پوشیده شده و تحت الشعاع صفات، ویژگیها و شرایط اصلی و اساسی قرار گرفته و از آن چشم پوشی شود.

قرآن کریم می فرماید: «هن لباس لکم و انتم لباس لهن»؛ آنان [زنان [پوشش شمایند و شما نیز پوششی برای آنان هستید.

همچنان که لباس عیب بدن را می پوشاند زن و مرد نیز باید ساتر و حجاب عیوب هم باشند. و با عیب پوشی نسبت به یکدیگر به توافق و تفاهم واقعی و در پرتو آن به عشق و محبت نسبت به هم دست یابند.

برخی از بانوان بر این باورند که همسر آینده آنان باید از هم اکنون، آنچه لازمه یک زندگی کامل و پیشرفته است را دارا باشد، شغل مناسب، درآمد خوب، مسکن شخصی، اتومبیل و امثال آن.

البته داشتن امکانات زندگی، خود یک امتیاز و نقطه مثبتی است ولی آیا می توان آن را تا حدی که تصمیم به اصل ازدواج را به آن موکول کرد به حساب آورد؟

قرآن کریم پس از دستور به ازدواج می فرماید: «إن یکونوا فقراء یغنهم اللّه من فضله ...»؛ اگر آنان ـ که باید ازدواج کنند ـ تنگ دست باشند خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز خواهد ساخت.

بسیاری از خانواده ها در آغاز زندگی، از امکانات کافی برخوردار نبودند ولی پس از مدتی به وضعیت معیشتی خوب و مطلوبی رسیده اند. همچنان که عکس آن نیز بسیار است. چه بسا خانواده های برخورداری که در اثر یک حادثه از همه چیز ساقط شدند و حتی به کمک و مساعدت دیگران نیازمند گردیدند. بنابراین نه دارندگان، تأمینی برای تداوم این وضع دارند و نه دست تقدیر مهر نداری را برای همیشه بر جبین ناداران نقش زده است.

اسحاق بن عمار می گوید: «به امام صادق علیه السلام عرض کردم: حدیثی را مردم نقل می کنند آیا درست است یا نه؟ که مردی به حضور پیامبر گرامی شرفیاب شد و از نیازمندی خود به آن حضرت شکایت کرد. رسول خدا(ص) او را به ازدواج فرمان داد. بار دیگر آمد همان دستور را شنید و تا سه بار این قضیه تکرار شد. امام صادق(ع) فرمودند: این گزارش درستی است. سپس فرمود: روزی با زنان و عیال است.»

روایات دیگری نیز به همین مضمون از اهل بیت عصمت علیهم السلام رسیده است.

البته مقصود از این سخنان این نیست که تنها ازدواج برای بهبود وضعیت معیشت کافی است و هر کس بدین کار اقدام کند به ضرورت، وضع معاشش رو به بهبود می گذارد بلکه مقصود این است که در زنجیره علل و اسباب روزی، این موضوع جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده است.

گاهی ممکن است دختر جوانی برای ازدواج، به موردی خاص علاقه مند بوده است ولی او به هر جهت از پذیرش آن سر باز زده است، در این صورت نیز زمینه بروز چنین حالتی به وجود می آید و بخصوص اگر این دلبستگی زیاد باشد و آن مورد نیز مدتی با او آشنایی داشته و با فریبکاری قول مساعد به او داده باشد.

این حالت گرچه ممکن است در مردان جوان نیز بروز داشته باشد ولی در بین دختران شایع تر است و این به جهت احساسات و عواطف قوی آنان است.

چنین بانوانی باید بدانند که جواب رد دادن و نپذیرفتن پیوند زناشویی موضوعی نیست که تنها به مردان اختصاص داشته باشد بلکه عده زیادی از دختران نیز به بسیاری از خواستگاران خود جواب رد داده و از قبول آن امتناع می ورزند. آیا این کار دلیل این می شود که پسر جوانی نسبت به نوع بانوان، یک چنین دید منفی پیدا کند؟

دیگر اینکه دستورات اسلامی به ما یاد می دهد که برای دختر و پسر باایمان جایز نیست پیش از بستن پیمان ازدواج روابط دوستی، عاطفی و نامشروع با هم برقرار

کنند و دلبستگی های این چنین که فرجامی جز ناکامی، نگرانی و اختلالات روانی در پی ندارد، در خود به وجود آورند. در این مرحله، زن و مرد تنها حق تحقیق و بررسی دارند، نه ایجاد رابطه فیمابین و پیوند دوستی.

