مقالات روانشناسی

هدف از تحقيق حاضر بررسي رابطه بين شخصيت والدين و پذيرنده و طرد کننده بودن آنها نسبت به فرزندانشان بود. بدين منظور نمونه اي متشکل از 40 دختر و 30 پسر از دانش آموزان سوم و چهارم ابتدايي به همراه والدينشان به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و پرسشنامه هاي NEO_FFI و پرسشنامه طرد و پذيرش والدين (PARQ) بر روي آنها به مورد اجرا گذاشته شد. نتايج به دست آمده نشان داد که در دانش آموزان دختر ميان دو عامل شخصيت وجداني بودن و باز بودن نسبت به تجارب مادر، با طرد و پذيرش آن ها نسبت به فرزندان ارتباط معنادار وجود دارد. علاوه بر اين، بين سه عامل شخصيت نوروتيزم، توافق و برونگرايي پدران، با طرد و پذيرش آن ها نسبت به فرزندان ارتباط معنادار مشاهده گرديد. در دانش آموزان پسر، شخصيت برونگرايي مادران با طرد و پذيرش آن ها نسبت به فرزندان ارتباط داشته و چهار عامل شخصيت بازبودن، وجداني بودن، نوروتيزم و توافق پذيري پدران با طرد و پذيرش آن ها نسبت به فرزندان رابطه داشت. در مجموع نتايج نشان داد که والدين با ويژگي هاي شخصيتي وجداني، باز نسبت به تجارب، داراي توافق و برونگرا، والديني پذيرنده و والدين با ويژگي هاي شخصيتي نوروتيزم والديني طرد کننده مي باشند.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي روش ترميمي ديويس بر مهارت هاي خواندن بزرگسالان نارساخوان و با روش شبه آزمايشي از نوع طرح پيش آزمون پس آزمون يک گروهي انجام گرفت. نمونه پژوهش 16 نفر از افراد نارساخوان بزرگسال با دامنه سني 17 تا 40 سال شهر تهران بودند که به روش تصادفي چند مرحله اي و پس از اجراي آزمونهاي تشخيصي از جمله آزمون هوش وکسلر بزرگسال فرم تجديد نظر شده (WAIS-R) و آزمون غيررسمي اختلال خواندن برگزيده شدند. سپس گروه نمونه به صورت انفرادي به مدت سه ماه (30 جلسه 90 دقيقه اي) تحت آموزش به روش ديويس قرار گرفت و بلافاصله پس از اتمام مراحل آموزشي- ترميمي، پس آزمون اختلال خواندن از آنان به عمل آمد. داده هاي بدست آمده با آزمون آماري t وابسته مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج پژوهش نشان داد که مهارتهاي خواندن بزرگسالان نارساخوان پس از مداخله درماني بطور معناداري بهبود يافته است.

