اگر مي خواهيد کودک سالمي داشته باشيد بهتر است به نيازهاي تغذيه اي او توجه کنيد، معمولاً والدين به تغذيه بچه ها اهميت مي دهند اما اگر اولويت هاي تغذيه اي کودکان را بدانيد، بهتر خواهيد توانست از کودک خود مراقبت کنيد.
* کلسيم: کلسيم در ساخت استخوان هاي قوي و محکم و رشد دندان نقش چشمگيري دارد. عملکرد ماهيچه ها و سيستم عصبي را بهبود مي دهد و به بدن کمک مي کند که غذا را به انرژي تبديل کند.
* اسيدهاي چرب ضروري: اين اسيدها در ساخت سلول، تنظيم سيستم عصبي، تقويت سيستم قلب و عروق و ساخت سيستم ايمني بدن نقش مهمي دارد. اين اسيدها به بدن کمک مي کند ريزمغذي ها را جذب کند و براي سلامت عملکرد مغز و بينايي ضروري است.
* آهن: آهن در توليد هموگلوبين، ماده حامل اکسيژن در خون و ميوگلوبين عامل ذخيره ساز انرژي در ماهيچه ها نقش اساسي دارد. کمبود آهن منجر به کم خوني و عوارض ناشي از آن مانند خستگي مفرط، تحريک پذيري و بيقراري مي شود.
* منيزيم: استخوان ها را قوي و ريتم قلب را ثابت نگه مي دارد. از سيستم ايمني بدن محافظت مي کند و در عملکرد صحيح سيستم عصبي و ماهيچه ها نقش دارد.
*پتاسيم: پتاسيم همراه با سديم در کنترل تعادل آب بدن و حفظ فشار خون نقش دارد. همچنين در عملکرد صحيح ماهيچه ها و ريتم قلب نقش دارد و در سال هاي بعدي زندگي خطر پوکي استخوان و سنگ کليه را کاهش مي دهد.
* ويتامينA: اين ويتامين نقش مهمي در بينايي و رشد استخواني دارد و از بدن در برابر عفونت محافظت مي کند. در سلامت و رشد سلول ها و بافت هاي بدن از جمله مو، ناخن و پوست نقش مهمي دارد.
* ويتامين C: اين ويتامين در ساخت و اصلاح سلول هاي قرمز خون، استخوان و بافت هاي بدن تاثير دارد، لثه هاي کودک را سلامت و عروق خوني را تقويت مي کند، در ترميم و تقويت سيستم ايمني نقش دارد و عفونت ها را دور مي کند. به بدن کمک مي کند که آهن را از مواد غذايي سرشار از آهن بهتر جذب کند.
*ويتامين D: به بدن کمک مي کند که مواد معدني مانند کلسيم جذب شود و براي رسيدن بدن به اوج شاخص توده استخواني در دوره رشد بسيار ضروري است. همچنين در سيستم ايمني بدن در توليد انسولين و تنظيم رشد سلولي همانند يک هورمون عمل و به بدن کمک مي کند.
* ويتامين E: اين ويتامين توليد راديکال هاي آزاد را که به سلول هاصدمه مي زند، محدود مي کند و براي سلامت سيستم ايمني بدن مفيد است. در ترميم دي ان اي نقش دارد و در فرآيندهاي متابوليک بدن تاثير چشمگيري دارد.
* روي: بيش از ۷۰ آنزيم بدن براي هضم و سوخت وساز به روي نياز دارند. روي ماده ضروري براي رشد محسوب مي شود.
حتماً مي پرسيد رنگين کمان تغذيه يعني چه؟ واقعيت اين است که کارشناسان تغذيه مي گويند يکي از بهترين راه هاي يادآوري تغذيه سالم در کودکان به خاطر سپردن رنگ هاي متنوع رنگين کمان و در نظر گرفتن تنوع مواد غذايي در برنامه روزانه غذايي کودک است.
قرمز: سيب، توت فرنگي، گوجه فرنگي، هندوانه
نارنجي: پرتقال، هلو، هويج
زرد: موز، گلابي
سبز: نخودسبز، اسفناج
آبي: انگور
بنفش: انگور، بادمجان
اگر بتوانيد به تناسب فصل و ميوه هاي موجود در بازار ميوه و سبزي به ميزان کافي در اختيار کودک قرار دهيد، قطعاً خواهيد توانست رژيم غذايي سالمي در اختيار وي قرار دهيد. يادتان باشد که تخم مرغ، ماهي يا کره بادام زميني به کودکان زير ۳ سال ندهيد زيرا ممکن است کودک دچار آلرژي شود. اگرچه برخي پزشکان مي گويند بهتر است اين مواد غذايي را با احتياط به کودک بدهيد و چنانچه واکنش آلرژيک نشان داد، بلافاصله مصرف آن را قطع کنيد.
به گفته کارشناسان يک کودک ۱۲ تا ۲۴ ماهه روزانه به ۲ فنجان لبنيات شامل شير يا ماست، يا پنير نياز دارد. از گروه غلات يک برش نان يا 1.5 فنجان پاستا يا برنج و از گروه سبزيجات يک فنجان ميوه تازه يا پخته شده و يا کنسرو نيازمند است. يک فنجان سبزيجات تازه يا پخته شده و يک برش گوشت. يک چهارم فنجان حبوبات يا يک تخم مرغ هم نيازهاي کودک به پروتئين را برآورده مي کند. اين مواد غذايي بايد در وعده هاي مختلف روزانه گنجانده شود.
مصرف ۲ فنجان لبنيات شامل شير، ماست و پنير به همراه يک برش نان يا يک چهارم فنجان برنج پخته، پاستاي پخته، يک فنجان ميوه تازه يا پخته و کنسرو شده، يک فنجان سبزيجات خام يا پخته شده و يک برش گوشت که در وعده هاي غذايي مختلف گنجانده شده، نيازهاي کودک به لبنيات، غلات، سبزيجات، ميوه جات و پروتئين را تامين مي کند.
بهتر است از ابتدا در برنامه غذايي کودک چربي هاي مفيد بگنجانيد و از چربي هاي ترانس و اشباع استفاده نکنيد. چربي هاي ترانس در مواد غذايي مانند چيپس و پيتزا وجود دارد در عوض از اسيدهاي چرب ضروري در برنامه غذايي آن ها استفاده کنيد. اين اسيدها نوعي از چربي است که وجود آن در رژيم غذايي ضروري است زيرا در بدن توليد نمي شود و بايد مصرف شود. اسيدهاي چرب ضروري در ساخت سلول، تنظيم سيستم عصبي، تقويت سيستم ايمني، حفاظت از سيستم ايمني و جذب مواد مغذي در بدن نقش اساسي دارد. منابع مفيد اين اسيدها در روغن کتان، کره بادام زميني، روغن سويا و روغن گردو است و مي توان از محصولات غني شده با امگا ۳ و ۶ نظير ماست، شير، کره بادام زميني و تخم مرغ استفاده کرد. به عنوان مثال يک قاشق چاي خوري روغن کانولا نياز کودک به امگا ۳ در روز را رفع مي کند. براي دريافت امگا ۶ که مفيدتر از امگا ۳ نيز هست يک قاشق چاي خوري روغن آفتابگردان يا ذرت يا سويا در روز براي کودک کافي است.
