شگفتی های نماز برجسم انسان

وشته: داکتر ذاکر ناییک

ترجمه: احمد فرید فرزاد هروی

برای ادای نمازهای پنجگانه فواید بسیاری از نظر صحی

وجود دارد. یکی از مهم­ترین این فواید در سجده متبارز شده است. همانطوری که همه می­دانیم

سجده در نماز یک رکن اساسی بوده و اوج تضرع و خشوع در مقابل پروردگار عالمیان است.

جای تعجب نیست که کلمه­ی سجده حدود 90 مرتبه

در قرآن عظیم الشأن ذکر شده است. زمانی­که انسان در حالت ایستاده قرار دارد به طور

معمول خون در مغز جریان پیدا می­نماید اما این مقدار برای تغذی مغز کافی نیست. در جریان

نماز زمانی که انسان در حالت افتیده (سجده) قرار دارد مقدار کافی خون در مغز جریان

پیدا می­کند. جریان یافتن این مقدار خون برای سلامتی مغز بسیار مهم و اساسی است. زمانی

که این مقدار خون در حالت سجود به مغز جریان می­کند، پوست را تغذیه نموده و در پیشگیری

از بیماری­های مانند سرما زده­گی نیز کمک زیادی می­کند.

هنگام سجده عملیه­ی تخلیه­ی سینوس­ها نیز

صورت می­گیرد و این عمل احتمال مصابیت شخص به سینوزیت را نیز کاهش می­دهد. برای سجده

فواید زیاد دیگری نیز وجود دارد. به عنوان مثال حتی تخلیه­ی ترشح برانش­ها هم هنگام

سجده صورت می­گیرد و باعث می­شود تا برانش­ها خشک گردند و به این صورت خطر ابتلا به

التهاب برانش­ها نیز کاهش می­یابد.

زمانی که یک شخص به طور معمول تنفس می­کند

تنها دو سوم هوای داخل ریه (شش) بیرون داده می­شود و یک سوم باقیمانده در ریه ته­نشین

می­شود. اما در حالت سجده احشای بطنی بالای دیافراگم (حجاب حاجز) فشار وارد

می­سازد و دیافراگم نیز در قسمت پایینی

ریه (لوب پایینی) فشار وارد می­کند؛ تنفس در این هنگام باعث تخلیه شدن هوای باقیمانده

در ریه می­گردد و این عمل برای سلامتی ریه بسیار اساسی بوده و باعث کاهش مصاب شدن شخص

به امراض ریه می­گردد.

در زمان سجده جریان یافتن خون در عروق افزایش

می­یابد و خطر ابتلا به هیرنیا (فتق) را کاهش می­دهد. حالت سجده همچنین احتمال مصابیت

هیمورویید (بواسیر) را نیز کاهش می­دهد.

نماز گزار در هنگام ادای نماز بلند شده

و خم می­گردد. انجام این امور (قیام، رکوع و سجود) باعث می­گردد تا وزن روی قسمت پایین

قدم­ها متمرکز گردد در نتیجه جریان خون در عضلات ساق calve

muscle و ران در قسمت پایینی بدن بیشتر گردیده که این مورد

بسیار مهم و ارزنده می­باشد.

در نماز بدن ما حالت­های مختلفی را به خود

می­گیرد مانند راست ایستادن، خم شدن و سر به زمین گذاشتن؛ ستون فقرات نیز حالات مختلفی

را تمرین می­کند و در نتیجه سبب کاهش امراض ستون فقرات می­گردد.

گرچه برای نماز فواید بسیار صحی، حتی بیش

از آنچه در این مقاله ذکر گردید، می­توان یافت اما نباید فراموش کرد که هدف اصلی ما

مسلمانان از ادای نماز، همانا اظهار شکر و سپاس الله متعال و تمثیل بنده­گی در مقابل

ذات او و بجای آوردن حمد و ثنای او تعالی می­باشد و فواید صحی امور جانبی است که با

ادای آن به دست می­آید. این امور ممکن برای انگیزه بخشیدن برای یک شخص غیر مسلمان مفید

باشد اما هدف اساسی مومنین –که قلوب شان با یاد الله

آرام می­گیرد- از ادای نماز، همانا اطاعت از الله متعال و پیروی از سنت

پیامبر گرامی مان می­باشد. 

چرا روزانه پنج وقت نماز؟

چنانچه گذشت؛ نماز مجموعی از اعمال عبادی

است که انسان را در دو بُعد -به سوی نیکوکاری و سلامتی- سوق می­دهد این عمل می­باید

روزانه پنج مرتبه انجام پذیرد.

 به عنوان مثال برای داشتن بدن سالم ما باید روز سه

مرتبه غذا بخوریم. به همین گونه برای داشتن روح سالم و حفظ معنویات می­باید روزانه

پنج مرتبه تغذیه­ی معنوی داشته باشیم.

همان گونه که بدن انسان برای دریافت مواد

مغذی برای تأمین نیازهای بدن و انرژی جهت مبارزه با مواد مضر در بدن نیاز دارد، روح

انسان نیز برای انرژی گرفتن در مبارزه با شیطان و هوای نفس به ارتباط معنوی نیاز دارد

که همان نماز است:

وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ

وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ ‏(عنکبوت/45)

»و نماز را چنان که باید بر پای دار. مسلماً

نماز (انسان را) از گناهان بزرگ و از کارهای ناپسند باز می­دارد و قطعاً ذکر الله

(از هر چیز دیگری) والاتر و بزرگ­تر است و الله متعال می­داند که شما چه کارهایی را

انجام می­دهید (و سزا و جزای تان را خواهد داد)«.

بنا بر این برای هر شخص مسلمان ضروری است

تا پنج مرتبه در روز به نماز بپردازد.

آیا نماز باعث برهم خوردن برنامه­های کاری­ام

نمی­شود؟

اگر شما روش­های مدیریت را به خوبی در نظر

بگیرید، می­بینید که یک انسان امکان ندارد ساعت­ها بدون وقفه کار نماید. فرض کنید اگر

شخصی ساعت 9 صبح به دفتر می­آید و بدون کدام وقفه تا ساعت 6 شام کار کند -اگر ممکن

هم باشد- کیفیت کاری­اش خیلی پایین­تر است نسبت به کسی که با وقفه کار می­کند. زیرا

مغز انسان هر قدر خسته­تر شود، کارایی آن نیز کم­تر می­شود. بدین گونه انسان نیاز دارد

تا در بین کار،

وقفه­هایی برای استراحت جسمی و ذهنی داشته

باشد. برای روح و روان انسان نیز عین قانون را می­توان یافت. نماز، انسان را نیروی

دوباره می­بخشد.

مثلاً اگر کسی بگوید که من 15 دقیقه برای

صرف نان از کارم عقب می­مانم. فوراً حرف را غیر منطقی می­دانید چون برای پیشبرد بهتر

کار به نان خوردن ضرورت دارد. به همین گونه نمی­توان ادعا کرد که با صرف 15 دقیقه برای

نماز از کار خویش عقب می­مانیم. بلکه با ادای نماز جسم، روح و روان مان تازه­تر شده

و معنویات مان تقویت می­یابد و آنگاه با روحیه­یی آرام می­توانیم کار خویش را با انرژی

بیشتر و ذهنی آرام­تر انجام دهیم و موثریت بیشتری داشته باشیم.