 نسخه قابل چاپ

هدف از پژوهش حاضر تبيين نقش حمايت سازماني، تجربه رايانه، اضطراب رايانه و خودکارآمدي رايانه در پيش بيني کاربست رايانه توسط کارشناسان دانشگاه تهران با استفاده از مطالعات همبستگي از نوع الگويابي روابط بين متغيرها مي باشد. به اين منظور با استفاده از مدل TAM (مدل پذيرش تکنولوژي) و پيشينه نظري و تجربي مدل مفهومي تدوين و پيشنهاد شد. براي سنجش تجربه رايانه از مقياس آشنايي و تجربه رايانه پوتوسکي و بابکو، براي اندازه گيري حمايت سازماني از مقياس حمايت سازماني ايگباريا و همکاران، براي اندازه گيري خودکارآمدي رايانه از مقياس خودکارآمدي رايانه کامپيو و هيگينز و براي سنجش اضطراب رايانه از مقياس اضطراب رايانه هينسن، گلس و نايت استفاده شده است. ابزارهاي نامبرده در بين نمونه 306 نفري از کارشناسان تهران که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي تعيين شده بودند، به اجرا در آمد و داده هاي لازم گردآوري شد. با توجه به اينکه تعدادي از پرسشنامه ها قابل استفاده نبودند از تحليل حذف شد و در نهايت 254 پرسشنامه در تحليل نهايي مورد استفاده قرار گرفت. 146 نفر از پاسخگويان مرد و 108 نفر زن بودند. داده هاي گردآوري شده با استفاده از روش تحليل مسير مورد آزمون قرار گرفت. يافته هاي پژوهش حاکي از آن است که تجربه استفاده از رايانه تاثير مستقيم و مثبتي بر استفاده از رايانه و تاثير مستقيم و منفي بر اضطراب رايانه دارد. از طرف ديگر، حمايت سازماني اثر مستقيم و مثبتي بر خودکارآمدي رايانه داشته و در عين حال تاثيري بر اضطراب رايانه ندارد. خودکارآمدي رايانه نيز تاثيري بر اضطراب و استفاده از رايانه نداشته و اضطراب رايانه نيز اثر مستقيم و منفي بر استفاده از رايانه دارد. علاوه بر اين، نتايج حاکي از آن است تنها تجربه استفاده از رايانه اثر غيرمستقيمي بر استفاده از رايانه داشته و اين اثر از طريق خودکارآمدي رايانه صورت مي گيرد. به عبارت ديگر، خودکارآمدي رايانه نقش واسطه اي را بين تجربه رايانه و استفاده از رايانه ايفا مي کند. در مجموع، با توجه به نتايج بدست آمده ميتوان عنوان کرد که مدل پيشنهادي با داده هاي تحقيق برازش نسبتا خوبي دارد و قادر است که 20 درصد از واريانس استفاده از رايانه را تبيين کند.

 نسخه قابل چاپ

هدف از اين پژوهش بررسي رابطه بين هوش هيجاني و راهبردهاي مقابله اي افراد موفق و ناموفق در آزمون سراسري بود. بدين منظور 195 دانشجوي ترم يک از دانشگاه هاي دولتي شهر تهران (گروه موفق) و 199 داوطلب شرکت در آزمون سراسري که حداقل يک بار در کنکور شرکت کرده اند (گروه ناموفق) به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. سپس پرسشنامه هاي هوش هيجاني بار- اون و راهبردهاي مقابله اي بلينگز و موس، روي آنها اجرا شد. نتايج به دست آمده نشان داد که افراد موفق، خود شکوفاتر و خوشبين ترند، تکانه هاي خود را بهتر کنترل مي کنند، سازگاري بالاتري دارند و هوش هيجاني کلي آنها نيز بالاتر است. افراد موفق بهتر از افراد ناموفق با فشارها مقابله مي کنند؛ از طرفي افراد ناموفق از راهبردهاي مقابله اي متمرکز بر هيجان (مهار هيجاني و جسماني) بيشتر بهره مي جويند.
در مجموع، اين مطالعه حاکي از ارتباط معنادار بين هوش هيجاني و راهبردهاي مقابله اي موفقيت و عدم موفقيت در کنکور بود.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر با هدف تعيين ميزان رابطه و پيش بيني بهداشت رواني از طريق راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان، خلاقيت هيجاني و عملکرد تحصيلي انجام شد. در اين پژوهش نمونه يي به حجم 361 دانشجو (191 دختر و 170 پسر) به شيوه نمونه گيري تصادفي طبقه اي از ميان دانشجويان دانشگاه اروميه انتخاب و با پرسشنامه هاي راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان، سياهه خلاقيت هيجاني و چک ليست بهداشت رواني ارزيابي شدند. داده ها با استفاده از روشهاي ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون گام به گام مورد تحليل قرار گرفت.
نتايج نشان داد که بهداشت رواني با ابعاد راهبردهاي ناکارآمد تنظيم شناختي هيجان، سرزنش خود و فاجعه آميز پنداري و سرزنش ديگران رابطه منفي معني داري دارد. بين خلاقيت هيجاني و بهداشت رواني رابطه معناداري وجود نداشت. همچنين بين عملکرد تحصيلي و بهداشت رواني رابطه مثبت و معناداري وجود داشت. از بين متغيرهاي پژوهش، سرزنش خود و فاجعه آميز پنداري، سرزنش ديگران و عملکرد تحصيلي بيست وشش درصد از واريانس بهداشت رواني را تبيين نمودند. نتايج مطالعه حاضر نشان مي دهد که بهداشت رواني با راهبردهاي ناکارآمد در تنظيم شناختي هيجان رابطه منفي و با عملکرد تحصيلي بالا رابطه مثبت دارد و با خلاقيت هيجاني رابطه اي ندارد.

