دانشمندان موفق به استفاده از ابرهاي گازي به عنوان تلسكوپي عظيم شده اند.

اخترشناسان روشي را يافته اند كه به كمك آن مي توانند با به دام انداختن ابرهاي گازي در فضا از آن براي ساخت تلسكوپي غول پيكر بهره گيرند.تلسكوپي قوي تر از هر تلسكوپ ديگري كه تا كنون توسط بشر سلاخته شده است.با كمك اين ابزار ، اخترشناسان مي توانند نگاهي دقيق به حاشيه سياهچاله ها بياندازند. جايي كه تا كنون از تير راس رصدهاي اخترشناسان پنهان مانده است.

اين روش بسيار جذاب در مقاله اي كه گروهي از محققان موسسه CSIRO (مركز مطالعات استراليا) ، دانشگاه آدلايد و موسسه اي پژوهشي در هلند به چاپ رسانده اند مورد بررسي قرار گرفته است.اين مقاله براساس كارهاي رصدي انجام شده هيلي بيگنال ،است .وي دانشجوي دوره دكتري بوده و هم اكنون با VLBI همكاري مي كند.رصدهاي وي با كمك آرايه تلسكوپهاي راديويي استرالياCSIRO در شرق استراليا به انجام رسيده است.

با كمك تكنيك جديد ارايه شده اخترشناسان قادر خواهند بود جزيياتي در حدود 10 ميكر ثانيه قوس را تفكيك كنند.اين قدرت تفكيك عظيم معادل آن است كه از روي زمين يك حبه قند را برروي سطح ماه آشكار كنيم.اين توانايي خيره كننده كه تقريبا 10 هزار برابر بيش از توانايي تلسكوپ فضايي هابل است ، دانشمندان را قادر مي سازد تا جزيياتي تا 100 برابر از كم سوترين اجرام عالم را آشكار كنند. هدف اصلي طرح جديد بررسي جزييات جديد در خصوص سياهچاله هاي بزرگ و نحوه تشكيل جت هاي عظيم ماده در اطراف سياهچاله است كه تا ميليونها سال نوري در فضا امتداد مي يابند. با كمك تكنيك جديد دانشمندان مي توانند تا فاصله يك سوم سال نوري از منبع اين جتها نفوذ كنند و به اطلاعات ارزشمندي در خصوص اندازه جت ها در محل شكل گيري خود، الگوي ميدانهاي مغناطيسي و نحوه تغييرات فعاليت اين جتها در طول زمان دست يابند.هدف ديگري كه اخترشناسان مي توانند با كمك اين تكنيك، به بررسي آن بپردازند، بررسي سياهچاله هاي مركز تپ اخترهاي دوردست است.

اساس تكنيك جديد همان پديده اي است كه باعث چشمك زدن ستاره ها در جو زمين مي شود.كهكشان ما نيز داراي جوي نامريي است كه همانند لايه اي ظريف از ذرات باردار فضاي ميان ستاره اي را پر كرده است. عدم يكنواختي اين ساختار گازي عظيم موجب شده است تا در نواحي از اين محيط، مجموعه گازها به شكل عدسيهايي از جنس غبار درآيند و موجب متمركز شدن يا واگرايي امواج راديويي گردند كه از منابع بسيار دوردست به سمت ما در حركتندو به دين ترتيب باعث مي شود تا اين منابع به شكل متناوب ضعبفتر و يا قوي تر از آنچه واقعا هستند به نظر آيند.اين فرايند باعث ايجاد نوعي چشمك زدن يا برق زدن اين اجرام دور دست مي شود. همانند جو زمين كه چشمك زدن تنها براي منابع نوري نقطه اي و بسيار دور رخ مي دهد ، در مقياس بزرگ نيز اين پديده تنها براي منابع بسيار دور رخ مي هد. منابعب كه آنقدر دور باشندكه تنها به شكل منبعي نقطه اي به نظر آيند. تپ اخترها در چنين موقعيتي قرار دارند و اين پديده براي آنها رخ مي دهد.

چشمك زدن تپ اخترها بسيار آهسته تر از ستاره ها رخ مي دهد. بنابر تعريف تغييراتي كه در بازه كمتر از يك روز به وقوع بپيوندد را سريع در نظر مي گيريم و البته تا كنون چشمكهايي با نرخ دو يا سه بار در ساعت نيز رصد شده است.
ميزان تغييرات در شدت و ضعف سيگنالها كه در اثر اين پديده رخ مي دهد، بسيار متنوع است و وابسته به منابع راديويي، اندازه ساختار ابر غباري ، سرعت حركت زمين و جهت حركت زمين در مدار خود به دور خورشيد و همچنين سرعت و جهت حركت ابر گازي در فضا تغيير مي كند.محققان هم اكنون به الگوي تغييرات اين امواج راديويي در خلال يك سال پي برده اند و با كمك اين الگو آنها مي توانند تصويري دوبعدي از نواحي منتشر كننده امواج راديويي در يك تپ اختر تهيه كنند. پژوهشهاي اخير برروي تپ اختري به نام PKS 1257-326 متمركز شده بود و الگوي چشمك زني يكساله اي براي آن كشف شد پيش از اين نيز دو مورد الگوي تغيير ساليانه چشمك زني در مورد دو تپ اختر ديگر كشف شده بود اما مورد اخير تاخير فازي بين دو طول موج 8/4 گيگا هرتز و 4/8 گيگاهرتز را از خود به نمايش مي گذاشت. اخترشناسان معتقدند اين فركانسهاي بالا مربوط به عمق بيشتري از درون جت ها است يعني در واقع دلالت بر شواهدي در اعماق جت ها دارد جزيياتي كه از نظر بزرگي معادل 10 ميكر ثانيه قوس است بنابراين نقشه اي دوبعدي در حد دقت ميكرو ثانيه قوس از اين منابع به دست آمده است.امواج دريافتي از اين تپ اختر در يك بازه 45 دقيقه اي تغييرات شدتي معادل 40% از خود به نمايش مي گذارند و اين بدان معني است كه صفحه هاي گازي تاثير كننده بر اين تپ اختر در فاصله اي حدودا 50 سال نوري از زمين قرار دارد. اين روش در صورتي كه بتوان از ان در بررسي تعداد زيادي از تپ اخترها استفاده كرد مي تواند درچه هاي جديدي به شناخت تپ اخترها بگشايد اگرچه به نظر مي رسد كه به دليل مقدار كماين گازها در اطراف زمين عملا تعداد زيادي از اين منابع را نمي توان با اين روش مورد بررسي قرار داد.