بانک مقالات حسابداری و حسابرسی

هدف سرمايه گذاران از سرمايه گذاري در سهام شرکت ها، کسب بازده معقول است و بازده سهام از دو بخش تغييرات قيمت سهام و سود سهام دريافتي تشکيل مي شود. بنابراين، قيمت سهام (يا تغييرات آن) يکي از معيارهاي تصميم گيري در مورد خريد و فروش سهام است. در اين پژوهش تلاش شده است تا رابطه بين متغيرهاي حسابداري، ويژگي هاي شرکت و قيمت سهام شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسي شود. براي اين منظور نمونه اي مشتمل بر 92 شرکت در طي سال هاي 1380-1386 انتخاب شده است. متغيرهاي حسابداري مورد بررسي شامل ارزش دفتري هر سهم، بازده دارايي ها، گردش دارايي ها، جريان نقد عملياتي هر سهم و سود هر سهم است. ويژگي هاي شرکت هاي مورد بررسي شامل قيمت سهام دوره قبل، اندازه شرکت و مدت فعاليت شرکت است. در اين پژوهش از روش برآورديابي حداکثر درستنمايي با اثر تصادفي براي داده هاي تابلويي و روش بيز سلسله مراتبي استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان مي دهد، بين قيمت سهام و سه متغير سود هر سهم، بازده دارايي و قيمت سهام دوره قبل رابطه اي مستقيم وجود دارد و سه متغير جريان نقد عملياتي هر سهم، مدت فعاليت شرکت و نسبت گردش دارايي بر قيمت سهام تاثيري ندارند، اما بين قيمت سهام و اندازه شرکت رابطه اي معکوس وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

پراکندگي مالکيت از عوامل مهم اثرگذار بر اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام شرکت ها است. اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام نيز از مهم ترين معيارهاي نقدشوندگي سهام شرکت ها محسوب مي شود. برخي از پژوهش هاي خارجي صورت گرفته بيانگر آن است که افزايش پراکندگي مالکيت سبب کاهش اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام و در نتيجه افزايش نقد شوندگي سهام شرکت ها مي شود. در ايران پژوهش هاي چنداني در مورد رابطه پراکندگي مالکيت و نقدشوندگي سهام صورت نگرفته است، بنابراين هدف اصلي اين مقاله بررسي رابطه درصد سهام بلوکي در دست سهامداران (معياري از پراکندگي مالکيت) به عنوان متغير مستقل و اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام به عنوان متغير وابسته، در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستاي اين هدف، اطلاعات 7 ساله (81-87) صد و پنجاه و شش شرکت، مورد مطالعه قرار گرفت. براي آزمون فرضيه ها از رگرسيون چند متغيره با استفاده از داده هاي ترکيبي استفاده گرديده است. نتايج پژوهش بيانگر آنست که بين پراکندگي مالکيت و نقدشوندگي سهام در بورس اوراق بهادار تهران، رابطه معنا داري وجود ندارد.

 نسخه قابل چاپ

اين مطالعه به بررسي ارتباط بين متغيرهاي حسابداري با تغييرات بازده سهام شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. متغيرهاي مورد بررسي شامل بازده سود، درصد سرمايه گذاري مالکان، تغييرات در سودآوري، تغييرات در فرصت هاي رشد و تغييرات در نرخ تنزيل است. مدل بازده اين مطالعه مبتني بر مدل هاي چن و ژانگ [10] است که در آن ارزش شرکت شامل ارزش دارايي هاي آن در حال حاضر به علاوه فرصت هاي رشد آتي است. نتايج آزمون مدل هاي پژوهش با توجه به پنج متغير کليدي ذکر شده و با استفاده از داده هاي تجمعي نشان داد، ارتباط معناداري بين 4 متغير يعني بازده سود، تغيير در سودآوري، درصد سرمايه گذاري مالکان، و تغيير در نرخ تنزيل وجود دارد. مدل پژوهش بالغ بر 30% تغييرات بازده سهام را تبيين نموده است که بيشترين قدرت تبيين نيز مربوط به متغيرهاي جريانات نقدي است. استحکام مدل با توجه به داده هاي سالانه نيز مورد بررسي قرار گرفته است.