 نسخه قابل چاپ

هدف از انجام مطالعه حاضر بررسي نقش ترس از ارزيابي منفي و کمال گرايي در ابتلا به اضطراب اجتماعي بود. تعداد 864 دانشجوي دانشگاه هاي شهرستان محلات به روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي چند مرحله اي انتخاب، و در مرحله اول پژوهش 864 نفر پرسشنامه هاي هراس اجتماعي (کانور، 2000)، ترس از ارزيابي منفي (لري) و کمال گرايي مثبت و منفي (تري شورت و همکاران، 1995) را تکميل کردند. در مرحله بعد 31 نفر از دانشجوياني که نمره آنان در مقياس هراس اجتماعي (کانور، 2000) بالاتر، و 31 نفر از دانشجوياني که نمره آنان پايين تر از نقطه برش بود انتخاب، و به ترتيب بعنوان گروه مبتلا به اضطراب و گروه بهنجار قرار گرفتند. به منظور تحليل داده هاي پژوهش، از آزمون تحليل واريانس يک راهه (ANOVA)، ضريب همبستگي پيرسون و همچنين رگرسيون چندگانه استفاده شد. نتايج به دست آمده نشان داد که تفاوت معناداري ميان دو گروه از لحاظ متغيرهاي مورد بررسي وجود دارد و گروه مبتلا به اضطراب اجتماعي، ترس از ارزيابي منفي و کمال گرايي منفي بيشتر و کمال گرايي مثبت پايين تري را نسبت به گروه بهنجار تجربه مي کند.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش با هدف بررسي رابطه بين مهارت هاي اجتماعي- هيجاني کودکان با سن و جنس آنها و نيز اشتغال مادران در يک گروه نمونه به حجم 712 کودک 6- 4 ساله (358 دختر، 367 پسر) مهدکودک ها و مراکز پيش دبستاني تهران انجام شد. مادران گروه نمونه نسخه فارسي پرسشنامه غربالگري اختلالات اجتماعي/ هيجاني پيش دبستاني (ميلر، مايشي و ميلر، 1997؛ دادستان و ديگران، 1389) را تکميل کردند. نتايج تحليل هاي آماري نشان داد که دختران در مهارت هاي اجتماعي، مهارت هاي ارتباطي، مهارت هاي زندگي روزمره و رفتارهاي سازش نايافته- فزون کنش نسبت به پسران نمره بهتري کسب کردند. کودکان 6- 5 ساله نيز در مقايسه با کودکان 4 -5 ساله در رفتارهاي سازش نايافته/ فزون کنشي و نيز مهارت هاي زندگي روزمره نمره بيشتري به دست آوردند. کودکاني که مادران شاغل داشتند، نسبت به کودکان داراي مادران خانه دار، نمره بالاتري در مهارت هاي ارتباطي کسب کردند. استلزام هاي مربوط به درک رفتارهاي کودکان و نيز برنامه ريزي هاي آموزشي و تربيتي بر پايه يافته هاي اين مطالعه مورد بحث قرار گرفت.

