مقالات روانشناسی

با هدف تعيين تاثير اهداف پيشرفت وابسته به موقعيت و سطح توانايي بر رفتار و نگرش کمک طلبي تحصيلي، تعداد 114 دانش آموز پسر پايه دوم راهنمايي با توانايي متفاوت در حل مسايل رياضي (پايين، متوسط، بالا) انتخاب شدند. آزمودني ها به صورت انفرادي در شرايط تکليف درگير و يا خوددرگير به حل مسايل دشوار رياضي پرداختند. يافته ها نشان داد که دانش آموزان در شرايط تکليف درگير بيشتر اقدام به کمک طلبي نموده و هدف از آن را بهبود يادگيري و رسيدن به موفقيت بيان مي کنند. در مقابل در شرايط خوددرگير، دانش آموزان کمتر به جستجوي کمک پرداخته و هدف از اقدام به کمک طلبي را دشواري تکليف بيان مي دارند. همچنين يافته ها بر اين دلالت دارد که سطح توانايي دانش آموزان بر ماهيت کمک طلبي تاثير مي گذارد اما بر ميزان کمک طلبي تاثير معناداري ندارد. به علاوه دانش آموزاني که بيشتر به جستجوي کمک اقدام مي کنند در انجام مسايل بعدي به صورت انفرادي و مستقل به موفقيت بيشتري نايل مي شوند.

 نسخه قابل چاپ

روان – عصب – ايمني شناسي – به حوزه بين رشته اي جديدي اطلاق شود که در آن تعامل عوامل روان شناختي با وضعيت هاي عصب شناختي و ايمني شناختي مورد مطالعه قرار مي گيرد. مطالعات نشان مي دهند که شرايط سو روان شناختي (مثلا تنيدگي هاي مزمن) يا هيجان هاي منفي با ميانجي هاي عصب شناختي، هورموني و ايمني شناختي مي توانند، آسيب پذيري جسماني آزمودنيها را در مقابل آسيب زاهاي محيطي افزايش دهند. در اين تحقيق به منظور بررسي اثر بازي هاي رايانه اي و هيجان هاي متعاقب آنها بر مقادير کورتيزول صبحگاهي و شامگاهي 16 دانش آموز سال دوم راهنمايي با ميانگين سني 12.6 سال از يک مدرسه راهنمايي نمونه شبانه روزي به صورت تصادفي انتخاب شدند و به روش جايگزيني تصادفي در قالب طرح سولومون، در چهار گروه قرار گرفتند. دو گروه آزمايشي، 27 روز و هر روز به مدت شصت دقيقه به بازي هاي رايانه اي مختلف پرداختند. نمونه هاي خون صبحگاهي و شامگاهي، در آغاز و پايان مطالعه، بر اساس طرح سولومون، از آزمودني ها گرفته شد و نتايج با استفاده از روش تحليل واريانس بررسي شدند. يافته هاي ما نشان داد که بازي هاي رايانه اي به طور معنادار، کورتيزول صبحگاهي (P=0.01) و کورتيزول شامگاني (P<0.05) را افزايش مي دهد. با توجه به تغييرات رواني فيزيولوژيک ارگانيزم تحت هيجان و آثار ضعيف ساز هورمون کورتيزول بر نظام ايمني بدن، اين نتايج مي توانند يافته مهمي در مقوله مطالعات تنيدگي – بيماري و حوزه هاي مشابه باشند.