 نسخه قابل چاپ

هدف از پژوهش حاضر معرفي تکنيک تحليل پوششي داده ها به عنوان روشي مکمل براي تحليل سنتي نسبت هاي مالي است. يکي از محدوديت هاي تحليل سنتي اين است که هر گروه از نسبت ها تنها يک بعد از ابعاد مالي را نشان مي دهند و در تجزيه و تحليل صورت هاي مالي به سهولت نمي توان نتايج تحليل گرو هاي متفاوت نسبت هاي مالي را با هم تجميع کرد و در مورد کليت صورت هاي مالي نظر داد. اين پژوهش براي رفع اين مشکل، تکنيک تحليل پوششي داده ها را پيشنهاد کرد و در اين راستا صورت هاي مالي 267 شرکت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را براي دوره زماني 1384-1386 مورد تجزيه و تحليل قرار داد. نسبت ها و داده هاي مالي، 4 ورودي و 7 خروجي مدل پوششي BCC ورودي محور تکنيک مذکور را تشکيل دادند. اجراي مدل مذکور نشان داد که در ميان 267 شرکت مورد بررسي 32 شرکت داراي کارايي نسبي و 235 شرکت ناکارا هستند. در واقع اين تکنيک نسبت ها و داده هاي مالي مختلف را به يک معيار واحد و قابل مقايسه به نام «کارايي» تبديل کرد. بنابراين، مي توان نتيجه گرفت که تکنيک تحليل پوششي داده ها مي تواند مکمل خوبي براي تحليل سنتي صورت هاي مالي با استفاده از نسبت هاي مالي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين مقاله بررسي تاثير کارايي هر يک از عناصر سرمايه فکري بر شاخص هاي مالي شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران است. در اين پژوهش تاثير شاخص هاي سرمايه فکري (کارايي سرمايه انساني، فيزيکي و ساختاري) بر عملکرد مالي (سود هر سهم، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده سالانه) براي 99 شرکت طي سال هاي 1379-1382 به روش رگرسيون پنل ديتا بررسي شدند. نتايج روش حداقل مربعات ترکيبي نشان داد، ضريب کارايي هر يک از عناصر سرمايه فکري بر نرخ بازده حقوق صاحبان سهام تاثير مثبت و معناداري داشتند. تاثير ضريب کارايي سرمايه فيزيکي و انساني بر سود هر سهم مثبت اما تاثير ضريب کارايي سرمايه ساختاري منفي و معنادار بود. تاثير ضريب کارايي سرمايه هاي فيزيکي و ساختاري بر نرخ بازده سالانه مثبت اما تاثير ضريب کارايي سرمايه انساني بر آن منفي و معنادار بود. همچنين نتايج نشان داد که شرکت هايي که سرمايه فکري بالاتري دارند عملکرد مالي بهتري دارند. به علاوه ميانگين ضريب سرمايه فکري در بين 7 صنعت تفاوت معناداري داشت.

 نسخه قابل چاپ

بازارهاي مالي به ويژه بازار سرمايه از مهم ترين ابزارهاي تجهيز و تخصيص منابع مالي به شمار مي روند. نظر به اهميت استراتژيک مالي و اقتصادي اين بازار، هرگاه اخلال و انحراف گسترده اي در آن رخ دهد، تجهيز و تخصيص منابع مالي کشور با مشکل جدي مواجه مي شود. يکي از عوامل به وجود آورنده اين مسايل حباب قيمتي است. به طورکلي هنگامي که قيمت يک سهم با قيمت انتظاري آتي آن، تفاوت داشته باشد بحث حباب در بازار مطرح مي شود. اين مقاله اعتبار مدل ارزش حال با انتظارات متغير زماني را با استفاه از آزمون هم انباشتگي آستانه اي تکانه اي M-TARبررسي مي کند و به پژوهش اين موضوع مي پردازد که آيا هيچ تعديل نامتقارني بين قيمت هاي سهام و بازده نقدي سهام در بلند مدت در بازار بورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني فروردين 1379 تا آبان 1387 وجود دارد يا خير؟ نتايج مشخص کردند که رابطه هم انباشتگي بلند مدت بين قيمت سهام و بازده نقدي سهام وجود ندارد، که بيانگر وجود حباب عقلايي است.

