پسر 12 ساله ام مدام ناخن هايش را مي جود. هر چه نصيحت کردم، تشويقش کردم حتي تنبيه اش کردم باز هم فايده نداشته است، بهترين راه براي ترک عادت ناپسند او چيست و چه بايد بکنم؟
جويدن ناخن او را آرام مي کند!
همزمان با رسيدن به سن اضطراب جدايي ( بين 4 تا 5 سالگي ) برخي از کودکان، تعارضات، ناکامي، پرخاشگري نهفته و اضطراب وجود خويش را به وسيله جويدن ناخن که يک عمل کاملا ناخود آگاه است نشان مي دهند و اين کار باعث آرامش آن ها مي شود ، شيوع اين اختلال در سنين مدرسه ( بين 8 تا 12 سالگي ) و البته در دختران بيشتر است .اين اختلال در صورتي که به موقع درمان نشود ، سير پيش رونده پيدا مي کند و ممکن است به موارد حادتري مثل کندن ريشه ناخن، جويدن پوست انگشتان و يا کندن ناخن با دست منجر شود که در اين زمان فرد قادر به کنترل تکانه هايش نيست و مدام به خود آسيب وارد مي کند که در اين مرحله اقدامات روان پزشکي ضروري است .
علل ناخن جوي
درباره علت ايجاد اين اختلال ، نظرات گوناگوني مطرح شده که معمولا به اضطراب و ترس ، تقليد رفتار يکي از والدين يا هر دو و کمبود«ويتامين آ »در بدن اشاره دارند .
براي درمان اين مشکل، ابتدا بايد آرامش خود را حفظ کنيد و بر اين مسئله آگاهي داشته باشيد که اين کار، يک عمل ناخودآگاه است و زماني که بازخورد مناسب از جانب والدين انجام نپذيرد ، مي تواند به عنوان يک حربه از سوي کودک ، براي انتقام از والدين و يا جلب توجه منفي و رفتارهاي نمايشي به کار رود.
اين کارها را انجام دهيد:
- آرامش دهي به کودک: در حضور کودک بحث و مشاجره نکنيد ، فيلم هاي ترسناک يا عاطفي تماشا نکنيد ، در رابطه با مسائل درسي اش خيلي به او فشار نياوريد ، روزي نيم ساعت او را تا پارک محله ببريد تا بازي کند ، از عوامل تنش زايي که از قبل شناسايي شده دورش کنيد ، هر شب با داستان آرام بخشي که برايش تعريف مي کنيد بخوابانيدش ، در چندين نوبت از روز با او بازي هاي هدف دار انجام دهيد و از طريق بازي با عروسک ها و حيوانات و يا اسباب بازي هاي پزشکي ، مشکلات ناشي از ناخن جويدن را برايش توضيح دهيد.
- استفاده از روش حواس پرتي: وقتي مستقيما به فرزند مي گوييم "ناخن هايت را نجو" ، اضطرابش بيشتر مي شود و احساس گناه مي کند ولي زماني که از او مي خواهيم که دستانش را با چيزي مثل بازي با دست و يا انجام يک کار مشغول کند ، بين عادات فرزند فاصله مي افتد و زودتر اين عادت را ترک مي کند.
- استفاده از روش خاموشي : در جايي که احساس مي کنيد فرزند شما براي جلب توجه و به صورت نمايشي اين کار را انجام مي دهد ، به رفتار او هيچ واکنشي نشان ندهيد و خود را به نديدن بزنيد .
- استفاده از روش بيزار درماني : از کودک خود بخواهيد هر روز به مدت پنج دقيقه در مقابل آيينه ناخن هايش را بجود ، با اين کار کودک متوجه تصور ديگران از خودش مي شود و از طرف ديگر با تکرار اين روش ، نوعي امتناع از عمل به فرامين ديگران در او شکل مي گيرد و از اين کار به صورت عمدي خسته مي شود و ديگر تکرار نمي کند .
- استفاده بيشتر از ويتامين آ: براي استفاده بيشتر از ويتامين آ مي توانيد از مواد خوراکي طبيعي و تقويت کننده هايي که توسط پزشک تجويز مي شود استفاده کنيد. از طرف ديگر، چرب کردن دستان کودک با ويتامين آ نوعي حالت انزجار از به دهان بردن دست چرب در کودک به وجود مي آورد.
- در پايان ذکر اين نکته ضروري است که استفاده از روش هاي متفاوت و غير همخوان در درمان مفيد نيست و تنبيه جز بالا بردن اضطراب و احساس گناه و حقارت کاري نمي کند . مراجعه به يک روان شناس کودک براي ارزيابي شخصيت فرزندتان و پيدا کردن ريشه تعارضاتش ضروري است ، تجربه ثابت کرده است که بازي درماني تاثير پايدارتري نسبت به ديگر روش ها دارد .