در دهه اول ماه محرم بسیاری از تکایا، مساجد و حسینیهها غذای نذری میدهند. هرچه هم که به تاسوعا و عاشورای حسینی نزدیکتر میشویم، هیاتهای بیشتری به خیل عزاداران و نذریدهندگان میپیوندند و از طرفی بر گیرندگان غذای نذری هم افزوده میشود. با بالارفتن شمار درخواستکنندگان تهیه و طبخ غذا در حجم زیاد ممکن است رعایت موازین بهداشتی از سوی تهیه و توزیعکنندگان غذا کمتر شود. در شهرهای پرجمعیتی چون تهران که اطلاعرسانی در مورد رعایت بهداشت در تهیه و توزیع غذاهای نذری بیشتر است، کمتر شاهد نارساییهای بهداشتی هستیم، اما در مناطق دورافتاده یا برخی از مکانها به دلیل نبودآگاهی، اصول بهداشتی کمتر رعایت میشود و این خود عاملی است که میتواند تهدیدکننده سلامت عزاداران باشد.
ظروف نذری را خوب بشویید
در برخی مجالس عزاداری بخصوص در روستاها و البته برخی مناطق شهری برای نذری چای، شربت، شیر و غذا بهجای ظروف یکبار مصرف از ظروف دائم استفاده میشود که شستوشوی نامناسب آن میتواند موجب انتقال انواع آلودگیهای انگلی، عفونی یا ویروسی به عزاداران حسینی شود.
متاسفانه در این مجالس بسیار دیده میشود که استکانهای چای را داخل ظروفی بزرگ قرار داده و با ریختن مقداری آب روی آن به محض پاکشدن رنگ چای بدون آبکشی از آن استفاده میشود. بر سطح بیشتر قاشق و چنگالها نیز لکههایی از چربی یا باقیمانده غذا وجود دارد و بشقابها اغلب ملامینهای بیرنگ و لعاب و ترکخورده است. پارچهای آب نیز پلاستیکی بوده و اغلب آثاری از آلودگی بر سطح آنها دیده میشود.
اما به توصیه کارشناسان بهداشت، ظروفی که به صورت عمومی استفاده میشود لزوما باید با آب، مواد شوینده و ضدعفونیکننده شسته و در نهایت خشک شود. ظروف باید از جنس استیل باشد تا علاوه بر قابلیت پاکشوندگی در اثر قرارگیری روی هم یا در تماس با ضربه دچار ترکخوردگی نشود. بهتر است عزاداران قاشق، چنگال و لیوان شخصی بههمراه داشته باشند تا از خطرات احتمالی آلودگیها درامان بمانند.
مخازنی با یخهای آلوده
در برخی تکایا که لولهکشی مستقیم آب آشامیدنی وجود ندارد، آب در ظروف بزرگی ریخته و برای برداشت آن از پارچ، ملاقه یا کاسههای فلزی مشترکی که به بدنه این مخزنها متصل است و بهداشت چندانی ندارد، استفاده میشود. برای خنککردن آب این مخازن نیز از قالبهای یخی که مدتی با زمین آلوده در تماس بوده است استفاده میشود که بهگفته کارشناسان مصرف این آشامیدنی میتواند موجب ایجاد اختلالات گوارشی بخصوص اسهالهای حاد خونی در مصرفکننده شود.
داخل سفره نشوید
در بیشتر مجالس برای پذیرایی از عزاداران از سفرههای باریکی استفاده میشود تا راه برای عبور و مرور توزیعکنندگان غذا در هر دو طرف سفره باز باشد. یکی از اتفاقهای غیربهداشتی در زمان پخش غذا، ورود افراد توزیعکننده با جوراب و حتی پای برهنه به داخل سفره است. با چنین کاری تعداد زیادی میکروب و آلودگی وارد سفره غذا میشود و در تماس با نان یا سبزیخوردنی که مستقیم روی سفره گذاشته میشود به بدن انتقالیافته و موجب بیماری میشود.