 نسخه قابل چاپ

در اين تحقيق رابطه بين دلبستگي بزرگسالان و کنش وري ازدواج در 52 زن و شوهر ايراني مورد بررسي قرار گرفته است. زوجين پرسشنامه هايي در خصوص سبک دلبستگي ساختار خانواده و سازگاري زناشويي خود تکميل کردند. تحليل نتايج نشان داد که رابطه قوي و مهمي بين سبک دلبستگي (خصوصا جفت شدن سبکهاي دلبستگي زن و شوهر با يکديگر)، ساختار خانواده و سازگاري زناشويي وجود دارد به نحوي که نشان دهنده اهميت دلبستگي زوجين به عنوان مولفه اي مهم در شکل گيري روابط خانوادگي است. روابط بين سبک دلبستگي ساختار خانواده و سازگاري زناشويي براي زنان قوي تر از مردان بوده و چنين به نظر مي رسيد که زنان بيشتر تحت تاثير شوهرانشان قرار گرفته باشند تا شوهران تحت تاثير زنانشان. بحث و نتيجه گيري مقاله عمدتا بر دو موضوع اهميت کشمکش فاصله در روابط ناسازگار زناشويي و تعبير و تفسير تفاوتهاي جنسي مشاهده شده متمرکز شده است.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر به منظور تبيين يافته هاي ضد و نقيضي که از اوايل دهه 1980 در مورد ارتباط اوليه بين الگوي رفتاري ريخت A و بيماريهاي کرونري قلب مطرح شده است، با روي آوردي چند مولفه اي به بررسي مولفه هاي تشکيل دهنده اين سازه پيچيده شخصيتي و ارتباط آن با فعاليت تشديد يافته سمپاتيکي پرداخته است. به دليل اينکه بررس مفهوم ريخت A به عنوان يک سازه چند بعدي مستلزم داشتن يک ابزار ارزشيابي دقيق که بتواند تمام ابعاد اين مفهوم را اندازه گيري کند مي باشد، مقياس چند بعدي الگوي رفتاري ريخت A تدوين و از لحاظ اعتبار و روايي سازه مورد تحليل قرار گرفت. 108 دانشجوي پسر بعد از تکميل اين پرسشنامه يک تکليف تنيدگي زا را تجربه کردند و پيش و پس از اين تجربه، پاسخهاي قلبي عروقي آنها مشتمل بر ضربان قلب و فشارخون سيستوليک و دياستوليک اندازه گيري شد.
پاسخهاي آزمودنيها از لحاظ بررسي اعتبار و روايي سازه پرسشنامه از طريق روش آلفاي کرونباخ و تحليل عوامل به شيوه مولفه هاي اساسي مورد تحليل قرار گرفت. نتايج اين تحليل نشان دهنده ميزان دقت و اعتبار مطلوب پرسشنامه و استخراج چهار مولفه اساسي تشکيل دهنده سازه ريخت A به نامهاي ناشکيبايي / احساس تنگناي زماني، خشم خصومت، رقابت جويي و تلاش براي پيشرفت بود. بعد از مقايسه ميانگين پاسخهاي قلبي عروقي آزمودنيها قبل و بعد از تجربه تکليف تنيدگي زا که نشان از تفاوت معني دار ميانگين پاسخها داشت، به بررسي ارتباط عوامل تشکيل دهنده ريخت A با تغييرات پاسخهاي قلبي عروقي بعد از تجربه تکليف تنيدگي زا در گروهي از آزمودنيها که نمرات بالايي در مقياس ريخت A داشتند (n=73) پرداخته شد. نتايج تحليل رگرسيون جهت بررسي اين ارتباط نشان از سهم متفاوت عوامل تشکيل دهنده ريخت A در تبيين پاسخهاي قلبي عروقي – ضربان قلب و فشارخون سيستوليک و دياستوليک – به مولفه خشم / خصومت تعلق داشته و عوامل ديگر نيز هر يک در ترکيبي خطي با اين عامل سهم متفاوتي در تبيين اين تغييرات داشتند. در مجموع يافتهاي پژوهش تاييدي بر ماهيت چند بعدي سازه شخصيتي ريخت A، تفاوتهاي فردي افراد داراي اين الگو و ارتباط متفاوت مولفه هاي تشکيل دهنده الگوي ريخت A با پاسخهاي تشديد يافته سمپاتيکي (قلبي عروقي) مي باشد و مي تواند پاسخي براي مطالعات ضد و نقيض اين حيطه محسوب شود.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي رابطه ابهام و تعارض نقش با خشنودي و دلبستگي شغلي در کارمندان مرد شرکت ملي نفت، مناطق نفتخيز – منطقه خارک مي باشد. نمونه اين پژوهش 292 نفر از کارمندان مرد داراي مدرک ديپلم و بالاتر اين شرکت بودند که شامل کليه افراد جامعه پژوهش بود. جهت جمع آوري داده ها از مقياس تعارض و ابهام نقش، پرسشنامه خشنودي شغلي و مقياس دلبستگي شغلي استفاده شد. طرح پژوهش از نوع همبستگي مي باشد. در اين پژوهش شش فرضيه ذکر شده است که کليه فرضيه ها تاييد شدند. سطح معناداري در پژوهش حاضر 0.05 در نظر گرفته شد. شواهد نشان مي دهد که بين هر يک از متغيرهاي ابهام تعارض نقش با هر يک از متغيرهاي خشنودي شغلي و دلبستگي شغلي رابطه منفي معناداري وجود دارد. همچنين شواهد نشان مي دهد که رابطه چند متغيري ابهام و تعارض نقش با هر يک از متغيرهاي خشنودي شغلي و دلبستگي شغلي از رابطه ساده هر يک از متغيرهاي ابهام و تعارض نقش با هر يک از متغيرهاي خشنودي شغلي و دلبستگي شغلي بيشتر است.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر به بررسي ارتباط بين جهت گيريهاي مذهبي با ميزان تنيدگي در دانشجويان دانشگاه تهران مي پردازد. براي بررسي فرضيه فوق ابتدا از بين دانشجويان دانشگاه تهران به روش نمونه گيري تصادفي ساده 100 نفر انتخاب شدند. در نهايت 30 نفر که جهت گيري مذهبي دروني و 30 نفر که جهت گيري مذهبي بروني داشتند به عنوان دو گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار اصلي پژوهش «پرسشنامه تنيدگي مسليچ» و «مقياس جهت گيريهاي مذهبي آلپورت» مي باشد به منظور آزمون فرضيه تحقيق، از آزمون ضريب همبستگي گشتاوري پيرسن و آزمون z استفاده گرديد. نتايج آزمون فرضيه ها نشان مي دهند که بين جهت گيري مذهبي دروني با کاهش تنيدگي و بين جهت گيري مذهبي بروني با افزايش تنيدگي همبستگي معني داري وجود دارد. بنابراين مي توان نتيجه گيري کرد که جهت گيري مذهبي به عنوان يک تعديل گر تنيدگي عمل کرده و افراد با جهت گيري مذهبي دروني تنيدگي کمتري را تجربه مي کنند.

