خواجه عبدالله محمد بن انصاری هروی در سال 396 هـ.ق در زمان سلطنت «آلب ارسلان سلجوقی» و وزارت «خواجه نظام الملک» وزیر دانشمند، دانش پرور و هنرشناس وقت به دنیا آمد و در سال 481 هـ.ق درگذشت که در «گازرگاه» هرات به خاک سپرده شد.
پدر او «ابومنصور انصاری» از فرزندان ابوایوب انصاری است که حضرت رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم هنگام هجرت به مدینه، در منزل او وارد شدند همچنین مادرش نیز از مردم بلخ بود.
آرامگاه خواجه عبدالله از جایگاه خاصی در میان مردم افغانستان بخصوص شهروندان هراتی برخودار است و در لهجه مردم هرات، وی به نام‌های «خووجه انصار»، «پیرهرات»، «خواجه عبدالله انصاری» و «گازرگاه شریف» معروف است.
وی از کیمیاگران بنام دوران خود بود اما چیزی که بیشتر باعث شهرتش می‌شد تسلط او در علوم حدیث، تفسیر قرآن و عرفان بود.
از آثار مشهور او که به نثر مسجع نوشته شده «مناجات‌نامه»، «نصایح»، «زادالعارفین»، «کنزالسالکین»، «قلندرنامه»، «محبت‌نامه»، «هفت‌حصار»، «رساله دل و جان»، «رساله واردات» و «الهی‌نامه» است.
هم اکنون نوادگان خواجه عبدالله انصاری متولی آرامگاه وی هستند و در طول سالیان، خصوصا سه دهه جنگ افغانستان از بنای این آرامگاه محافظت کردند اما با این حال این آرامگاه از مشکلات طبیعی در امان نمانده و چندین مرتبه مرمت و بازسازی شده است.
تصاویری از آرامگاه خواجه عبدالله انصاری را در ادامه مشاهده کنید:
