راهکارهای مناسب برای اکران سینمای کودک در نشستی که بیش از 3 ساعت ادامه داشت، آسیب شناسی شد.
به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، نشست تخصصی راهکارهای مناسب برای اکران فیلم کودک شامگاه گذشته ـ 18 مهرماه ـ در حاشيه‌ي جشنواره‌ي فيلم كودك و نوجوان اصفهان با حضور وحید نیکخواه آزاد، داریوش بابائیان، علی رويین‌تن، سعید هاشمی، علی زارعان مدیر گروه کودک شبکه دو سیما با اجرای کامران ملکی در هتل «کوثر» برگزار شد و در ادامه افرادی چون احمدمیرعلایی، علی علایی و حسن نجاریان به حاضران اضافه شدند.
کامران ملکی در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه برگزاری اینگونه نشست‌های تخصصی، برگ برنده اصلی جشنواره فیلم کودک است گفت: به هر حال در جشنواره‌ها همواره تعدادی فیلم به نمایش در می‌آید، اما بررسی علل موانع،مشکلات و ارائه راهکارها در خصوص معضلات سینمای کشور یکی از نقاط عطف این جشنواره‌ها است،همه در مورد مساله اکران اشراف دارند و می‌دانند که واقعا وضعیت حال حاضر اکران، مطلوب نیست و وقتی به سینمای کودک می‌رسیم به صورت مضاعف مشکل دارد.
در ادامه وحید نیکخواه آزاد ـ نویسنده و کارگردان سینمای کودک ـ در خصوص اینکه چرا اوضاع اکران سینمای کودک اینگونه است؟ گفت: من فقط مسولین را مقصر می‌دانم. خوشبختانه یا متاسفانه در یک روزگاری این مشکلات را نداشتیم، امروز هم سینماگران ما عوض نشده‌اند بلکه مسولین عوض شده‌اند و این مشکلات را داریم.
داریوش بابائیان تهیه کننده و پخش کننده هم ادامه داد: مشکل اصلی ما مدیریت‌های کوتاه مدت و تصمیم‌گیریهای لحظه به لحظه مدیران و زیر مجموعه مدیران است که برای اکران تصمیم‌گیری می‌کنند.
اين تهيه‌كننده يادآور شد: ما 5 گروه سینمایی داریم و 26 سال است که جشنواره کودک را برگزار می‌کنیم اما هر سال همچنان برای اکران فیلم‌های کودک صحبت می‌کنیم، در گذشته این 5 گروه کار خودشان را کرده‌اند و توانسته‌اند فیلم‌های کودک را در دل سینمای عام روانه اکران کنند که موفق هم بوده‌اند که البته آموزش و پرورش کمک بزرگی دراین زمینه بود، اما امروزه دیگر اینگونه نیست و سینمای کودک واقعا در اکران مُرد چرا که به آن اکران ندادند.
بابائیان تصریح کرد: در یکی دو سال گذشته واقعا چند فیلم کودک اکران شده است؟! البته فیلمی مانند «کلاه قرمزی و پچه ننه» یک استثناء است اما بعد از جشنوار سال گذشته تنها فیلم «فیتیله» آن هم در عید نوروز اکران شد که برای نوروز مناسب نبود و به نظرم من نظرات این نشست باید توسط دبیر جشنواره صورت جلسه شود و برای اصلاح رویکرد به مسولین سینمایی ارائه شود.
سعید هاشمی ـ تهیه‌کننده سینما ـ و طراح طرح «سینما مدرسه» در ادامه این جلسه گفت: من نگاه متفاوتی نسبت به نظرات آقایان نیکخواه و بابائیان دارم، چراکه در این دوسالی که برای طرح سینما مدرسه سینمای ایران را آنالیز کردیم، معتقدم که اگر فیلم جذاب داشته باشیم، قطعا اکران خواهد شد. اینکه دولت و مدیران مقصر هستند شکی نیست. اگر رانت سینمای کودک برداشته شود آن موقع سینمای کودک تکان خواهد خورد؛ چرا که تهیه‌کننده و کارگردان مجبور هستند باب سلیقه مخاطب فیلم بسازند.