 نسخه قابل چاپ

هدف از پژوهش حاضر بررسي تجربي تاثير سر و صداي مداوم، سر و صداي متناوب، بوي خوشايند و بوي ناخوشايند بر حل مسئله بود. آزمودنيها شامل 156 نفر از دانشجويان ترم دوم رشته هاي مختلف تحصيلي از 6 گروه آموزشي دانشگاه اصفهان بودند که به صورت نمونه گيري خوشه اي انتخاب و به صورت تصادفي در گروههاي پنجگانه آزمايشي: سر و صداي مداوم، سر و صداي متناوب، بوي خوش، بوي ناخوشايند و ترکيب سر و صداي متناوب و بوي ناخوشايند و گروه گواه قرار گرفتند. از ماتريسهاي پيشرونده ريون، پاره آزمون مسئله هاي آزمون هوش و کسلر و مسئله هاي انتخابي به عنوان مسئله استفاده شد. متغيرهاي مستقل سر و صداي متناوب، بوي خوشايند، بوي ناخوشايند و همچنين ترکيب سر و صداي متناوب و بوي ناخوشايند براي هر يک از گروههاي آزمايشي به صورت جداگانه در يک طرح آزمايشي پس آزمون چند گروهي با گروه گواه ارائه شد. زمان و مکان انجام آزمايش براي همه گروهها يکسان بود. نتايج نشان داد که گروههاي آزمايشي سر و صداي متناوب، بوي خوش و ترکيب سر و صداي متناوب و بوي ناخوشايند نسبت به گروه گواه عملکرد ضعيفتري در آزمون حل مسئله داشتند (p<0.05) تعامل جنس و سر و صدا، جنس و بو، رشته تحصيلي و سر و صدا و رشته تحصيلي و بو معنادار نبود.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