 نسخه قابل چاپ

اطلاعات تاريخي اندک مربوط به سهام شرکت هاي جديد الورود به بورس به دليل عدم سابقه معاملاتي، سرمايه گذاران را با ريسک بيشتري براي خريد سهام اين شرکت ها روبرو مي کند. عدم تقارن اطلاعاتي ميان مديران و سرمايه گذاران بالقوه در اين شرکت ها بالاست و سهام آن ها بر اساس اطلاعات ارايه شده از طرف مديريت قيمت يابي مي شود. شواهد تجربي نشان مي دهد، سرمايه گذاران به اطلاعاتي نظير پيش بيني سود هر سهم اتکا کرده و در قيمت گذاري سهام از آن استفاده مي کنند. اين پيش بيني ها بيانگر انتظارات مديريت از عملکرد آتي شرکت است. بنابراين دقت اين پيش بيني ها که مبناي تصميم گيري آنهاست براي سرمايه گذاران حايز اهميت بوده و خطاي پيش بيني سود عامل مهمي در عملکرد بازار ثانويه است.
در اين پژوهش رابطه بين خطاي پيش بيني سود و بازده غيرعادي سهام شرکت هاي جديد الورود به بورس اوراق بهادار تهران بر اساس داده هاي 104 شرکت طي دوره 1378 تا 1384 بررسي شده است. اهميت انتخاب اين دوره از نظر گسترش چشمگير بازار بورس طي آن سال ها و نيز تعداد زياد شرکت هايي است که براي اولين بار سهام خود را در بورس اوراق بهادار عرضه نموده اند. نتايج پژوهش با استفاده از تحليل رگرسيون خطي چند متغيره نشان مي دهد، بين خطاي پيش بيني سود و بازده غيرعادي سهام شرکت هاي جديد الورود رابطه مثبت معناداري وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

در دو دهه اخير، مديريت عملکرد سازماني به يکي از موضوع هاي مورد توجه و جذاب تبديل شده است. بسياري از دانشمندان و متخصصان حوزه مديريت بر اين باورند که کارکنان، مبنا و ريشه اصلي بهبود کيفيت و بهره وري هستند و بايد نيروي انساني را مبناي اصلي فرآيند افزايش کارايي و بهره وري و نوعي سرمايه به حساب آورد. نيروي انساني با کيفيت و دانش مدار مهم ترين مزيت رقابتي سازمان و کمياب ترين منبع در اقتصاد دانش محور امروز است. اين پ‍ژوهش به بررسي رابطه سرمايه فکري (و اجزاي آن) و عملکرد صنعت بيمه از ديدگاه مديران مي پردازد. نتايج نشان مي دهد، سرمايه هاي فکري، انساني، مشتري (رابطه اي) و ساختاري در بررسي جداگانه و مستقل از يکديگر، با عملکرد رابطه معنادار دارند، درحالي که در بررسي همزمان صرفا رابطه سرمايه ساختاري و انساني با عملکرد معنادار است.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي « چالش ها و راهكارهاي رفتاري، معنايي و محيطي بودجه ريزي در نظام آموزش عالي «مطالعه موردي: دانشگاه تهران» در كانون توجه قرار گرفت، روش پژوهش، توصيفي از نوع پيمايشي است و از آن جا كه اكتشافي به شمار مي آيد، فاقد فرضيه و در بردارنده سوال است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه است كه در بين صاحبنظران و كارشناسان بودجه دانشگاه تهران، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري توزيع شده است. براي تجزيه و تحليل يافته ها از آمار توصيفي و استنتاجي استفاده شده است. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه «بيشتر وقت مسوولان دانشگاه و دانشكده ها صرف چانه زني، در زمان تخصيص اعتبار و اخذاعتبارات دريافتي است، چانه زني براي دريافت اعتبار كارشناسان بودجه را به فعاليت هاي سياسي سوق مي دهد» كه چالش رفتاري به شمار مي آيد «عدم شفافيت و تضاد در قوانين بودجه كشور از جهت اصطلاحات، عبارات و تعدد قوانين مربوط» مهم ترين مشكل معنايي در نظام بودجه ريزي دانشگاه است، ديگر آن كه رعايت نكردن فصل كاري در ابلاغ تخصيص بودجه هاي عمراني مهم ترين مشكل محيطي آن است، كه نظام بودجه ريزي دانشگاه با آن مواجه است. مهم ترين مشكل نيز عدم تخصيص كامل بودجه است.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش به بررسي روش هاي سود باقي مانده، جريان نقد تنزيل شده و تعديل سود در تعيين ارزش منصفانه شركت ها و مقايسه با ميانگين ارزش شركت ها در اولين عرضه در بورس اوراق بهادار پرداخته است. فرضيه هاي پژوهش با استفاده از آزمون هاي مقايسه دو ميانگين t و ميانگين رتبه علامت دار (ويلكاكسون) و ضريب همبستگي پيرسون و اسپيرمن، مورد بررسي قرار گرفته اند. بررسي نتايج پژوهش بازگوكننده آن است، كه بين ميانگين ارزش منصفانه شركت ها با استفاده از روش سود باقي مانده و ميانگين ارزش شركت ها در اولين عرضه سهام تفاوت معناداري وجود ندارد. در حالي كه بين ميانگين ارزش منصفانه روش هاي جريان نقد تنزيل شده و تعديل سود در مقايسه با ميانگين ارزش شركت ها در اولين عرضه سهام، تفاوت معناداري وجود دارد. افزون بر اين، بين ميانگين ارزش منصفانه شركت ها مبتني بر روش هاي سود باقي مانده و جريان نقد تنزيل شده و نيز مبتني بر روش هاي جريان نقد تنزيل شده و تعديل سود تفاوت معنا داري وجود ندارد. در مقابل، بين ميانگين ارزش منصفانه شركت ها مبتني بر روش هاي سود باقي مانده و تعديل سود تفاوت معنا داري وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

