آنچه میخوانید مقالهای است که از کارشناسی بزرگ در یکی از معتبرترین مجلههای اخترشناسی جهان (Sky & Telescope) به چاپ رسیده است. این مقاله قرار است خریداران تلسکوپ را تا حدودی از سردرگمی بیرون آورد و به آنها آگاهی لازم را برای انتخاب تلسکوپی مناسبتر بدهد. امیدواریم این مقاله، که با ترجمهی خوب شادی حامدی آزاد تهیه شده، بتواند دستکم برای گروهی از علاقهمندان به نجوم رصدی مفید واقع شود. به علت طولانی بودن این مقاله، آن را به ۵ بخش تقسیم و در پنج هفته (شنبهها) تقدیم شما میکنیم.
نویسنده: تونی فلاندر
ترجمه: شادی حامدی آزاد
هرچند که اندازه و شکل تلسکوپها بسیار فراوان و گیجکننده به نظر میرسد، ولی درواقع همهشان بر پایهی چند مدل اصلیاند.
تصویر چپ: تلسکوپی از نوع شکستی و تصویر راست: تلسکوپی از نوع بازتابی
تلسکوپها ابزارهایی جادوییاند؛ راه دیگری برای گفتنش نیست. ممکن است شما سالها بدون هیچ ابزاری و فقط با چشم از رصد ستارهها لذت ببرید ولی تلسکوپْ بُعد تازهای به این تجربه میافزاید. وقتی چهار قرن پیش گالیله نخستین بار تلسکوپش را به سوی آسمان نشانه گرفت، به هر سو که نگاه میکرد شگفتیهایی پیدا میکرد؛ شگفتیهایی که فقط در تمام طول تاریخ تا آن زمان از دیدها پنهان مانده بودند و هیچکس پیش از او حتی فکرشان را هم نکرده بود. از آن زمان، همهی دارندگان تلسکوپ در این جادوی گالیله شرکت داشتهاند. در هر شب صاف میتوانیم تلسکوپمان را به سوی آسمان نشانه برویم و وارد دنیایی رازآلود شویم که کاملاً با تجربیات هرروزهمان متفاوت است.
برای ورود به این باشگاه راههای بیشماری هست. اگر فهرست تلسکوپهای ما را مشاهده کنید، میبینید که تلسکوپها در اندازهها و شکلها و قیمتهای متنوع و گوناگونی عرضه میشوند. برای اینکه بدانید شما کدام را میخواهید، لازم است از خودتان چند سوال بپرسید:
چقدر میتوانید یا میخواهید برای این ابزار هزینه کنید؟ تلسکوپ شما باید چقدر حملونقلپذیر باشد؟ آیا میخواهید عکاسی نجومی هم انجام بدهید؟ و از همه مهمتر، از نجوم چه انتظاری دارید و به دنبال چه هستید؟
مهمترین فاکتورهایی که مشخص میکنند که اجرام با تلسکوپ شما تا چه حد جذاب دیده میشوند، گشودگی دهانهی تلسکوپ (قطر عدسی یا آینهی اصلی آن) و شرایط رصد (کیفیت آسمان) است.
کمتر پیش میآید که منجمی بازهی وسیعی از ابزارها را – از نظر اندازه و شکل – در اختیار داشته باشد. در این عکس نویسندهی مقاله را در کنار کوچکترین تلسکوپش (شکستی ۷ سانتیمتری یا ۲٫۸ اینچی) و بزرگترین تلسکوپش (بازتابی دابسونی ۱۲٫۵ اینچی) میبینید.
آرزوهای بزرگ
اجازه بدهید نخست دربارهی این حرف بزنیم که چه انتظارات معقولی میتوانید داشته باشید. چند جرم هستند (بهویژه ماه و زحل) که دیدنشان با تلسکوپی معمولی هم خیرهکننده و خارقالعاده است. ولی بعد از مدتی میخواهید به سراغ لذتهای ظریفتر بروید. اگر شما در طلب لذتهای سریع و فراوان هستید، احتمالاً میخواهید تعداد بسیاری اجرام بارز و شاخص را پیش از اینکه به مرحلهی دوم پیشرفت کنید ببینید. اگر بیشتر اهل تفکرید – از آن دست آدمهایی که از شناختن گلهای وحشی یا گونههای مختلف گنجشک لذت میبرند – شاید اصلاً نیازی به آن نماهای خیرهکننده و نفسگیر نداشته باشید، هرچند که وقتی آنها را هم ببینید بیشک خوشنود خواهید شد.
مهمترین فاکتورهایی که مشخص میکنند که اجرام با تلسکوپ شما تا چه حد جذاب دیده میشوند، گشودگی دهانهی تلسکوپ (قطر عدسی یا آینهی اصلی آن) و شرایط رصد (کیفیت آسمان) است. گشودگی دهانه آنقدر مهم است که معمولاً نخستین نکتهای است که دربارهی تلسکوپها بیان میشود. مثلاً وقتی من میگویم یک تلسکوپ ۴ اینچی دارم یعنی قطر آینه یا عدسی اصلی آن ۴ اینچ (۱۰ سانتیمتر) است؛ و این عدد احتمالاً به شما میگوید که با آن چه میتوان دید. با رویکردی ابتدایی و خام میتوان گفت همهی تلسکوپهای خوب ۴ اینچی شبیه هماند.
Read more http://canot.ir/?p=3790