ارتباط بين حالات منفي روانشناختي (از جمله افسردگي) و عملکرد نظام ايمني به کرات مورد بررسي قرار گرفته اما ارتباط بين حالات «مثبت رواني» و عملکرد ايمني در پژوهشها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در اين تحقيق به منظور بررسي ارتباط «شادکامي» و «فعاليت ايمني بدن» بر اساس اجراي همزمان دو «آزمون افسردگي بک» و «شادکامي آکسفورد» روي 150 آزمودني، 15 آزمودني داراي شادکامي زياد و 15 آزمودني داراي شادکامي کم انتخاب شدند. آزمودني ها از نظر سلامت جسماني و رواني کنترل شدند و در روز بررسي در اولين ساعات بامداد از آنها 7 سانتي متر مکعب خون در حالت دراز کشيده گرفته شد و نمونه هاي خوني در آزمايشگاه به منظور تعيين ميزان پاسخ لنفوسيتي در برابر PHA ) LTT ( ، و درصدسلولهاي CD3⁺، CD4⁺، CD8⁺، CD56⁺ بررسي شدند.تحليل نتايج با استفاده از تحليل واريانس و تحليل واريانس چند متغيري نشان داد که افراد داراي شادکامي بالا تفاوت معناداري در LTT و درصد CD56⁺ دارند يعني ميزان LTT و درصد CD56⁺ آنها از گروه گواه بيشتر است. با توجه به اهميت اين دو شاخص ايمني نتايج مورد بحث قرار گرفته اند.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

در سالهاي اخير مطالعه در مورد بنيادهاي زيستي زمينه ساز اعتياد توجه بسياري از پژوهشگران را جلب نموده است .حساسيت متفاوت نسبت به نشانه هاي پاداش و تنبيه در افراد مختلف اين فرض را مطرح ساخته است که افراد داراي وابستگي دارويي يا نظام بازداري رفتاري ضعيفي دارند و يا عملکرد نظام فعال ساز رفتاري در آنها به شکلي است که حساسيت نظام بازداري رفتاري رامختل مي سازد. در مطالعه حاضر به منظور بررسي تفاوت الگوي فعاليت نظام هاي مغزي/ رفتاري در افراد معتاد و غير معتاد 30 نفر آزمودني معتاد مرد و 30 نفر آزمودني غير معتاد مرداز طريق«مقياس شخصيتي گري ويلسن» مورد مقايسه قرار گرفتند.نتايج نمايانگر فعاليت بيشتر نظام فعال ساز رفتاري و فعاليت کمتر بازداري رفتاري در گروه افراد معتاد بود. از لحاظ فعاليت نظام جنگ / گريز تفاوت معناداري بين دو گروه مشاهده نشد.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر جهت تهيه مقياسي براي اندازه گيري نگرش مذهبي دانشجويان صورت گرفته است. بدين منظور با بهره گيري ازپيشينه پژوهشي و متون اسلامي مقياسي مشتمل بر 52 سوال طراحي شد. اين سوالها ابعاد اعتقادي انسان را در بر مي گرفت. سپس با انجام دو مطالعه مقدماتي فرم نهايي مقياس تهيه گرديد. در نهايت پرسشنامه اي با 40 ماده چند گزينه اي و 7 ماده سنجش گمانه اي آماده شد.پرسشنامه روي 369 نفر دانشجوي دانشگاه صنعتي شريف اجرا شد و اعتبار آزمون مورد بررسي قرار گرفت. همچنين به منظور بررسي روايي پرسشنامه 235 نفر از طلاب حوزه علميه قم و 83 نفر دانشجوي رشته هنرهاي زيباي دانشگاه تهران به پرسشهاي آزمون پاسخ دادند. نتايج نشان داد که ميانگين نمرات نگرش مذهبي طلاب حوزه علميه قم به طور معناداري بالاتر از ميانگين نمرات دانشجويان دانشگاه صنعتي شريف و دانشجويان هنرهاي زيباي دانشگاه تهران است.

 نسخه قابل چاپ