امروزه در سرتاسر جهان شركت ها در عرصه رقابت براي به دست آوردن سهم بازار، تلاش مي كنند تا بتوانند سهم فروش محصولات خود را نسبت به رقبا افزايش دهند. اين پژوهش با استفاده از اطلاعات مربوط به 168 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال هاي 1380 تا 1385، تلاش مي نمايد تا به بررسي ارتباط بين تغييرات سهم بازار با ارزش گذاري عايدات و فرصت هاي رشد آتي بپردازد. اين اطلاعات از صورت هاي مالي موجود در پايگاه هاي اطلاعاتي هم چون نرم افزار تدبير پرداز استخراج شده اند. به منظور آزمون فرضيه هاي پژوهش از تكنيك هاي آماري رگرسيون چندگانه و ساده بهره گرفته شد. در ابتدا با ايجاد دو معيار سنجش براي تغييرات سهم بازار (تغيير در سهم بازار شركت در فاصله بين دوره جاري و گذشته، روند تغييرات سهم بازار در طي سه دوره) به بررسي نقش اين دو معيار در رابطه ي بين عملكرد جاري و عملكرد آتي پرداخته شد. نتايج بازگوكننده ي اين بود كه رابطه بين عملكرد جاري و آتي به طور معناداري وابسته به تغييرات سهم بازار بوده و اين رابطه تا سه سال آينده تداوم مي يابد. هم چنين به منظور ارزيابي تاثير تغييرات سهم بازار بر عملكرد جاري از دو مدل بازده پيش بيني نشده و قيمت استفاده شد كه نتايج بازگوكننده اين بود كه مربوط بودن سودهاي جاري با ارزش، با رشد در سهم بازار افزايش مي يابد. اما بين معيارهاي سنجش تغييرات سهم بازار و فرصت هاي رشد رابطه معناداري مشاهده نشد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش عملكرد شركت هاي تصاحب شده پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را براي سال هاي 1378 تا 1383 با استفاده از شاخص ارزش افزوده اقتصادي مورد بررسي قرار داده است. با استفاده از رويكرد صورت هاي مالي اساسي، اطلاعات شركت هاي تصاحب شده در دوره پژوهشي جمع آوري و با استفاده از t استيودنت معنا دار بودن نتايج فرضيه ها را آزمون كرده است. به منظور شناخت اثرات كلان اقتصادي،عملكرد شركت هاي تصاحب شده را با عملكرد شركت هاي تصاحب نشده مشابه از نظر صنعت، مقايسه و آزمون كرده است. نتايج پژوهش بيانگر اين است كه ارزش افزوده اقتصادي پس از تصاحب در شركت هاي تصاحب شده بهبود نيافته است و از نظر آماري نيز معنا دار بوده است. نتايج پژوهش در خصوص شركت هاي تصاحب نشده نشان مي دهد كه ارزش افزوده اقتصادي پس از تصاحب در شركت هاي مذكور نسبت به شركت هاي تصاحب شده كمتر كاهش يافته است ولي از نظر آماري معنا دار نيست. بنابراين مديران شركت هاي خريدار با استفاده از راهبرد تصاحب؛ توانايي بهبود عملكرد و خلق ارزش افزوده اقتصادي در شركت هاي تصاحب شده را نداشته اند و تصاحب شركت ها در ايران از نظر شاخص مذكور با كاهش عملكرد مواجه شده است.