 نسخه قابل چاپ

هدف از پژوهش حاضر بررسي نقش تاکيدات هدفي والدين در خود تنظيمي يادگيري دانش آموزان دبيرستاني در شهر شيراز بود. بدين منظور، به شيوه تصادفي خوشه اي چند مرحله اي، نمونه اي شامل 722 نفر دانش آموز (379 دختر و 343 پسر) از دو ناحيه آموزش و پرورش شهر شيراز انتخاب شدند. اين افراد، پرسشنامه تاکيدات هدفي والدين و خود تنظيمي يادگيري را تکميل کردند. نتايح حاصل از محاسبه پايايي و بررسي روايي ابزارها مطلوب بود.
محاسبه همبستگي نشان داد که بين تاکيدات هدفي تسلطي و عملکردي والدين با خودتنظيمي يادگيري فرزندان، همبستگي مثبت و معني داري وجود دارد. هر دو نوع تاکيدات هدفي تسلطي و عملکردي والدين، پيش بيني کننده مثبت و معني دار ابعاد فراشناختي و شناختي بودند. تاکيدات هدفي عملکردي، انگيزش را به صورت مثبت و معني دار و تاکيدات هدفي تسلطي والدين انگيزش را به صورت منفي و معني دار پيش بيني کردند. بين دختران و پسران از نظر تاکيدات هدفي تسلطي والدين، خود تنظيمي يادگيري و شناخت، تفاوت معني داري وجود نداشت؛ در صورتي که از نظر تاکيدات هدفي عملکردي و فراشناخت به نفع دختران و انگيزش به نفع پسران تفاوت معني داري وجود داشت.

 نسخه قابل چاپ

در پژوهش حاضر ارتباط سبک هاي هويت برزونسکي (اطلاعاتي، هنجاري، گسيخته- اجتنابي) با مولفه هاي شناختي (رضايت از زندگي) و هيجاني (عواطف مثبت و منفي) شادماني مورد بررسي قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 530 (353 دختر، 177 پسر) دانشجوي کارشناسي رشته هاي مختلف دانشگاه شيراز بودند که به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شدند و توسط مقياس هاي سبک هاي هويت (ISI-6G)، عاطفه مثبت و منفي (PANAS)، و رضايت از زندگي (SWLS) مورد ارزيابي قرار گرفتند. پايايي پرسش نامه ها به روش آلفاي کرونباخ و روايي آن ها به شيوه تحليل عوامل، تعيين شد. نتايج بيانگر روايي و پايايي مطلوب پرسش نامه ها بود. يافته هاي حاصل از رگرسيون چندگانه نشان داد که سبک هويت اطلاعاتي، پيش بيني کننده مثبت و معنادار براي عاطفه مثبت مي باشد. براي عاطفه منفي، سبک اطلاعاتي به صورت مثبت و سبک هنجاري به گونه منفي پيش بيني کننده بودند و مولفه شناختي شادي به صورت مثبت و معنادار توسط سبک هاي هويت هنجاري و گسيخته- اجتنابي پيش بيني گرديد. نتايج حاصله، مويد فرضيه پژوهش مبني بر پيش بيني شادي توسط سبک هاي هويت بود.

