یک فوق تخصص بیماریهای غدد گفت: پای فرد دیابتی خود به خود زخمی نمیشود بلکه عوامل زیادی در آن دخیل هستند که کنترل نشدن قند خون یکی از این عوامل است. در صورت کنترل نشدن قند خون برخی مکانیسمهای ایمنی بدن دچار اختلال شده و احتمال ابتلا به عفونتها افزایش مییابد و در پی آن زخم ایجاد میشود.
دکتر مهرنوش ذاکرکیش در گفتوگو با (ایسنا) ، با بیان این که طول مدت بیماری دیابت هرچه افزایش یابد احتمال ابتلا به زخم پا بیشتر میشود، اظهار کرد: زخم پای دیابتی سالانه در 2 درصد افراد دیابتی ایجاد میشود که اگر علاوه بر دیابت سیستم عصبی پا نیز درگیر شود شیوع زخم پا به 7 درصد افزایش مییابد. اگر فردی نیز دچار زخم پا بوده و زخم بهبود یافته باشد احتمال ابتلای دوباره تا 50 درصد افزایش مییابد.
وی افزود: 15 درصد افراد دیابتی دچار زخم پا میشوند و این زخمها 14 تا 24 درصد احتمال قطع عضو را افزایش میدهند.ذاکرکیش تصریح کرد:عوارض مزمنی مانند درگیری عصبی پا ابتدا به صورت مورمور شدن خود را نشان میدهد و سپس به دردهای شدید و پس از آن به بیدردی و بیحسی منجر میشود.وی ادامه داد: درد، سیستمی دفاعی است و وقتی بیمار درد را حس نمیکند ضربات کوچک در پا جمع شده و کمکم زخم ایجاد میشود. پس از مدتی سیستم خودکار بدن نیز دچار اختلال شده که علامت آن در پا کاهش تعریق و جریان سطحی خون است و در پی آن، پا دچار خشکی شده و شکننده میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: شریانهای محیطی نیز در بیماران دیابتی دچار اختلال شده و شریانها تنگ و باریک شده و خونرسانی کم میشود. در پای افراد دیابتی بیومکانیک پا نیز مختل میشود. در پای طبیعی انتقال فشار هست و در کل پا تعادل فشار برقرار میشود ولی در افراد دیابتی این فشار یکنواخت نیست و پا مستعد میشود.وی ادامه داد: عوارض دیابت از جمله درگیری چشم، درگیری کلیه و سایر عوارض نیز در ابتلا به زخم پا موثر هستند.
ذاکر کیش خاطرنشان کرد:کنترل و درمان زخم پای دیابتی سخت است، در حالی که با چند نکته بسیار آسان میتوان از آن پیشگیری کرد. کنترل قندخون، کنترل فشار خون، چک کردن ته چشم، مراقبت و کنترل هر روز پا و تمیز کردن آن از نکاتی است که در پیشگیری از زخم پای دیابتی بسیار اهمیت دارد. شستشو با آب و صابور غیر بودار و جلوگیری از خشکی پوست میتواند تاثیر زیادی روی سلامت پای فرد دیابتی داشته باشد.
این فوق تخصص بیماریهای غدد عنوان کرد: پا باید مرتب چرب شود، بهترین چرب کننده نیز وازلین است که کرم آن در بازار موجود است. افراد نباید با پای خود رفتار پرخطر داشته باشند. کوتاه کردن ناخن به صورت هلالی ممکن است موجب زخم شود و ناخن باید به صورت صاف کوتاه شود. هنگام حمام رفتن نیز ابتدا با آرنج آب را به حرارت مناسب رسانده سپس پای خود را زیر آن قرار دهند تا دچار سوختگی نشوند.
وی افزود: افراد دیابتی نباید حتی در منزل هم با پای برهنه راه بروند و باید حتما کفش یا دمپایی مخصوص داشته باشند. بهترین کفش برای این بیماران کفش چرمی است که راه هوای آن نیز باز باشد. همچنین باید در هنگام صبح که پاها کوچکتر هستند یک کفش و در هنگام عصر نیز یک کفش دیگر استفاده کنند.