خبرگزاری فارس: رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت گفت: کار غربالگری و ارائه خدمات سلامت روان به زلزله‌زدگان از فردای بعد از زلزله شروع شد و تا ۶ماه آینده ادامه دارد و بر اساس اطلاعات به دست آمده حدود ۱۰ درصد آسیب دیدگان این حادثه نیازمند مداخلات روان درمانی هستند.
احمد حاجبی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس افزود: خدمات سلامت روان به زلزله زدگان از فردای بعد از حادثه با حضور تیمهای سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تبریز آغاز شد و تا 30 مرداد با فعالیت 23 تیم سلامت روان 1721 چادر شامل 4995 نفر غربالگری شدند و مداخلات روانشناختی برای آنان انجام شد.
وی ادامه داد: 524 نفر از این افراد نیازمندان مداخلات روانشناختی یا روان درمانی شناخته شدند که حدود 10 درصد افراد غربالگری شده هستند، از این تعداد 32 نفر نیازمند مداخلات مددکاری اجتماعی شناسایی شدند و 19 نفر نیز نیازمند ارجاع به مراکز درمانی تشخیص داده شدند.
رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت اضافه کرد: تیمهای روان درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز در پایگاههای سلامت روان اهر، هریس و ورزقان مستقر است و افراد نیازمند خدمات درمانی را به روانپزشکان مستقر در این پایگاهها ارجاع می‌دهند.
وی گفت: افراد نیازمند مداخلات روان درمانی بر اساس پروتکل مداخلات و حمایتهای روانی و اجتماعی در حوادث غیر مترقبه خدمات لازم را دریافت می‌کنند، بر اساس این پروتکل برای همه این افراد حداقل 4 جلسه گروه درمانی با فاصله یک هفته در میان انجام می‌شود که در مجموع حدود یکماه طول می‌کشد.
حاجبی افزود: تیمهای غربالگری سلامت روان از بین افراد دوره دیده و آشنا به زبان آذری انتخاب می‌شوند و قرار است طی روزهای آینده تعداد این تیمها 2 برابر شود و با حضور حدود 50 تیم دونفره غربالگری سلامت(شامل 100 نفر) کار شناسایی افراد نیازمند خدمات سلامت روان با سرعت بیشتری انجام می‌شود و تلاش می‌کنیم تا یکماه آینده تمام زلزله زدگان غربالگری شده باشند.
وی گفت: منظور از غربالگری سلامت روان زلزله زدگان این است که با آنها صبحت می‌کنیم و مسائل و مشکلات آنها را که می‌تواند به سلامت روان آنها آسیب بزند می‌پرسیم. این مشکلات البته ممکن است به مسائل جسمی، فیزیولوژیک و حتی مسائلی مثل غذا و مسکن هم مربوط شود.
رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت گفت: بر اساس اطلاعات به دست آمده گروهی از این افراد که در معرض بیماریهای روانی مثل افسردگی یا حتی بیماریهای شدید روانپزشکی هستند شناسایی و به مراکز درمانی ارجاع می شوند و افرادی که نیازمند خدمات گروه درمانی تشخیص داده می‌شوند خدمات گروه درمانی دوره‌ای (هر هفته یکبار به مدت یکماه) دریافت می‌کنند.
وی ادامه داد: کار ارائه خدمات سلامت روان که در واقع بازتوانی و توانبخشی روانی زلزله زدگان است با توجه به امکانات موجود و اقدامات مورد نیاز احتمالاً تا 6ماه آینده ادامه خواهد داشت.
حاجبی افزود: مشکلات و آسیبهای روانی که در حوادث و بلایا برای مردم رخ می دهد بسیار متنوع است و فشارهای روانی، از دست دادن عزیزان، از دست دادن اموال و دارایی ها، مشاهده جنازه آشنایان و افراد فوت شده، شنیدن فریاد کمک خواهی افراد از زیر آوار از جمله مسائلی هستند که می‌تواند موجب اختلالات و ناراحتی‌های روحی و روانی شود.
وی گفت: این ناراحتی‌ها به اشکال مختلف تظاهر می‌کند و علایم گوناگونی دارد، یکسری علایم فیزیولوژیک و جسمی است مانند تغییر فشار خون، تعریق،تپش قلب و حتی خشم و پرخاشگری و یکسری علایم نیز مانند احساس ناامیدی، ترس، نگرانی، احساس گناه، احساس سرخوردگی، غم و اندوه و سوگ است که بیشتر به مباحث روحی و روانی مربوط است.
رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت ادامه داد: 2 اختلال شایع در این حوادث استرس حاد هنگام حادثه و استرس پس از حادثه است که تا 48 ساعت بعد از حادثه نیز ممکن است ادامه پیدا کند، 3 علامت مهم این اختلالات که ممکن است بعدها تظاهر کند نیز شامل افکار مزاحم، بیش برانگیختگی و اجتناب است.
وی با توضیح درباره این علایم گفت: افکار مزاحم شامل افکاری است که با یادآوری صحنه های حادثه مانند صحنه کمک خواهی یک عزیز یا دوست فرد را آزار می‌دهد و حتی ممکن است برای فرد احساس گناه ایجاد کند که ای کاش می توانست به فردی کمک کند، این افکار ممکن است در خواب یا بیداری به سراغ فرد بیاید و وی را آزار دهد که البته راههای برای کنترل آن وجود دارد که به آسیب دیدگان آموزش داده می‌شود.
حاجبی ادامه داد: بیش برانگیختگی نیز عبارت از تحریک پذیری بالا در فرد است که باعث می‌شود در مقابل کوچکترین تحریک واکنشهای عصبی بیش از حد از خود بروز دهد، اجتناب نیز از علایمی است که فرد تلاش می‌کند از هر آنچه موجب یادآوری حادثه است اجتناب کند و به این ترتیب به سمت انزوا و گوشه‌گیری پیش می‌رود.
وی گفت: بسیاری از این علایم زودگذر هستند و با مداخلات به موقع بر طرف می‌شوند اما برخی افراد در پی این علایم دچار اختلالات روانی مانند افسردگی،شوک و بیماریهای شدیدتر روانی می‌شوند که در این صورت نیازمند خدمات درمان دارویی یا غیر دارویی روانپزشکی خواهند بود.
رئیس اداره سلامت روان وزارت بهداشت گفت: تلاش تیمهای سلامت روان وزارت بهداشت این است که این افراد را شناسایی کند و با مداخلات درمانی به موقع از تشدید بیماری آنها جلوگیری کنند.