 نسخه قابل چاپ

هدف از مقاله حاضر پيش بيني اضطراب رياضي در دانش آموزان پايه دوم دبيرستان رشته هاي رياضي، انساني و تجربي بر اساس خودکار آمدپنداري و جهت گيري هدفي بود. براي انجام اين پژوهش تعداد 581 نفر از دانش آموزان دختر و پسر رشته هاي نظري (رياضي، تجربي، انساني) دبيرستانهاي دولتي پنج منطقه از مناطق بيست گانه تهران شرکت داشتند. براي جمع آوري اطلاعات از مقياس اضطراب رياضي بتز (1978)، پرسشنامه خودکار آمد پنداري بندورا و پرسشنامه جهت گيري هدف حيدري (1389) استفاده شد. براي تحليل داده ها از روش هاي تحليل واريانس و رگرسيون استفاده گرديد. يافته هاي پژوهش نشان داد که ميزان اضطراب رياضي دانش آموزان در رشته هاي مختلف نظري (رياضي، تجربي و انساني) در پايه دوم دبيرستان تفاوت معناداري دارد. همچنين تمامي ابعاد خودکار آمد پنداري با جهت گيري هدفي تسلطي (اجتنابي و گرايشي) رابطه منفي و با جهت گيري هدفي عملکرد مدار (اجتنابي و گرايشي) رابطه مثبت معنادار نشان مي دهد. خودکار آمدپنداري و جهت گيري هدفي با اضطراب رياضي نيز همبستگي داشته و مي توان بر اساس نوع جهت گيري هدفي و ميزان خودکار آمدپنداري دانش آموزان در حدود 45 درصد از ميزان اضطراب رياضي در آنان را پيش بيني نمود.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر به بررسي رابطه سبک هاي فراهيجاني والدين با خودکارآمدي و هوش عاطفي دانش آموزان دبيرستان هاي شهر شيراز پرداخته است. شرکت کنندگان شامل 324 دانش آموز و يکي از والدين آنها بودند که به روش خوشه اي تصادفي انتخاب شدند. والدين شرکت کننده پرسشنامه ديدگاه فراهيجاني والدين و فرزندانشان نيز دو پرسشنامه هوش عاطفي و خودکار آمدي را تکميل کردند. از ضريب آلفاي کرونباخ براي بررسي پايايي و روش تحليل عامل و همساني دروني براي بررسي روايي مقياس ها استفاده شد که نتايج بيانگر احراز خصوصيات روان سنجي مقياس هاي مورد استفاده بود. داده هاي گردآوري شده با استفاده از تحليل واريانس يک راهه و آزمون تي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد که خودکارآمدي و هوش عاطفي نوجوانان تحت تاثير سبک هاي فراهيجاني والدين متفاوت است. ميانگين نمرات خودکارآمدي و هوش عاطفي فرزندان در سبک هاي هدايت گر و ردکننده به صورت معناداري از ميانگين نمرات دانش آموزان در سبک هاي بي توجه و تاييدگر بيشتر بود. يافته هاي اين پژوهش در راستاي روند پژوهشي مربوطه به بحث گذاشته شده اند و پيشنهاداتي براي انجام پژوهش هاي بيشتر ارائه شده است.

 نسخه قابل چاپ

هدف پژوهش حاضر بررسي ويژگي هاي روان سنجي پرسشنامه خودگرداني تحصيلي (SRQ-A) بود. در اين راستا بعد از ترجمه و انطباق، پرسشنامه بر روي 400 نفر (213 پسر 187 دختر) از دانش آموزان مقطع ابتدايي شهرستان شيراز که به شيوه نمونه گيري خوشه اي تصادفي انتخاب گرديده بودند، اجرا شد. محتواي پرسشنامه به شيوه مولفه هاي اصلي مورد تحليل عاملي قرارگرفت و نتايج تحليل نشان داد كه در چهار عامل استخراجي (سبك تنظيم بيروني، درون فكني، همانند سازي و دروني) بين سوالات در برخي عوامل، همبستگي نزديكي وجود دارد. به همين دليل، تحليل عامل مجددي روي چهار عامل استخراجي صورت گرفت، كه نتيجه حاكي از دو عامل سبك تنظيم كنترلي و سبك تنظيم خوداستقلالي بود. مباني نظري پرسشنامه، اين دو سبك تنظيمي را تاييد مي كنند. در خصوص بررسي روايي پرسشنامه، علاوه بر تحليل عاملي، از روش همبستگي با آزمون ها مشابه از جمله: پرسشنامه خود گرداني مذهبي، پرسشنامه خود گرداني روابط دوستانه و معدل تحصيلي استفاده شد. نتايج پايايي پرسشنامه با استفاده از روش هاي باز آزمايي و آلفاي كرونباخ حاكي از پايايي پرسشنامه خودگرداني تحصيلي بود. يافته هاي حاصل نشانگر كفايت و كارايي اين مقياس براي استفاده در فرهنگ جامعه ايراني بود.

