شب قدر را در یابید

 ما آن (قرآن ) را در شب قدر نازل كرديم و تو چه مى دانى شب قدر چيست ؟ شب قدر از هزار ماه بهتر است . فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگار خود براى تقدير هر كارى نازل مى شوند . آن شب انباشته از سلامت ، بركت و رحمت تا طلوع صبح است . (سوره قدر)


قدر به معناى اندازه گيرى ، تقدير و برنامه ريزى و تنظيم امور آمده بر اساس روايات فراوانى كه وارد شده ، در شب قدر امور و سرنوشت افراد براى سال آينده رقم مى خورد . شب زنده دارى و عبادت در اين شب موجب آمرزش گناهان خواهد بود . درسوره بقره مى خوانيم كه قرآن در ماه رمضان نازل شده «شهر رمضان الذى أُنزل فيه القرءان .. .» (بقره ، 185) در سوره قدر آمده كه قرآن در شب قدر نازل شده «إنّا أنزلنـه فى ليلة القدر» «قدر ، 1) ; بنابراين شب قدر در ماه مبارك رمضان واقع شده و در آيه ديگرى از سوره قدر خداوند اين شب را بهتر از هزار ماه مى داند «ليلة القدر خير من ألف شهر» (قدر ، 3) و منظور از برترى اين شب از هزار ماه ، اين است كه اِحيا و بيدار ماندن و به عبادت پرداختن در اين شب ، از عبادت هزار شب بهتر است . در سوره دخان خداوند اين شب را مبارك خوانده و فرمود: «إنّا أنزلنـه فى ليلة مبـركة » (دخان ، 3) منظور از مبارك بودن اين شب است كه ظرفيت و گنجايش خير كثيرى داشته ، چون بركت به معناى خير كثير است و قرآن خير كثيرى بود كه در آن شب نازل شده و رحمت و اسعه اى بود كه دانش همه خلق را گرفت در ادامه مى فرمايد: «فيها يفرق كلّ أمر حكيم» (دخان ، 4) كه مقصود اين است در اين شب ، امور و احكام و معارفى كه به صورت كلى و اجمالى بر پيامبر(صلى الله عليه وآله)نازل شده بود ، جزئيات آن به صورت تفصيلى بيان مى شود ; البته تفاسير ديگرى در مورد اين آيه وجود دارد ; لكن اين معنى صحيح تر به نظر مى رسد.1
1 . ر .ك : تفسير الميزان ، علامه طباطبايى ، ج 20 ، ذيل آيات سوره قدر ، ص 330 ـ

اهميت شب هاي قدر

  در روايات متعدد آمده است آنچه در شب نوزدهم اندازه گيري شده و در شب 21 محكم شده است، در شب 23 مسجل و امضا مي شود.
در اين شب فيوضات و فرشتگاني كه نازل مي شوند در شب هاي ديگر نيست و هيچ فيضي بالاتر از فيض معرفت نيست. اين شب، شب سلم است و عبادت در آن از هزار ماه بهتر است، شبي است كه انسان مي تواند سلامت ابدي را براي خود تامين كند.
«حجت الاسلام محمدرضا كاشاني نيا» كارشناس علوم قرآني درباره اهميت شب هاي قدر مي گويد: «شب هاي پرفضيلت قدر فرصت مناسبي براي عبادت و بندگي خداوند است، فرشتگان و روح القدس در اين شب بر امام زمان(عج) نازل مي شوند و آنچه را از مقدرات سالانه بشر نوشته اند بر امام عصر(عج) تقديم مي دارند، خداوند سبحان در سوره مباركه قدر مي فرمايند فرشتگان و روح در آن شب به دستور پروردگارشان بر زمين فرود مي آيند. در آيات سوم و چهارم سوره دخان نيز مي فرمايد: در آن شب هر فرماني برحسب حكمت صادر مي شود، فرماني از جانب ما و ما همواره فرستنده آن بوده ايم، يعني در شب قدر فرشتگان و روح در هر سال و دايما نازل مي شوند، پس بايد به طور مدام فردي به عنوان ولي و جانشين وجود داشته باشد كه به سوي او فرشتگان نازل شوند، اين آيه سوم و چهارم سوره دخان يكي از مستدل ترين آيات قرآن كريم است كه بر ضرورت وجود هميشگي يك ولي امر از جانب خداوند تاكيد مي كند، با اين حال هر كس كه نزول پيوسته فرشتگان و روح را در شب هاي قدر بپذيرد و به قرآن ايمان داشته باشد ناگزير بايد ولي امر را هم بپذيرد وگرنه كافر به بعضي از آيات قرآن خواهد بود، كه در اين صورت چنين فردي بنابر بيان صريح قرآن كريم كافر واقعي است، چرا كه در آيات 150 و 151 سوره نساء نيز مي فرمايد: كساني كه به خدا و پيامبران خدا كافر شده اند و مي خواهند بين خدا و رسولش جدايي اندازند و مي گويند به برخي ايمان مي آوريم به بعضي كافر مي شويم و مي خواهند در اين ميان (بينابين) اتخاذ كنند، اينان حقا كافرند و ما براي كيفرشان عذاب خواركننده اي مهيا كرده ايم، و مي بينيد كه خداوند منان افرادي را كه پاره اي از آيات خدا را بپذيرند و برخي را نپذيرند كافر حقيقي مي داند.»
وي مي گويد: «مومن حقيقي كسي است كه هم استمرار شب هاي قدر را تا قيامت پذيرا باشد و هم وجود حجت زمان و ولي امر را قبول كند.»

 

شب‌هاي قدر، عالي‌ترين لحظات براي پيوند بنده و خالق و بهترين فرصت براي انديشه در جهت بازگشت به خويشتن در اوج غرق گشتگي در دنياي مادي است.


آنان که مأمن و پناهگاه امني براي توسل مي‌جويند، آماده شده‌اند تا در شب هاي دل کندن از هر آنچه انسان را به پستي و فراق از اصل کشانده، رهايي يابند و همچون آيينه‌اي، مهيا و آماده تجلي نور حق و خداشناسي شوند.