قال الامام الحسن مجتبي عليه السلام
في المائدة اثنتي عشر خصلةً يحب علي کلَّ مسلمٍ أن يعرفها ، أرفع فيها فرض و أربع سنة و أربع تأديبٌ.
الفرض : المعرفة ، الرضا، التسمية ، الشکر.
السنة : الوضوءقبل الطعام، الجلوس علي الجانب الأيسر، الأکل بثلائة أصابيع ، و لعق الأصابع.
التأدب :الأکل ممّايليک ،تصغير اللّقمه ، تجويد المضع،قلّة النظر في وجوه الناس .
امام حسن مجتبي عليه السلام فرمودند : سزاوار است مسلمان به هنگام غذا خوردن به دوازه چيز را رعايت نمايد که چهارتاي آن واجب ( اخلاقي ) و چهار أمر ديگر آن سنت ( داراي ثواب ) است و چهار تاي باقي مانده آن از آداب و اخلاق محسوب مي گردد.
اما چهار امر لازم :
1- شناسايي غذا
2- خشنود بودن بدانچه روزي ات گرديده
3- نام خدا را بر زبان جاري کردن (بسم الله گفتن )
4- شکر گزاري در برابر نعمتي که به تو داده شده .
اما چهار موضوعي که مراعات آن ثواب دارد و سنت است :
1- وضو گرفتن پيش از شروع به غذا
2- نشستن بر جانب چپ بدن
3- چنانچه با دست غذا ميخورد با سه انگشت لقمه را بر دارد و در ميان دهان بگذارد
4- انگشتان خود را بليسد.
و چهار امر باقي مانده که از اخلاق و اداب اسلامي محسوب مي شود :
1- لقمه را از جلو خويش بگيرد
2- لقمه هاي غذا را کوچک بردارد
3- غذا را خوب بجود
4- به صورت ديگراني که با او هم غذا هستند کم تر نگاه کند .
منبع : مصابيح الانوار 2/271
و در جاي ديگر امام حسن مجتبي عليه السلام فرمودند :
غسل اليدين قبل الطعام ينفي الفقر و بعد ينفي الهمّ
«شستشوي دو دست قبل از غذا فقر و بيچارگي را از بين مي برد و بعد از غذا هم غم و غصه را محو مي کند »
حديث فوق در فروع کافي جلد 6 صفحه 290 ازامام صادق عليه السلام نقل شده است
نويسنده: عظيم جان آبادي