وی يادآور شد: از سال 86 تا کنون برای اکران فیلم‌ها در طرح «سینما مدرسه» از 40 فیلم به زیر 10 فیلم جذاب رسیدیم که می‌توانند اکران شوند و هزینه‌های خودش را بازگرداند. یکی از بهترین فیلم‌ها متعلق به خود آقای نیکخواه است و فیلم آخر علی شاه‌حاتمی نیز در این لیست است؛ یک فیلم از غلامرضا رمضانی و فیلم سیدجواد هاشمی هم جزو فیلم‌ها هستند که احتمال دارد موفقیت خاصی در اکران داشته باشند.
طراح سینما مدرسه تصریح کرد: این 10 فیلم آیا واقعا همه پتانسیل سینمای کودک است؟ یعنی مخاطب سینمای خودمان را نمی‌شناسیم. آقای نیکخواه گفتند که مسوولین عوض شده‌اند؛ اما آیا تفکر فیلمسازان هم از دهه 60 عوض شده است و آیا قصه فیلم‌ها را بچه‌ها دوست دارند؟ ما فقط سنین ابتدایی و راهنمایی را شاهد هستیم که به سینما می روند و سنین دبیرستان سینما نمی‌روند؛ به جرات می‌توانم بگویم که برای دبیرستانی‌ها اصلا فیلمی ساخته نشده است.
در ادامه این نشست، علی روئین تن کارگردان و نویسنده سینما گفت: جشنواره کودک و مقوله کودک با مقوله‌های دیگر تفاوت دارد و هرچه به جوامع متمدن‌تر می‌رسیم این تفاوت بیشتر به چشم می‌آید.
وی ادامه داد: جشنواره کودک آینده و فردای این مملکت را می سازد و فیلمساز کودک باید آنقدر اندیشه بزرگ داشته باشد که بتواند آینده کشور را در فیلمش بسازد. در هیچ سالی مثل چند وقت اخیر مردم مسوولان اينگونه شتاب برای نفهمیدن و خودشان را به خواب‌زدن نداشته‌اند. بچه‌های ما نمی‌توانند مثل ما فکر کنند و نوستالژی ما را داشته باشند.
رويين‌تن تاكيد كرد: این که اکران سینمای ما مشکل دارد، یک مشکل فرهنگی است چرا که انگار در این جامعه که ما زندگی می‌کنیم تا صدای‌مان بالا نرود کسی متوجه نمی‌شود که جدی هستیم.
این فیلمساز ادامه داد: این که پشت میز نشسته‌ایم و داریم در مورد سینمای کودک صحبت می کنیم؛ حاصل زحمات آدم‌هایی مانند وحید نیکخواه آزاد است اما آیا ایشان برای اکران فیلمش باشد فریاد بزند. مشکل امروز سینمای کودک سفارش است.
در ادامه وحید نیکخواه نیز در خصوص صحبت‌های مطرح شده گفت: من با صحبت‌های آقای بابائیان مخالفم و حداقل یک نقطه نظر ایشان را دوست نداشتم، یک زمانی است که ما می گوییم، این بضاعت سینمای ماست و ما برای اکران، باید چکار کنیم و این موضوع به این جا خواهد رسید که در نهایت از سازمان‌های مختلف مثل آموزش و پرورش کمک بگیریم اما این تفکر، مشکلی را حل نمی‌کند؛ چرا که گاهی اوقات باید منشا را درست کرد و بعد همه چیز درست خواهد شد.
وی افزود: بنابراین خیلی نباید دنبال صورت جلسه کردن این صحبت‌ها باشیم چرا که واقعا قرار نیست با صورت‌جلسه کردن اتفاقی رخ دهد و اتفاقا باید بگذاریم یک بار هم که شده، سنجیده و درست حرف‌ها زده شود.
