حتما برای شما هم بارها پیش آمده است که فایلی را حذف نموده و متوجه شوید که به آن نیاز داشتهاید. در اینجا قصد داریم فرایند بازیابی فایلهای پاک شده را به شما توضیح دهیم.
آیا فایل شما واقعا حذف شده است؟
اگر مطمئن نیستید که فایلی را به صورت دائمی دیلیت کردهاید یا خیر نخست بهتر آن است که کلیه فولدرهای خود را جستجو کنید. در محیط ویندوز نخستین کاری که میتوانید انجام دهید آن است که Recycle Bin (یا سطل زباله) سیستم را گشوده و از طریق کادر جستجویی که در بالای پنجره در سمت راست قرار دارد نام فایل مورد نظرتان را جستجو نمایید. علاوه بر این میتوانید در همان پنجره راست کلیک کرده و سپس گزینه Sort By و سپس گزینه Date Deleted را انتخاب نمایید تا فایلهایی که به تازگی حذف شدهاند را مشاهده نمایید.
توجه داشته باشید که برنامههایی نظیر CCleaner فولدر Recycle Bin را به طور کامل پاک میکنند بنابراین استفاده از این برنامه یا موارد مشابه ممکن است مانع از رسیدن شما به هدفتان شود که همانا یافتن اطلاعات حذف شده میباشد.
اگر فایل مورد نظرتان در سرویسهای ذخیرهسازی ابری نظیر Dropbox، Google Drive یا SkyDrive باشد نخست لازم است که از طرق وبسایت مربوط به آن سرویس وارد حساب کاربری خود شوید و از آنجا موارد حذف شده (Trash) را بررسی نمایید و در صورت امکان فایل حذف شده خود را بازیابی نمایید. این بخش در واقع همان نسخه ابری از Recycle Bin است.
چنانچه مطمئن نیستید که فایل مورد نظرتان را پاک کردهاید یا خیر با استفاده از کادر جستجوی Windows Explorer یا پنجره File Explorer آن را جستجو نمایید.
بررسی بکاپ ها
برخی از اطلاعات ذخیره شده شما قطعا اهمیت بالایی برایتان دارند و ضروری است که به صورت مستمر از آنها بکاپ بگیرید تا هیچگاه اطلاعات مهم خود را از دست ندهید. اگر از فایلهای خود بکاپ گرفتهاید اکنون زمان آن رسیده است که برای پیدا کردن فایل مورد نظر خود یک کپی از آن دریافت نمایید.
ویندوز دارای ابزارهای داخلی پشتیبانگیری است و این ابزارها در این مرحله قطعا به کارتان خواهند آمد. در ویندوز 7، این ابزار یه صورت خودکار از فایل ایجاد شده شما بکاپ دریافت میکند و به همین دلیل احتمال آنکه از فایل شما بکاپ گرفته شده باشد وجود دارد. پس در این مرحله لازم است که به فولدری که فایلتان در آن قرار داشته است بروید و روی آن راست کلیک نمایید و سپس گزینه Restore previous versions را انتخاب نمایید. میتوانید بکاپهای تهیه شده از فایلهای خود را مشاهده نموده و فایل مورد نظرتان را بیابید.
قابلیت File History ویندوز 8 به طور پیشفرض فعال نیست و باید به صورت دستی آن را فعال نمایید. با فعال نمودن این بخش میتوانید فولدرهای مورد نظرتان را مشاهده نموده و با کلیک روی دکمه History در نوار بالای پنجره فایلهای مورد نظرتان را که در داخل آن فایل ذخیره شده بودند پیدا کنید.
هاردهای مغناطیسی در مقایسه با درایوهای سالید استیت
اگر تا این مرحله پیش رفتهاید و هنوز موفق به یافتن فایل مورد نظرتان نشدهاید، تنها راه برای پیدا کردن آن فایل استفاده از نرمافزارهای ریکاوری فایل است. با این حال خبر بدی هم وجود دارد: آن هم اینکه اینگونه نرمافزار معمولا در تمام موارد نیز پاسخگو نمیباشند.
عملکرد هاردهای مغناطیسی سنتی و درایوهای سالید استیت با یکدیگر متفاوت است. زمانی که فایلی را از روی یک درایو مغناطیسی پاک میکنید دادههای آن بلافاصله از روی دیسک پاک نمیشود. در مقابل نشانگر دست از روی آن فایل حذف میشود. علاوه بر این میتوانید هارد خود را برای یافتن دادههای بر جای مانده اسکن نمایید و فایلهای دیلیت شده که هنوز اور رایت نشدهاند را بیابید.
زمانی که یک فایل از روی یک درایو سالید استیت حذف میشود آن فایل بلافاصله با استفاده از فرمان TRIM پاک میشود تا فضای ذخیره سازی آزاد شود و بتوان در آینده اطلاعات جدیدی را روی آن ذخیره نمود. این بدان معناست که نمیتوان فایل های حذف شده از روی درایوهای سالید استیت را ریکاور نمود. درایوهای سالید استیت بسیار قدیمی و سیستم عاملهایی نظیر ویستا از فرمان TRIM پشتیبانی نمیکنند اما درایوهای سالید استیت معمولی و ویندوزهای 7 و 8 همگی از این فرمان پشتیبانی میکنند.
ایمنترین روش برای بازیابی فایلهای دیلیت شده
اگر فایلی را از روی یک هارد مغناطیسی پاک کردهاید و هنوز از همان کامپیوتر خود استفاده میکنید ایمنترین کار آن است که کامپیوتر خود را در سریعترین زمان ممکن خاموش کنید. اگر سیستم را خاموش نکنید (حتی در صورتی که نرمافزارهای بازیابی فایل را نصب کرده باشید) همچنان این امکان وجود دارد که یکی از برنامههای موجود روی سیستم شما اطلاعاتی را روی دیسک سیستمرایت کرده و آن داده روی دادههای فایلهای دلیت شده از روی هارد درایو اوررایت شود.
پس از خاموش شدن کامپیوتر، باید از طریق یک CD ریکاوری فایل یا درایو USB سیستم خود را بوت نموده یا هارد درایو را به طور کامل از روی سیستم خود جدا نموده و آن را به عنوان درایو ثانویه روی سیستم دیگری نصب نمایید. نکته کلیدی آن است که از رایت کردن کامل درایو خودداری نمایید. برای اسکن درایو از نرمافزار ریکاوری فایل استفاده نمایید تا بتوانید فایلهای حذف شده را بیابید. اگر فایل را به تازگی حذف کرده باشید و اطلاعات زیادی را روی درایو ذخیره نکرده باشید احتمال پیدا کردن فایل حذف شده بسیار بالا خواهد بود. اما اگر آن فایل را دو هفته قبل پاک کرده باشید و اطلاعات بسیار کمی را روی درایو ذخیره نموده باشید، احتمال بازیابی آن فایل بسیار ضعیف خواهد بود.
سریعترین و خطرناکترین روش بازیابی
اگر فایلی را پیدا نمیکنید و اهمیت آن نیز برایتان زیاد نیست و حوصله و زمان کافی برای طی کردن مراحل یاد شده قبلی را ندارید بهترین روش برای این منظور استفاده از نرمافزار Recuva است. این نرم افزار هارد درایو سیستم شما را اسکن نموده و چنانچه فایل مورد نظرتان را بیابد آن را بازیابی میکند. علت خطرناک بودن استفاده از این برنامه هم آن است که در حین استفاده از آن، اطلاعات روی هارد درایو اور رایت میشوند و این احتمال وجود دارد که اطلاعات مربوط به فایل حذف شده با اطلاعات خود برنامه جایگزین شوند.