هدف پژوهش حاضر بررسي ميزان رابطه و توان پيش بيني مولفه هاي سه گانه باورهاي انگيزشي (خودکار آمدي، ارزش گذاري دروني و اضطراب امتحان) در ارتباط با عملکرد درس رياضي دانش آموزان مقطع راهنمايي بود. نمونه پژوهش شامل تعداد 300 نفر از دانش آموزان (153 نفر از دختران و 147 نفر از پسران) پايه هاي اول، دوم و سوم راهنمايي بود که به شيوه نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب و به بخش باورهاي انگيزشي پرسشنامه راهبردهاي انگيزشي براي يادگيري (MSLQ) پاسخ دادند. نمرات پاياني درس رياضي در خرداد ماه نيز به عنوان متغير ملاک، از دفاتر امتحانات مدرسه استخراج گرديد. نتايج تحقيق نشان داد که کليه مولفه هاي باورهاي انگيزشي با عملکرد تحصيلي درس رياضي رابطه معناداري داشته اند. نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد که اضطراب امتحان و ارزش گذاري دروني درس رياضي بيشترين توان پيش بيني عملکرد تحصيلي درس رياضي را دارند. نتايج اين پژوهش با نتايج ساير پژوهش هاي انجام شده که رابطه بين مولفه هاي باورهاي انگيزشي با عملکرد تحصيلي را نشان داده اند، همسو؛ اما از اين جهت که در ساير تحقيقات انجام پذيرفته شده، مولفه خودکار آمدي را به عنوان بهترين پيش بيني کننده عملکرد تحصيلي معرفي کرده اند، متفاوت است.

 نسخه قابل چاپ

مقاله حاضر، به بررسي پيش بيني مشکلات درون ريزانه و برون ريزانه بر اساس محروميت مادري و راهبردهاي تنظيم شناختي عاطفي در دانش آموزان 11-9 سال پرداخته است. نمونه مورد بررسي شامل 237 دانش آموز بود، که 123 نفر آنها دختر و 114 نفر آنها پسر بودند. اين دانش آموزان از مدارس ابتدايي شهر تهران در سه پايه تحصيلي (سوم و چهارم و پنجم) با روش نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي برگزيده شدند. آزمودنيها به پرسشنامه هاي، اختلال دلبستگي رندولف، راهبردهاي تنظيم شناختي عاطفي (CERQ-K)، آزمون بندرگشتالت و پرسشنامه افسردگي کودکان پاسخ دادند. براي تحليل داده ها از ضريب همبستگي پيرسون و روش رگرسيون چند مرحله اي استفاده شد. نتايج نشان دادند که، محروميت مادري با راهبردهاي ناسازگارانه تنظيم شناختي عاطفي، رابطه مثبت داشته و اين رابطه نيز با مشکلات درون ريزانه و برون ريزانه در کودکان نظير افسردگي، پرخاشگري و کناره گيري همراه بود. اين يافته ها، نشان مي دهد، که توجه به محروميت مادري و راهبردهاي تنظيم شناختي عاطفي در برنامه هاي پيشگيري از مشکلات رفتاري درون ريزانه و برون ريزانه کودکان از اهميت ويژه اي برخوردار است.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر با هدف مقايسه سلامت رواني و عملکرد تحصيلي دانش آموزان دبيرستانهاي دخترانه داراي آزمون ورودي و بدون آزمون ورودي طراحي و اجرا گرديد. نمونه آماري شامل 240 دانش آموز دختر (120 نفر از مدارس داراي آزمون ورودي و 120 نفر از مدارس بدون آزمون ورودي) مقطع متوسطه (پايه هاي اول، دوم و سوم) بودند که به شيوه نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. ابزار گرداوري داده ها، پرسشنامه سلامت عمومي (28-GHQ) و معدل پايان نيمسال تحصيلي دانش آموزان بود. يافته ها نشان داد که ميزان علائم «اضطراب و بيخوابي» دانش آموزان مدارس داراي آزمون ورودي، به طور معني داري بيش از دانش آموزان مدارس بدون آزمون ورودي بود. علاوه بر اين، ميزان علائم «افسردگي» دانش آموزان پايه اول مدارس بدون آزمون ورودي، به طور معني داري کمتر از دانش آموزان پايه اول مدارس داراي آزمون بود. نتايج پژوهش نشان داد که عملکرد تحصيلي دانش آموزان مدارس داراي آزمون ورودي، بالاتر از دانش آموزان مدارس عادي بود (0.05>P). همچنين تفاوت معني داري بين سلامت رواني دانش آموزان پايه اول مدارس داراي آزمون ورودي و مدارس بدون آزمون وجود داشت و بين ساير پايه ها تفاوت معني داري وجود نداشت.

 نسخه قابل چاپ