این فیلمساز کودک تاکید کرد: مشکل اکران فیلم کودک، واقعا با فیلم حل خواهد شد اما این فیلم هم باید مشخصه‌ای داشته باشد، از آن مهمتر باید بخش خصوصی آن را ساخته باشد. من قبول دارم که کلاه قرمزی یک «برند» است، اما اگر بخش دولتی آن را ساخته بود برند نمی‌شد و اشکال سینمای کودک ما این است که بخش خصوصی از آن حذف شده است.
در ادامه سعید هاشمی نیز گفت: به نظر من کلاه قرمزی یک استثناست؛ اما همین فیلم نیز خیلی شانس آورد که گرفتار کپی غیر مجاز نشد و تلویزیون نخواست همه حقوق آن را از آن خود کند وگرنه کلاه قرمزی هیچ‌وقت به سینما راه پیدا نمی‌کرد.
این تهیه‌کننده ادامه داد: سینمای یک هنر – صنعت است که سه مولفه دارد، اولین موضوع تبلیغ است در حالیکه وقتی فیلمی در کشور ما اکران میشود اصلا کودک و نوجوان متوجه اکران آن نمی‌شود.
وی افزود: ما یک رسالتی بر عهده داریم و آن هم آینده یچه‌های این سرزمین است، اما واقعا برای آینده فرهنگی این بچه‌ها چه کار کرده‌ایم؟!
وحید نیکخواه آزاد نیز در ادامه افزود: اگر یک بچه هفت ساله امروز چیزی را که باید داشته باشد به او ندهیم و در ده سالگی؛ آن را به کودک تحویل دهیم دیگر به دردش نخواهد خورد؛ فرصتی هم که امروز داریم از دست می‌دهیم دیگر فردا قابل جبران نیست؛ بعد از سال 72 تا کنون دیگر به معنای واقعی کلمه 10 فیلم کودک هم اکران نشده است و در طول این 19 سال بچه‌هایی که این فیلم‌ها را ندیده‌اند؛ دیگر فیلم دیده به دردشان نمی‌خورد. باید به فکر بچه‌های امروز باشیم، بچه‌های امروز ما نیاز به فیلم‌هایی دارند که اگر از این سن بگذرند دیگر به دردشان نمی‌خورد.
در ادامه علی زارعان ـ مدیر گروه کودک شبکه 2 سیما ـ که به عنوان میهمان ویژه در نشست حضور داشت با درخواست کامران ملکی وارد بحث شد و گفت: می‌توان از زاویه متفاوت‌تری هم این موضوع را نگاه کرد، ما اگر می‌گوییم دهه شصت و هفتاد دوران طلایی سینمای کودک بوده است؛ اگر همان زمان را به سینمای روز دنیا تطبیق دهیم، می‌بینیم که یک شاخصه‌هایی در فیلم‌ها داشتیم که همین شاخص‌ها باعث شد در سینمای جهان مطرح شویم اما بعدها از این شاخصه‌ها هم دور شده‌ایم. اگر یک فیلم در عالم امروز سینمای کودک عرضه میشود؛ چندین ویژگی باید داشته باشد نخست اینکه باید در وحله اول بازی کامپیوتری، کتاب و محصولات «میان‌خطی» آن‌ها عرضه میشود و بعد کودک به دیدن آن فیلم می‌رود.
وی ادامه داد: از سال 1970 به بعد در سینما با واژه‌ای به نام محصول «میان‌خطی» مواجه شدیم که هم به سینما و تلویزیون فکر می‌کند و هم به سایر محصولات بازار و کلاه قرمزی در این زمینه یک نمونه نادر است که توانسته، از میان خطی بودن خودش دفاع کند، اما واقعا هیچ‌یک از محصولات سینمای ما به میان خطی دست پیدا نکردند.
زارعان افزود: موضوع مهم بعدی استمرار است که به کارهای ما اعتبار می‌دهد. ما شاهد 57 سالگی «تام و جری»؛ 47 سالگی «پلنگ صورتی» و 8 سالگی «اوگی» هستیم که اوگی تا سال 2015 پیش فروش شده است اما ما اساسا چیزی به اسم مداومه در کارها نداریم.