برخی از خانواده ها به عللی ـ که فعلاً جای بحث آن نیست ـ برای فرزند پسر امتیاز ویژه ای قایل اند و در مقام مقایسه او را بر فرزند دختر ترجیح می دهند. البته فکر جاهلانه و احمقانه ننگ دانستن دختر، تنها به اعراب جاهلی مربوط نمی شود، بلکه در بسیاری از اقوام و مردمان بدوی و دور از فرهنگ وجود داشته و متأسفانه هنوز هم در برخی نقاط، کم و بیش وجود دارد. و به صورت کمرنگ و ضعیف تر آن به طور پنهان و آشکار، در خانواده های زیادی جریان دارد. و به صورت فرهنگی عام و باوری حاکم بر تمامی روابط، برخوردها و مناسبات پدر و مادر با فرزندان خود اثر گذاشته و خود را نشان می دهد.

مشاهده چنین رفتاری اولاً در فرزند پسر این باور را القاء می کند که بیشتر مورد توجه اعضای خانواده و والدین است و بر همین اساس نیز همیشه سعی می کند با برخوردهای خشن، آمرانه، تحقیرگونه و خودخواهانه با خواهر خود، این موقعیت برتر خود را به رخ او بکشد و او را به اطاعت و فرمانبرداری از خود وادار سازد.

و ثانیا: مجموعه این اوضاع و رفتارها، این اندیشه را در دختر به وجود می آورد، که سپر بلای جان و مزاحم سعادت و رشد اوست و با دیدی منفی که نسبت به برادر خود دارد و او را موجودی خودخواه و به دور از عاطفه می داند، نسبت به همه مردان همین گونه داوری خواهد کرد.

مبارزه اسلام با این انحراف، از آیات قرآنی تا سخنان و احادیث اهل بیت عصمت علیهم السلام و تأکید و سفارش بسیار آنان بر احترام، رسیدگی، توجه به دختران از سوی پدر و مادر و حتی امتیاز آنان نسبت به پسر، نوشته ای مبسوط و مستقل می طلبد و راه درمان واقعی این رفتارهای ناروا و عملکرد ناپسند نیز، همین فرهنگ دهی و آگاه کردن خانواده ها نسبت به این آموزه ها و معارف دینی و انسانی است.

ولی باید توجه داشت که اولاً: همچنان که پیش از این نیز اشاره شد تعمیم و تسرّی دادن چند مورد خاص به سایر موارد که موجب به وجود آمدن روح نفرت از جنس مرد باشد با هیچ منطق شرعی، عرفی و عقلی سازگار نیست، چه بسیار زیادند خانواده هایی که از چنین روشهای غلطی فرسنگها بدورند و با دختر و پسر در کمال عدالت، برابری برخورد می شود و به هیچ عضوی اجازه تعدی و تحقیر و بدرفتاری به عضو دیگر داده نمی شود و در نتیجه روابطی سالم و محبت آمیز در بین آنها حکمرانی می کند.

و ثانیا: دختری که در خانواده ای با چنین فرهنگی به سر می برد، باید بیش از آنچه فکر و اندیشه خود را نسبت به این رفتارهای نامعقول مشغول سازد و حس نفرت را در خود تلقین کند، با روشهای مناسب به تصحیح افکار و جوّ حاکم بر خانواده خود، نسبت به جنس دختر و به ویژه به خود، بپردازد و با بروز قابلیتهای خویش، بر باورهای غلط آنان خط بطلان بکشد. بی تردید چنین شیوه ای به تدریج تأثیر مطلوب خود را خواهد گذاشت و به تصحیح رفتار آنان خواهد انجامید.

علل فرار از ازدواج

نگرش افراد به ازدواج، به عنوان یک واقعیت اجتماعی، تحت تأثیر فرهنگ و نقش و موقعیتی است که فرد، در آن زندگی می‌کند. بنا بر این، دیدگاه فرد نسبت به ازدواج، تابع فرهنگی است که به آن تعلق دارد. این دیدگاه، همچنین با جایگاه فرد در جامعه، ارتباط تنگاتنگ دارد.

از طرف دیگر، مسئله مشکلات و موانع ازدواج از یک سو و آرزوها، ایده‌آل‌ها و تصویری که دختران و پسران از اینده و زندگی مشترک خود دارند، از سوی دیگر، موجب شده است که جوانان، به آسانی، تن به ازدواج ندهند و به عبارت دیگر، از آن بگریزند.

