دبیر چند جشنواره سینمایی با پیشنهاد این موضوع که فیلمهای مطرح ایرانی زیرنویس شود و در شبکههای تلویزیونی جهان پخش شود، گفت: اکران جهانی فیلمها مهمتر از نمایش در جشنوارههای خارجی است.
«محمد خزاعی» تهیهکننده و دبیر جشنوارههای سینمایی در گفتوگو با خبرنگار سینمایی فارس در ارزیابی خود از حضور فیلمهای ایرانی در جشنوارههای خارجی گفت: نفس حضور فیلمهای ایرانی به عنوان یک محصول فرهنگی در جشنوارههای خارجی قطعا اتفاق خوبی است. اینکه ما بتوانیم تبادل مسائل فرهنگی داشته باشیم، رسانه قدرتمندی مانند سینما حتما به درد میخورد.
وی در ادامه افزود: مردم جهان به وسیله سینما میتوانند با فرهنگ مردم ایران بسیار آشنا شوند، توسعههای فضای ایران را ببینند و در حقیقت ما میتوانیم با سینما، تمدن دیرینه خود را در جهت منافع ملی، دینی، فرهنگی و مذهبی به دنیا معرفی و صادر کنیم.
خزاعی در ادامه توضیح داد: هر کشوری درصدد این است که از طرق مختلف مانند کتاب، ورزش و به ویژه سینما و فضای مجازی بتواند توجه مردم دنیا را به کشور خود جلب کند و چهره خوبی از مردم خود ارائه دهد، اما در سالهای اخیر رسانههای مختلف جهانی تبلیغات منفی را در برابر کشور ایران انجام دادند و بسیاری از کشورها شناخت کافی از مردم ایران ندارند و حتی نمیدانند ایرانیها به چه شکل زندگی میکنند، آنها نمیدانند ایران چه میزان توسعه یافته است که اینها به خاطر تحریم اخبار، تحریم رسانهای و تحریم دیدن فیلمهای ایرانی است.
* حضور سینمای ایران در جشنوارههای خارجی منفی ارزیابی نمیشود
این تهیهکننده سینما خاطرنشان کرد: از ظهور انقلاب اسلامی تا کنون، قطعا نمیتوانیم نقش سینما و حضور فیلمهای ایرانی در جشنوارههای خارجی را منفی ارزیابی کنیم. شاید برخی فیلمها، فیلمهایی بودند که با دیدگاه سیاسی انتخاب و نمایش داده شدند و همان بحثهای حاشیهای که همیشه مطرح میشود مانند بحثهای سیاهنمایی و ... اما ما در کنار این مسائل، فیلمهای از ایران داشتیم که توفیق پیدا کردند و چهره خوبی از ایران به نمایش گذاشتند، ما نمیتوانیم «بچههای آسمان»، «رنگ خدا» و بسیاری از فیلمهای دیگر را نادیده بگیریم.
* قویترین فیلمهای ما در سالهای اخیر وارد عرصه جهانی نشدند
دبیر سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر در ادامه اظهار داشت: وقتی در جمع برخی از سینماگران خارجی بودم، نگاه آنها به سینمای ایران به ویژه در جشنواره فیلم کودک این بود که سینمای ایران، سینمای اخلاقگرایانه و انسانی است. آنها میگفتند طرح این مضامین در سینمای ایران قطعا برای مردم دنیا جذاب خواهد بود. خزاعی در ادامه افزود: چهرهای که از سینمای ایران برای مردم جهان ساخته شده این چهره است، حالا از یک مقطعی به بعد، برخی از جشنوارههای خارجی در انتخاب فیلمهای ایرانی، به سراغ مضامین خاصی رفتند. میتوانیم بگوییم قویترین فیلمهای ما در سالهای اخیر وارد عرصه جهانی نشدند، البته جز یک مورد کار آقای فرهادی (جدایی نادر از سیمین) که در جشنواره فیلم فجر هم درخشید.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر جشنوارههای خارجی فیلمهایی انتخاب کردند که بر اساس استراتژی و سیاستهایشان بود. البته از یک منظر اتفاقات بسیار خوبی افتاده و حضور فیلمهای ایرانی توانسته کمک زیادی کند که نام ایران در دنیا مطرح شود.
* اکرانهای جهانی، خلاء حضور در جشنوارههای خارجی را پر میکند
این تهیهکننده سینما در ادامه افزود: با همه این اوصاف، اگر ما در این سالها روی اکران خارجی فیلمها برنامهریزی میکردیم، خلاء حضور فیلمهای ما در جشنوارههای خارجی پر می شد. ما نمیتوانیم، کاملا خود را محصور کنیم. درهای سینما را ببندیم و هیچ محصولی را به خارج از مرزها نفرستیم. این برخلاف منافع و استراتژی ایران است.
وی در ادامه توضیحات خود گفت: ما در حال توسعه انقلابی فرهنگی کشورهای خود هستیم، نمیتوانیم درهای سینمایی کشوری که در سراسر دنیا در مورد آن صحبت میشود را ببندیم. این درست نیست، اما اینکه به چه شکل، با چه استراتژی در عرصه بینالملل حضور داشته باشیم و چه برنامهریزی کنیم، بسیار مهم است.