این مدیر فرهنگی خاطر نشان کرد: ما در کشورمان 17 نهاد مرتبط با کودک و نوجوان داریم؛ اما دو نهاد را که در این مدت در کنار هم نشسته باشند پیدا نمی‌کنید؛ علاوه بر این سینماگران هم دچار این عدم مداومه هستند.
وی افزود: من در جشنواره به عنوان داور فیلم‌های کوتاه حضور دارم اما به من ثابت شد اگر نسل این فیلمسازان کوتاه بیایند فیلم بلند و نیمه بلند بسازند، حتی جشنواره کودک دیگر برگزار هم نخواهد شد و هر روز این بی بضاعاتي دارد پررنگ تر میشود.
در ادامه داریوش بابائیان در خصوص صحبت‌های مطرح شده گفت: ما دردهای گذشته را در خصوص اکران می‌خواهیم جستجو کنیم؛ اما مساله این است که ما اساسا سینمای نمایش دهنده نداریم. مساله دوم این که تکنیک دارد جای فیلمسازی سنتی را می‌گیرد. اگر امروز جوانان وارد سینما می‌شوند پایه‌های فیلمسازی آینده هستند؛ اما ما باید ببنیم چرا اکران ما موفق نیست؟! درد ما خیلی است و می‌خواهیم به درمان برسیم؛ از همان دوره اول سینمای کودک که بنده و آقای نیکخواه در آن حضور داشتیم همیشه همین حرف را زدیم و همه چیز تا سال آینده تعطیل میشود.
این تهیه کننده سینما تاکید کرد: به اعتقاد من راهکار نجات سینمای کودک این است که دو فیلم در هر سر گروه اکران شود و به اجبار یکی از آن‌ها فیلم کودک باشد تا اینگونه در هر فصل حداقل پنج فیلم کودک اکران و دیده شود.
در ادامه وحید نیکخواه در واکنش به راهکار داریوش بابائیان گفت: اگر این پیشنهاد خوب هم باشد زمان آن گذشته است چرا که در شرایط خصوصی سازی امروز؛ چه کسی می‌تواند کسی را مجبور به انجام کاری کنند؟! امروز سینماداران مالک سینما شده‌اند و هر کاری که دوست دارند انجام می‌دهند. اما اگر فرض را بر اجباری کردن اکران فیلم کودک بگذاریم؛ فیلمی که با اجبار اکران بشود را اصلا چه کسی می‌بیند؟
وی ادامه داد: پس باید نگاه‌مان را عوض کنیم چرا که هم کیفیت سالن‌ها و هم تعدادشان نسبت به گذشته بیشتر شده بنابراين ما مشکل کمبود سالن نداریم بلکه مشکل نگاه مدیریتی است.
این کارگردان افزود: مورد بعدی این است که فرض را بر اکران اجباری هم بگذاریم؛ این سوال مطرح میشود که اصلا آیا فیلمی مناسب برای اکران داریم. حیرت من در این است که در شرایطی که کل مملکت دارد به بخش خصوصی واگذار میشود، سینما کودک از بخش خصوصی خالی شده است. البته من مشکلی با فعالیت بخش دولتی ندارم اما اشکال کار در این است که بخش خصوصی اصلا فیلم نمی‌سازد و باید راهکاری بیاندیشیم که بخش خصوصی به سینما برگردد.
رویین تن هم خاطرنشان کرد: به زور نمی‌شود سینما کودک را نگه داشت و اصلا مشکل فیلمسازان کودک ما امروز ساختن فیلم نیست؛ چرا که وقتی به هر قیمتی فیلم نمی‌سازی به هر قیمتی هم آن را نمایش نمی‌دهی ولی آدم‌های مختلف به زور دارند تلاش می‌کنند تا سینمای کودک را نگه داریم.
این جلسه تا ساعت دو بامداد ادامه پیدا کرد.
انتهای پیام
