اگر شما به آنها افقی نگاه کنید، نور سیاره نسبت به زمانی که عمودی به آن نگاه می کنید، از میان جو و اتمسفر بیشتری عبور می کند؛ یعنی شکست بیشتری دارد؛ یعنی جرقه ی نجومی بیشتر و این یعنی چشمک.
اختصاصی «تابناک باتو»؛ کافی است در شب به آسمان نگاه کنید و از دیدن میلیون ها ستاره و چندین و چند سیاره لذت ببرید؛ اما به راستی چگونه می توان آنها را از هم تشخیص داد؟
آیا می دانید علت چشمک زدن ستاره ها چیست؟ دلیل این صحنه زیبا و دیدنی که همه ما تجربه آن را داریم، فاصله ی بسیار زیاد آنها با زمین است و البته به خاطر همین فاصله، ما ضرورتا هر ستاره را به شکل یک نقطه ی نورانی می بینیم؛ به شکل دایره ای با قطر بسیار اندک.
بنا بر این گزارش، نور ستاره به محض تابیده شدن تا لحظه ی رسیدن به زمین توسط متغیرهای متفاوتی چون دماهای و چگالی های گوناگون موجود در اتمسفر شکسته می شود. اندازه ی این شکست ها بسیار بزرگتر از قطر کوچک ستاره بوده و به چشم ما به چشمک می مانند؛ اصطلاح علمی این پدیده «جرقه ی نجومی» است.
خورشید و دیگر سیارات منظومه ی شمسی بسیار نزدیکتر از دیگر ستاره های موجود در آسمان هستند. جو زمین نور ساطع شده از سطح آن ها را نیز می شکند؛ اما به دلیل نزدیکی و قطر زیاد آنها این شکست به چشم نمی آید. به همین دلیل، سیارات شبیه دیسک های کوچک هستند و نه تنها یک نقطه ی ریز. البته همین دیسک های کوچک ممکن است با چشم غیر مسلح دیده نشوند.
کسانی که در این زمینه تجربه دارند، از روی چشمک زدن یا نزدن اجرام آسمانی، می توانند فرق بین ستاره و سیاره را تشخیص دهند. جالب اینجاست که حتی سیارات نیز می توانند چشمک بزنند و این بسته به زاویه ی دید ما دارد.
اگر شما به آنها افقی نگاه کنید، نور سیاره نسبت به زمانی که عمودی به آن نگاه می کنید، از میان جو و اتمسفر بیشتری عبور می کند؛ یعنی شکست بیشتری دارد؛ یعنی جرقه ی نجومی بیشتر و این یعنی چشمک.
اگر شانس این را داشته باشید که از خلأ به سیارات و ستاره ها بنگرید، می بینید ستاره ها و سیارات به دلیل نبود اتمسفری که بتواند نور را انتقال دهد، قابل مشاهده نیستند. به همین دلیل در فضا از تلسکوپ استفاده می کنند.
یکی از فضانوردان ناسا می گوید، به محض اینکه چشمان شما به فضا عادت می کنند، متوجه می شوید که برخی از ستاره ها رنگی هستند. رنگ هایی چون زرد و صورتی و نارنجی و حتی قرمز سبک و آبی. انواع و اقسام رنگ هایی که به دلیل وجود اتمسفر فیلتر می شوند و روی زمین به چشم نمی آیند، اینجا قابلیت دیده شدن می یابند.
ترجمه: سجاد جوهردلوری