عوامل بسیاری در این زمینه، مؤثّرند که برخی از آنها واقعی و برخی دیگر ساخته و پرداخته ذهنیات فرد هستند. این عوامل، عبارت‌اند از:

ا . تحوّل در الگوهای رفتاری

در دهه‌های اخیر، در الگوهای رفتاری خانواده‌ها، تحوّل جدّی‌ای به وجود آمده است. تغییر در الگوی مصرف، نوع پوشاک، مسکن، سطح انتظارات خانواده‌ها و توجّه به آراسته بودن ظاهری، موجب گردیده است که مفهوم زندگی، به طور کلّی دگرگون شود. امروزه رفاه، از مهم‌ترین مسائلی است که خانواده‌ها توجّه بیشتری به آن مبذول می‌دارند.

جوان امروز، در جستجوی رسیدن به شکلی از زندگی است که رهیافت واقعی جامعه است؛ امّا از سوی دیگر، فرصت‌ها و امکانات مساوی برای دستیابی به این شرایط، برای همگان وجود ندارد. بسیاری از جوانان می‌اندیشند که تأمین هزینه‌های گزاف عقد و عروسی، تهیه منزل و پرداخت اجاره‌خانه، بسیار سخت است و از آن جا که نمی‌توان از عهده مخارج اینده زندگی برآمد، بر خلاف میل باطنی، از ازدواج می‌گریزند.

در پژوهش آماری صورت‌گرفته از میان دانشجویان، بسیاری از آنان، مشکلات مالی را از موانع ازدواج ذکر کرده‌اند13 و متأسفانه تعداد این قبیل افراد، نسبتاً زیاد است.

امروزه با توجّه به تغییرات کیفی صورت‌گرفته در امر ازدواج، در مورد مهریه، گرایش برتر جامعه، موافقت با تعیین مهریه است؛ امّا اغلب خانواده‌های دختران، مهریه بالایی را پیشنهاد می‌کنند که معقول و منطقی نیست و معمولاً یک جوان یا حتّی یک فرد میان‌سالِ شاغل در ایران، با چند سال پس‌انداز کردن تمامی درآمد خویش هم به سختی از عهده پرداخت آن برمی‌اید. چنین تعهّدی (که طبق قوانین ایران، مرد در لحظه ثبت ازدواج، پرداخت نقدی آن را تضمین می‌نماید)، کارایی دیگری جز ایجاد نگرانی و اضطراب و دلخوری و کدورت ندارد.

تا چندی قبل، زندگی بسیاری از زوج‌های جوان، در کنار پدر و مادر پسر آغاز می‌گردید؛ امّا امروزه، تشکیل یک زندگی باید در محلّ جدیدی باشد و همین موضوع، توقّع دختران را از پسرها، برای داشتن توانایی و قدرت اقتصادی، افزایش می‌دهد و تأمین مالی، اشتغال و نوع شغل پسران را حائز اهمیت می‌کند.

2 . ادامه تحصیل و تحوّل در موقعیت زنان

یکی دیگر از عواملی که موجب فرار جوانان از ازدواج شده است، گرایش به ادامه تحصیل در بین جوانان است. در جامعه امروز ایران، اغلب پسران و دختران، علاقه دارند که تحصیلات خود را ادامه دهند و برداشت بسیاری از آنان این است که ازدواج، فرصت ادامه تحصیل را از آنها سلب می‌کند. بویژه تحوّل موقعیت اجتماعی زنان و گرایش آنها به تحصیلات عالی، موجب شده که در امر ازدواج جوانان، تأخیر رخ دهد.14

خانواده‌ها عقیده دارند که دختر و پسر، پس از ازدواج، به دلیل پذیرش مسئولیت همسری، نمی‌توانند درس بخوانند و غالباً حاضر نیستند که درباره ازدواج فرزندان خود در ایام تحصیل آنها اقدام کنند.

3 . وسواس بیش از حد در انتخاب همسر

یکی دیگر از عوامل گریز جوانان از ازدواج، وسواس و احتیاط بیش از اندازه دختر و پسر، در مورد همسر اینده است. افرادی که بیش از اندازه، در این زمینه وسواس به خرج می‌دهند، نمی‌توانند در مورد ازدواج و انتخاب همسر اینده خود، تصمیم قطعی بگیرند و حتی گاهی ساعتی قبل از مراسم خواستگاری یا چند روز مانده به مراسم عقد، قول و قرارها را زیرِ پا می‌گذارند و حاضر به ازدواج نمی‌شوند.