* جشنوارههای خارجی فقط در صورت گرفتن اکران جهانی مهم میشوند
خزاعی در ادامه افزود: من فکر میکنم به اندازهای که بحث اکران و نمایش فیلمهای ایرانی در خارج از کشور حائز اهمیت خواهد بود، حضور جشنوارههای خارجی از اهمیت برخوردار نیست. حضور در جشنوارههای خارجی تنها وقتی حائز اهمیت است که ما یک فیلم خوب داشته باشیم که در جشنوارهها نمایش داده شود و بتواند اکران جهانی بگیرد.
* باید برای تغییر ذائقه جهانی نسبت به سینمای ایران، هزینه بدهیم
دبیر دوازدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مقاومت در ادامه توضیح داد: در حال حاضر به جهت اینکه در دنیا ذائقه بسیاری از مردم برای دیدن فیلمهای ایرانی آماده نیست، ما باید هزینههایی پرداخت کنیم. ما از ابتدای انقلاب تا الان 2000 فیلم داریم که میتوانیم از بین آنها 100 یا 200 فیلم را انتخاب و به زبانهای زنده دنیا زیرنویس کنیم و رایگان در شبکههای تلویزیونی جهان پخش کنیم. معتقدم ایرادی ندارد که برای مدت محدودی این کار را رایگان انجام دهیم، چراکه ما با این کار فرهنگ خود را منتقل میکنیم و فقط پولش را نمیگیریم، بعد شما بازتابهای این حضور را خواهید دید و در آینده مردم جهان، خود به دنبال سینمای ایران خواهند رفت.
* برنامهریزی اکران فیلمهای ایرانی برای کشورهای منطقه
وی ادامه داد: ما در منطقه خاورمیانه، 3 کشور فارسیزبان داریم. باید دید برای این کشورها چه برنامهریزی خاصی داشتیم؟ کشورهای تاجیکستان، افغانستان و پاکستان و یا حتی کشورهای که در خاورمیانه با ایران اشتراکات فرهنگی - مذهبی دارند و یا کشورهایی که در آنها جریان بیداری اسلامی اتفاق افتاده است، خوراک فرهنگی میخواهند، ما برای این همه فرصت چه برنامهریزی داشتهایم؟
خزاعی تاکید کرد: بنابراین باید در جهت توسعه فرهنگی گام برداریم و از سینما به عنوان یکی از مهمترین مسائل تأثیرگذار فرهنگی در دنیا استفاده کنیم. ما باید در جهت اکران، ذائقهسازی و نمایش فیلمهای مثبت ایرانی در جهان برنامهریزی کنیم. وی ادامه داد: البته من به مسئولان فرهنگی حق میدهم، چراکه ما امروز در تحریم فرهنگی هستیم، بسیاری از کمپانیهای دنیا، حق قرارداد بستن با کمپانیهای ایران را ندارند و خیلی نمیتوانند فیلمهای ایرانی را نمایش دهند.
* فعالان سینما در عرصه بینالملل انگشتشمارند
وی درباره راهحل برونرفت از این شرایط گفت: ما میتوانیم در داخل کشور، شرکتها و کمپانیهایی را دایر کنیم و به آنها سوبسید دهیم و به شیوه تشویقی با این شرکتها برخورد کنیم تا آنها در عرضه بینالمللی کار کنند. یک تهیهکننده وقتی بداند که دولت برای نمایش فیلمش در خارج از مرزها کمک میکند، قطعا برای حضور بینالمللی فیلمش انگیزه بیشتری پیدا میکند.
این تهیهکننده سینما ادامه داد: ما امروز در ایران افراد انگشتشماری چون امیر اسفندیاری، محمد اطبایی، محمدرضا عباسیان، حمید مقدم و علیرضا شجاعنوری را داریم که در عرصه بینالمللی سینمای ایران فعال هستند، باید این افراد انگشتشمار را تقویت کرد.
* سینما آگاهانه و هدفمند در عرصه بینالملل حاضر شود
این سینماگر در ادامه اظهار داشت: حتی ما باید به سراغ کارگردانهایی که در عرصه بینالمللی موفق هستند و ارتباطات خوبی دارند، برویم و از وجود آنها استفاده کنیم. افرادی مثل آقای مجیدی، آقای کیارستمی و ... به همه این دوستان بگوییم کمک کنند تا سینمای ایران بتواند در عرصه بینالمللی اکران داشته باشد. این تلاش دستهجمعی کمک خواهد کرد که اتفاقات جدیدی در خارج از مرزهای ایران برای سینمای ایران اتفاق بیافتد.
وی ادامه داد: البته امروز نیز سینمای ایران 2000 جایزه بینالمللی دریافت کرده و این به جهت حضور در جشنوارههای خارجی است و ما نمیتوانیم حضور در سینمای خارجی را به طور کامل نفی کنیم؛ چراکه اگر همین حضور نبود، قطعا این میزان جوایز و آشنایی مردم جهان با فرهنگ ایران اتفاق نمیافتاد، البته یک جاهایی هم سینمای ایران تخریبی بوده و من این را قبول دارم، اما یک جاهایی نیز کارساز بوده است، پس حضور سینما در عرصه بینالمللی بهتر از عدم حضور است، اما حضوری هدفمند و آگاهانه.