جهنم بی‌پولی ایرانی‌ها در بهشت استوایی

گروه اقتصادی- باید کمی به عقب برویم. کمی عقب‌تر تا معلوممان شود از کجا شد که مالزی به بهشت ایرانیان تبدیل شد. جمعیت ایرانی‌های دانشجو در مالزی حدودا 14 هزار نفر تخمین زده می‌شوند . با توجه به اینکه بر اساس آمارهای تقریبی حدود 70 هزار ایرانی در مالزی زندگی می‌کنند، بیراه نیست اگر مالزی را بهشت تازه ایرانیان مهاجر بخوانیم. ایرانیانی که طی دو دهه گذشته درصدد مهاجرت به کانادا و کشورهای اروپایی و آمریکا بودند، بعد از سفت و سخت شدن قوانین مهاجرت طی سال‌های اخیر، کشورهای نزدیک تر و آسیایی را مقصد خود ساختند . تا چند سال پیش ایرانیان فراوانی برای تحصیل راهی هندوستان می‌شدند اما مالزی توانست گوی سبقت را در این میان از همه کشورهای اطراف برباید و جمعیتی قابل توجه از ایرانی‌ها را در خود گرد آورد . ایرانیان مقیم مالزی این روزها چگونه زندگی می‌کنند؟

از یک ماه و نیم پیش که قیمت ارز به طور ناگهانی رو به افزایش گذاشت و ارزش پول ملی ایران به شدت سقوط کرد، زندگی ایرانیان خارج از کشور دستخوش تغییرات جدی شد و ایرانیان مقیم مالزی بیش از هر گروه دیگری این تغییر را احساس کردند.

وابستگی به درآمد داخل ایران برای این دسته از ایرانیان بسیار بیشتر از سایر گروه‌ها بود . نرخ برابری ریال ایران با رینگیت مالزی چنان بود که ایرانی‌ها می‌توانستند با کرایه دادن یک خانه در منطقه‌ای متوسط از شهر به قیمت حدود یک میلیون تومان در ماه راهی مالزی شوند و در آن دیار روزگار بگذرانند. کم نبود شمار ایرانیانی که واحدهای مسکونی خود را کرایه دادند و به مالزی رفتند تا در این کشور بهشتی موعود برای خود بسازند. تا سال قبل یک میلیون تومان 2500 رینگیت می‌شد و این هزینه کفاف زندگی یک خانواده متوسط بدون ریخت و پاش را می‌داد. ارزش هر رینگیت مالزی در سال گذشته در حدود 400 تومان بود و در سال 1389نیز 300 تومان . قبل از آن 250 تومان . زندگی با این ارزش برابری، برای ایرانیان بسیار باصرفه بود. هر هزار تومان چهار رینگیت می‌شد و هر چهار رینگیت می‌توانست صرف خرید کمی بیش از دو لیتر بنزین، شش عدد تخم مرغ ، سه عدد نان لواش، یک کیلو موز و دو عدد آناناس و ... ‌شود. اما با افزایش قیمت رینگیت در برابر ریال این تعادل به هم خورد و زندگی برای ایرانی‌ها هر سال دشوارتر از قبل شد تا جایی که حالا دیگر بسیاری نمی‌توانند با این قیمت‌ها در مالزی زندگی کنند چرا که مالزی دیگر کشوری ارزان برای ایرانی‌ها نیست.

انتخاب شیوه اشتباه

شاید این تاثیرپذیری بیش از حد زندگی ایرانیان مقیم سرزمین‌های استوایی از روند اتفاقات داخل به دلیل انتخاب شیوه‌ای اشتباه برای زندگی باشد. بسیاری از خانواده‌های مقیم مالزی و البته برخی دیگر از کشورها به درآمد ریالی خود در داخل کشور که از محل اجاره خانه یا فعالیت اقتصادی تامین می‌شود دل بسته‌اند. به این ترتیب ریسک زندگی در این کشورها افزایش یافته و هزینه‌ای مضاعف نیز به دلیل این نوع انتخاب به اقتصاد ایران تحمیل می‌شود. در توضیح این مطلب باید اشاره داشت وابستگی به درآمد ریالی داخل کشور بدون تردید سبب خروج سالانه ارز از کشور می‌شود که در صورت محاسبه تعداد خانوارهای ساکن و میزان پول مورد نیازشان در یک سال، این نتیجه حاصل می‌شود که هر سال پول هنگفتی بابت زندگی ایرانیان خارج از کشور از کیک اقتصاد ایران کنده می‌شود. این شیوه اشتباه در درازمدت می‌تواند به تحلیل بنیه اقتصاد ضعیف ایران منجر شود، اقتصادی تک محصولی و وابسته به نفت.

مالزی چگونه جایی است؟

مالزی از حدود یک دهه پیش به مقصد بسیاری از مسافران ایرانی تبدیل شد. دانشجویانی که قیمت زندگی و تحصیل در مالزی را بسیار ارزان‌تر از ایران یافته بودند، با تکیه بر این مولفه اقتصادی راهی سرزمین استوایی شدند. مالزی جایی نیست که ایرانی‌ها در آن احساس غربت کنند. کشوری مسلمان و آسیایی با مردمانی خونگرم که در ابتدا از ورود ایرانی‌ها بسیار استقبال می‌کردند و کم کم بی‌تفاوتی در نگاهشان جایگزین استقبال شد و حالا از پس یک دهه حضور چشمگیر دانشجویان ایرانی و حتی دانش آموزان ایرانی در مقطع دبیرستان ، خشم و نارضایتی را در بسیاری موارد می‌توان در چهره‌هایشان دید. به گواه آمار بیش از 6 هزار دانش آموز ایرانی در مدارس مالزی درس می‌خوانند تا دیپلم بگیرند و وارد دانشگاه شوند.