وسواس در انتخاب همسر، تقریباً هیچ گاه موجب انتخاب بهتر و مناسب‌تر نمی‌شود و تنها سالیانی از عمر دختر یا پسر را هدر می‌دهد و روحیه آنها را با اندوه و حسرت و افسردگی و بدبینی همراه می‌سازد.

4 . فراهم بودن زمینه ارضای نیاز جنسی در بیرون از چارچوب خانواده

بین فرار از ازدواج و انحرافات اخلاقی، رابطه‌ای دوسویه وجود دارد. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که روابط آزاد بین دختر و پسر و امکان ارضای جنسی در بیرون از چارچوب خانواده (چه به صورت مشروع و چه نامشروع)، نیاز به ازدواج را در جوانان، کم‌رنگ کرده است.

برخی جوانان برای ارضای غرایز طبیعی خود، به ارتباط آزاد با جنس مخالف، بسنده می‌کنند15 و چون این گونه روابط، مسئولیت چندانی بر عهده فرد نمی‌گذارد، خود، زمینه‌ساز فرار دختران و پسران از ازدواج می‌شود.

5 . اعتقاد به داشتن زندگی آزاد

برخی از جوانان، بر این باورند که ازدواج، باعث ایجاد محدودیت در بسیاری از خواسته‌ها و نیازهای آنان می‌شود و از این رو، ترجیح می‌دهند که به شکل آزاد زندگی کنند.

شاید بیشتر افرادی که ازدواج را عمل محدودکننده آزادی‌های فردی می‌دانند، فلسفه و حقیقت ازدواج را به خوبی درک نکرده و طرفدار آزادی به معنای غربی آن باشند و از این رو، حاضر نمی‌شوند که ازدواج کنند.
 

شادي، ميوه اخلاق

 واژه «حقوق» در زندگی زناشویی زن و مرد؟
پاسخ: در زندگی زناشویی، دو واژه «وظیفه» و «حق» کاربرد فراوانی دارد. «وظیفه» به معنای کار و خدمتی است که شخص آن را در برابر حق دیگری انجام داده و آن را برخود لازم می داند. «حق» معانی مختلفی دارد؛ ولی وقتی در برابر «وظیفه» قرار گیرد، به معنای یک نوع بهره و نصیب است. این دو با یکدیگر آمیختگی دارد؛ هر جا وظیفه هست، در مقابلش حق نیز قرار دارد؛ چنان که هر جا برای کسی حقی قرار داده شده؛ در برابر آن وظیفه ای نیز بر عهده او وجود دارد. زن و شوهر نسبت به همدیگر وظایفی دارند و بر همین اساس دارای حقوقی هستند. اگر هر دو به وظایف خویش عمل کنند و به حقوق خود دست یازند؛ زندگی توأم با شادکامی و عدالت خواهند داشت. این حقوق بر دو نوع است:
حقوق واجب و قانونی،
حقوق مستحب و اخلاقی.
1 . سیدمجتبی حسینی، احکام روابط زن و شوهر، ص۵۶٫

«حقوق قانونی» در زندگی مشترک

 حقوقی است که اگر هر یک از طرفین رعایت نکنند، طرف دیگر می تواند به دادگاه مراجعه و از او باز خواست کند. این نوع حقوق، اساس زندگی زناشویی است. «حقوق اخلاقی»، حقوقی است که هر یک از زن و شوهر، به حکم اخلاق و فرهنگ اسلامی، ملزم به رعایت آنها هستند و اگر سرپیچی کنند، طرف مقابل نمی تواند بر اساس قانون او را ملزم کند؛ ولی خوشی و شیرینی زندگی از بین می رود. البته زن و شوهر می توانند در عقد ازدواج، با قرار دادن شرایطی، حقی را که بر عهده دیگری است، ساقط و یا حقّ دیگری را ایجاد کنند. [۱]
تذکر:
۱. قطار شادی در خانواده روي ریل اخلاق حركت مي كند.
۲. درست است که زن و شوهر حقوق قانونی نسبت به هم دارند ولی این حداقل های یک زندگی انسانی و روابط حسنه است. نباید این حقوق را به رخ هم کشید و البته نباید از زیر وظائف و مسئولیت ها فرار کرد.
۳. اگر زندگی به جایی برسد که زن و شوهر حقوق قانونی خود را به رخ هم بکشند زندگی ترد و شکننده می شود ولی اگر حقوق مستحب اخلاقی رعایت شود زندگی شاداب و خرم و انعطاف پذیر می شود.

منبع:
1 . سیدمجتبی حسینی، احکام روابط زن و شوهر، ص۵۶٫