 نسخه قابل چا

هنگام بحث در رابطه با شكست يا موفقيت بازارهاي آتي، همواره نقدشوندگي يكي از عوامل تعيين كننده مطرح شده و بررسي عوامل موثر بر اين پديده از مدت ها قبل مورد توجه بسياري از پژوهشگران قرار گرفته است. در مطالعات و پژوهش هاي انجام شده پيشين براي نقدشوندگي ابعاد مختلفي بيان شده و براي اندازه گيري هر يك از آن ابعاد نيز معيارهاي مختلفي پيشنهاد شده است. در اين پژوهش با بهره گيري از تحليل رگرسيون و با در نظر گرفتن دو معيار شكاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش و عمق كه دو بعد متفاوت از نقدشوندگي را اندازه گيري مي نمايند، به بررسي عوامل موثر بر اين پديده در بازار قراردادهاي آتي سكه طلا در بورس كالاي ايران پرداخته مي شود. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه عوامل اصلي تاثيرگذار بر شكاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش، حجم معاملات و نوسان پذيري قيمت ها هستند. علاوه بر اين مشاهده شده است كه دوره زماني معاملات نيز داراي تاثير چشمگيري بر ميزان اين شكاف قيمتي است. نتايج بررسي عوامل موثر بر عمق بازار نيز نشان داد كه حجم معاملات داراي اثر مثبت، نوسان پذيري بدون اثر و سطح قيمت ها نيز داراي اثري مثبت بر متغير عمق بازار هستند.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش رابطه اندازه شركت و قراردادهاي بدهي با محافظه كاري در بورس اوراق بهادار تهران بررسي شده است. براي اندازه گيري محافظه كاري از سه معيار مبتني بر اقلام تعهدي، مبتني بر ارزش بازار، و رابطه بازدهي سهام و سود استفاده شده است. هم چنين براي آزمون فرضيه هاي تحقيق، 85 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بين سال هاي 85-1382 با استفاده از روش رگرسيون حداقل مربعات معمولي مورد بررسي قرار گرفتند. يافته هاي پژوهش بيانگر اين است كه رابطه مثبت معناداري بين بدهي و محافظه كاري در دو معيار مبتني بر اقلام تعهدي و مبتني بر ارزش بازار وجود دارد. هم چنين، رابطه منفي اندازه شركت و محافظه كاري تنها در معيار مبتني بر ارزش بازار مورد تاييد قرار گرفت، بنابراين در كل نمي توان استنباط كرد كه بين اندازه شركت و محافظه كاري رابطه منفي و معناداري وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

هدف اصلي اين پژوهش بررسي تاثير چرخه عمر شركت و محافظه كاري بر ارزش شركت است. در اين پژوهش با استفاده از مدل فلتهام و اوهلسون (1995)، تاثير محافظه كاري بر واكنش سرمايه گذاران به خالص دارايي هاي عملياتي و سود عملياتي غيرعادي در مراحل مختلف چرخه عمر شركت مورد بررسي قرار گرفته است. تحليل داده هاي گردآوري شده در اين پژوهش در سه مرحله انجام شده است. نخست، شركت هاي عضو نمونه آماري به مراحل رشد، بلوغ و افول طبقه بندي شده اند. سپس هر يك از شركت هاي مراحل رشد، بلوغ و افول با استفاده از مدل فلتهام و اوهلسون به شركت هاي محافظه كار و شركت هايي كه از رويه هاي حسابداري متهورانه استفاده مي كنند، تفكيك شده و در مرحله ي آخر با استفاده از روش هاي آماري تحليل همبستگي و رگرسيون مقطعي فرضيه هاي پژوهش مورد آزمون قرار گرفته اند. نتايج حاصل از بررسي 450 سال - شركت طي دوره زماني 1382 تا 1387 نشان مي دهد كه سرمايه گذاران اهميت (وزن) بيشتري به خالص دارايي هاي عملياتي و سود عملياتي غيرعادي شركت هاي در مرحله رشد نسبت به شركت هاي مراحل بلوغ و افول مي دهند. هم چنين نتايج نشان مي دهد كه در مراحل رشد و بلوغ، سرمايه گذاران اهميت (وزن) بيشتري به خالص دارايي هاي عملياتي و سود عملياتي غيرعادي شركت هاي محافظه كار (نسبت به شركت هايي كه از رويه هاي حسابداري متهورانه استفاده مي كنند) مي دهند و در مرحله ي افول عكس اين موضوع صادق است.

 نسخه قابل چاپ