قرنيه بخش مهمي از ساختار بينايي است كه پرتوهاي نور را به داخل چشم هدايت و آنها را روي پرده شبكيه متمركز كرده و از بافت‌هاي داخل كره چشم نيز محافظت مي‌كند، به همين دليل شفاف بودن قرنيه اهميت زيادي در بينايي دارد.
تاري شديد ديد، كدورت قرنيه، درد، سرخي و التهاب‌هاي چشمي از مهم‌ترين علائم هشداردهنده‌اي است كه بيمار را به سمت پيوند قرنيه هدايت مي‌كند و با وجود آن كه درمان بسياري از افرادي كه دچار بيماري‌هاي خاص چشمي، خشكي بسيار شديد چشم يا اختلالات شديد قرنيه هستند به پيوند قرنيه وابسته است، اما در برخي از بيماراني كه نياز به پيوند قرنيه دارند، مي‌توان با استفاده از نوعي لنز خاص عمل پيوند را به تعويق انداخت.
دكتر عليرضا حبيب الهي، جراح عيوب انكساري چشم در گفت‌وگو با جام‌جم مي‌گويد: در بسياري از بيماراني كه داوطلب پيوند قرنيه هستند، جايگزيني قرنيه بهترين و موثرترين روش درماني موثر تلقي مي‌شود و فقط در برخي از بيماراني كه مبتلا به قوز قرنيه هستند و قرنيه شفافي دارند، مي‌توان از نوعي لنزهاي خاص استفاده كرد و تا مدتي عمل پيوند را به تعويق انداخت.
پيوند، موثرترين راه
متخصصان قرنيه اختلالات شديد قرنيه را چنين توصيف مي‌كنند: وقتي كه قرنيه ساختار يا عملكرد خود را از دست مي‌دهد و قادر به انجام اصلي‌ترين وظايف خود يعني ايجاد تصوير مناسب روي شبكيه، عبور مناسب نور و حفاظت از بافت‌هاي داخلي چشم، نيست بايدآن قرنيه را با يك قرنيه ديگر جايگزين كرد.
دكتر حبيب‌الهي درباره ضرورت پيوند قرنيه در بيماراني كه شفافيت قرنيه‌شان را از دست داده‌اند، مي‌گويد: عمل جايگزيني و پيوند قرنيه بهترين و موثرترين شيوه درماني براي اين دست از بيماران است. همچنين بيماراني كه سطح قرنيه‌شان نامنظم است، راهي جز پيوند قرنيه براي به‌دست آوردن ديدي كه به طور نسبي خوب باشد، ندارند. اما بيماراني كه شفافيت قرنيه‌شان را از دست نداده‌اند، مي‌توانند از نوعي لنزهاي تماسي جديد تا مدتي بهره بگيرند و با تنظيم سطح انكساري قرنيه‌شان از طريق اين نوع لنزها، عمل پيوند را به تعويق اندازند.
دكتر حبيب‌الهي تاكيد مي‌كند: بهره‌گيري از لنزهاي تماسي براي برخي از بيماران نيازمند پيوند قرنيه فعلا در حد تئوري و بسيار پرهزينه است و همچنان بهترين و موثرترين روش درماني بهره‌گيري از عمل پيوند قرنيه است.
دكتر جعفرزاده، متخصص بينايي‌سنجي نيز با توضيح اين‌كه پيوند قرنيه يك عمل جراحي است كه طي آن قسمت آسيب‌ديده قرنيه بيمار برداشته و با يك قرنيه جديد سالم جايگزين مي‌شود، مي‌گويد: برخي بيماري‌هاي ارثي و ژنتيكي كه به مرور باعث ايجاد كدورت در قرنيه يا ناهمواري سطح قرنيه مي‌شود از شايع‌ترين اختلالات نيازمند پيوند قرنيه است. به‌عنوان مثال بيماري‌هايي مانند قوزقرنيه در مراحل پيشرفته نياز به پيوند دارد. برخي ضايعات اكتسابي مانند سوختگي‌هاي شيميايي، صدمات فيزيكي و سوراخ‌كننده قرنيه، عفونت‌هاي ميكروبي، ويروسي و قارچي نيز از متداول‌ترين دلايل ايجاد ضايعات منجر به پيوند قرنيه است.
به گفته دكتر جعفرزاده، ايجاد آستيگماتيسم شديد، عيوب انكساري غيرقابل اصلاح با عينك، واكنش‌هاي التهابي و ايمني قرنيه پيوندي از مهم‌ترين عوارض پيوند قرنيه است.
وي اضافه مي‌كند: البته انتخاب قرنيه اهدايي مناسب، رعايت استانداردهاي الزامي بانك چشم، انتقال مناسب قرنيه پيوندي، شرايط استاندارد اتاق عمل، ابزار و امكانات مناسب جراحي و چيره‌دستي جراح تضمين‌‌كننده يك جراحي موفق است. خوشبختانه در ايران پيوندهاي قرنيه مبتني براستانداردهاي بسيار بالاي جهاني انجام مي‌شود و از اين لحاظ جزو كشورهاي پيشرو در عرصه پيوند قرنيه هستيم.