شکل گیری نگاه منفی

اشتغال برخی ایرانیان به قاچاق مواد مخدر در این کشور سبب ساز تبلیغات دامنه دار فراوانی شده است. خصوصا که برخی ایرانیان زندانی در این کشور نیز حکم اعدام دریافت کرده‌اند. با این حال جمعیت ایرانیان مقیم مالزی جمعیتی قابل توجه هستند. ایرانیان مقیم این کشور در اغلب مشاغل خدماتی مرتبط با ایرانیان حضور دارند. از رستوران‌داری تا آرایشگری و دندانپزشکی و نانوایی گرفته تا کلینیک روانپزشکی و ... . جمعیت زیادی از ایرانیان نیز در این کشور به کار دلالی خانه و ماشین برای هموطنان تازه از راه رسیده اشتغال دارند.

کار ثبت شرکت و تلاش برای دریافت اقامت از این طریق نیز در این کشور بسیار سودآور است. ایرانیان مقیم این کشور اگر دانشجو باشند و مجرد که غالبا جمعی نسبت به اجاره خانه اقدام می‌کنند. نکته جالب اینجاست که در مالزی تمامی خانه‌ها سه خوابه هستند از این رو سه نفر می‌توانند در این خانه‌ها ساکن شوند تا به هر کدام یک اتاق برسد. اجاره یک خانه سه خوابه در یک منطقه متوسط حدود ماهی دو هزار رینگیت قیمت دارد. به این ترتیب سهم هر فرد در حدود 630 رینگیت می‌شود. حالا خانه‌ای که تا یک سال پیش برای ایرانی‌ها 252 هزار تومان ماهانه هزینه برمی‌داشت امروز حدود 630 هزار تومان هزینه دارد چرا که قیمت رینگیت از 400 تومان در سال گذشته به 1000 تومان درشرایط فعلی افزایش یافته است .

کشور بدون تورم

مالزیایی‌ها این روزها با تعجب ایرانی‌ها را نگاه می‌کنند. ایرانی‌هایی که درس و تحصیل را نصفه و نیمه رها می‌کنند و با افسوس به کشورشان بر می‌گردند . با تکرار یک واژه زیر لب ، تورم . تورم برای اهالی مالزی هیچ معنایی ندارد. هر چند طی سه سال اخیر هزینه زندگی برای ایرانی‌ها هر سال بیشتر از سال گذشته شده است اما برای مالزیایی‌ها تورم هیچ معنایی ندارد. قیمت‌ها همیشه یکسان است و مردم متوجه موضوعی به اسم تورم و افزایش روزمره قیمت کالا و خدمات نمی‌شوند. خانه‌ای که در سال 1388 به قیمت دو هزار رینگیت اجاره داده می‌شد امروز نیز همان قیمت را دارد. از این رو برای مالزیایی‌ها کمی عجیب است که چه اتفاقی افتاده که ایرانی‌ها از پس تامین هزینه هایشان بر نمی‌آیند .

متوسط هزینه زندگی در مالزی

یک خانواده در مالزی می‌تواند با حدود 2500 رینگیت درآمد در ماه زندگی متوسطی را بگذراند . قیمت هر لیتر بنزین در این کشور 1.9 رینگیت است . البته کسب درآمد 2500 رینگیتی در ماه برای ایرانی‌ها یا مهاجران کمی مشکل است. حقوق مهاجران خصوصا دانشجویان نیمه وقت در این کشور به شدت پایین تر از این رقم است و در حدود 1200 رینگیت درآمدی است که به طور متوسط می‌توان در این کشور کسب کرد . در اینجا شیر لیتری 6 رینگیت، گوشت کیلویی 30 رینگیت، پنیراز کیلویی 7 رینگیت به بالا ، برنج حدود 5 رینگیت قیمت دارد. به این ترتیب هزینه خرید هر لیتر شیر که تا سال گذشته برای ایرانی‌ها 2400 تومان بود امروز به 6000 تومان رسیده است . گوشت کیلویی 12 هزار تومان برای ایرانی‌ها امروز 30 هزار تومان قیمت دارد و برنج کیلویی 2 هزار تومان حالا 5 هزارتومان است‌. از این مقایسه‌ها می توان پی برد که هزینه زندگی ایرانی‌ها در این کشور طی یک ماه سه برابر افزایش یافته و افزایش سه برابری هزینه‌ها چیزی نیست که همه گروه‌های درآمدی بتوانند در برابرش تاب بیاورند. هزینه درمان نیز بسیار بالاست.هر چند خود مالزیایی‌ها تحت پوشش بهداشت و درمان رایگان هستند اما مهاجران باید هزینه‌های بالایی را برای درمان پرداخت کنند.

مسافران مالزی آب می روند؟

تا پیش از اعمال محدودیت‌های ارزی در مرداد ماه سال جاری به طور متوسط هر هفته حدود 15 هزار ایرانی به مالزی سفر می‌کردند. بررسی‌ها نشان می‌دهد حجم سفرها از زمان اعمال تحریم‌ها به شدت کاهش یافته است و موج بازگشت از این کشور در پی بحران ارزی ایران شدت گرفته است. پیش بینی می‌شود مالزی با کاهش ورود گردشگر از ایران روبرو شود . قطع ارز مسافری و همچنین رشد نرخ رینگیت در برابر ریال دیگر انگیزه‌ای برای سفر به کشوری استوایی را برای ایرانی‌ها باقی نمی‌‌گذارد. کشوری که زمانی خود را بهشت معرفی می‌کرد اما حالا به جهنمی برای برخی از ایرانی‌ها تبدیل شده است.