عملیات‌های کوچک حائز اهمیتند؟

به بهانه سالروز عملیات زمینی قدس 3

گویا عملیات‌های محدود چندان محبوبیتی بین مسئولان نداشته که جز شرح کوتاهی آن هم در بعضی سایت‌ها و کتب تخصصی نمی‌توان مطالبی یافت. عملیات قدس 3 نیز یکی از همین عملیات‌ها محسوب می‌شود که حتی نتوانستیم با رزمنده‌ای که در آن عملیات حضور داشته باشد به گفتگو بنشینیم، چه رسد به فرماندهان و سرداران حاضر در عملیات.

این عملیات در عین کوچک بودن دستاوردی چون اسارت و نابودی شماری از افراد و ادوات ارتش رژیم بعثی و همچنین آزاد سازی بخش‌هایی از میهن اسلامی داشت. رژیم بعث عراق با به راه انداختن موج تبلیغات منفی درباره مواضع جمهوری اسلامی سعی در تضعیف رزمندگان داشت، اما فرماندهان سپاه بدون توجه به این اقدامات طرح‌های خود را برای بررسی زیرساخت‌های عملیات قدس 3 ارائه کردند. قدس 3 با هدف ضربه زدن به دشمن و انهدام تجهیزات نظامی نیروهای بعث در منطقه عملیاتی جنوب دهلران به اجرا درآمد. این عملیات از برنامه ریزی دقیقی برخوردار بود که با روشنگری کاملی از شرایط منطقه توسط نیروی زمینی سپاه تنظیم شده بود.

فتح مین منصور

موقعیت منطقه عملیاتی «قدس 3» از سوی دشمن به بلندی‌های «مین منصور» معروف شده است افراد محلی «فره سیاه» می‌خوانندش، این منطقه در محور عمومی دهلران طیب در غرب رودخانه «میمه» قرار دارد و دارای تعدادی تپه و بلندی است. بلندی 208 به سبب اشراف آن بر غرب رودخانه میمه شهرت و اهمیت ویژه‌ای در هر دو سوی نبرد داشت.

 دشمن پس از شکست در عملیات بیت‌المقدس و عقب نشینی سراسری خود که به آزادی خرمشهر انجامید، بخشی از بلندی‌های مرزی جبهه میانی را در اشغال خود نگه داشت تا دید و اشراف کافی بر منطقه عمومی دهلران داشته باشد. طراحی عملیات قدس 3 بر همین اساس و به تناسب راهکارهای موجود در منطقه از دو محور صورت گرفت.

رزمندگان در ساعت 2 و 45 دقیقه بامداد روز 20 تیر 1364 با رمز «یا امام جعفر صادق (ع)» به طور همزمان حمله خود را آغاز کردند. سرعت عمل نیروهای خودی چنان بود که در همان لحظات نخست، نزدیک به 70 تن از نیروهای عراقی به اسارت در آمدند.

نیروها با رعایت اصل غافلگیری و استتار شب، به قرارگاه دشمن در عقبه خط آنان حمله برده و کابل‌های برق و مخابرات خط اول آنان را قطع کردند. بدین صورت ارتباط نیروهای دشمن با عقبه خود به منظور خبر دهی و پشتیبانی مختل شد. از آنجا که هدف این عملیات صرفاً نفوذ و ضربه زدن به یگان‌های دشمن بود، لذا نیروها حتی‌الامکان از غنیمت گرفتن و انتقال اقلام دست و پا گیر، خودداری کردند و تلاش نمودند تا اساساً امکانات دشمن را منهدم سازند. پس از اجرای موفق عملیات و سر زدن سپیده صبح، دستور عقب نشینی و بازگرد نیروهای خط شکن به خطوط پیشین صادر شد. دشمن نیز که با توجه به قطع کابل‌های ارتباطی و مخابراتی خود از اهداف این عملیات غافل بود، به طور همه جانبه اقدام به پاتک بر روی بلندی‌هایی که از نیروهای ایرانی خالی شده بود کرد و طبیعتاً از این ضد حمله سودی نجست.

پشتیبانی ارتش از عملیات

همزمان با عملیات قدس 3، عملیات دیگری توسط نیروی زمینی ارتش در منطقه عملیاتی «شهرانی»، به منظور بازپس‌گیری مناطقی که به تازگی در اشغال دشمن در آمده بود، صورت گرفت. منطقه شهرانی با وجود ارتفاعات حرین و تپه 175 در منطقه شمالی جبهه جنوب برای عراق اهمیت خاص خود را دارد. بر این اساس منطقه شاهد درگیری‌های بسیار گسترده‌ای بود. این یورش سبب شد که توجه فرماندهان عراقی به آن منطقه معطوف شود، بی شک عملیات نیروهای ارتش به نوعی پشتیبانی عملیات قدس 3 بود. در این حمله 15 دستگاه خودروی ایفا (کامیون)، 4 دستگاه تانک، 15 دستگاه خمپاره انداز، 10 زاغه مهمات، مقر گردان 1و 2 از تیپ 805 و پمپ بنزین قرارگاه دشمن در منطقه منهدم شد. ضمن آنکه 1470 تن از نیروهای دشمن کشته و زخمی شده یا به اسارت نیروهای عمل کننده خودی در آمدند. علاوه بر این، چندین دستگاه بی سیم و سیستم‌های مخابراتی و شماری سلاح سبک و نیمه سنگین از دشمن به غنیمت گرفته شد.

همان طور که از نظر خوانندگان تبیان گذشت این عملیات نه تنها از فتوحات زیادی برخوردار بود بلکه نبردی اصولی و برنامه ریزی شده بود که غنائم و اسرای زیادی از دشمن بعثی نصیب سپاه اسلامی ایران کرد، اما با وجود گذشت نزدیک به 30 سال از پیروزی این عملیات و عملیات‌های مشابه محدود و کوچک که منجر به پیروزی عملیات‌های بزرگ شده‌اند محجور و مسکوت مانده‌اند.