تماشا: در حالی که دیگر خبری از شاهکارهایی مثل «میوه ممنوعه»، «او یک فرشته بود»، «اغما» و ... در ماه رمضان نیست اما در ماه رمضان امسال هم می شد به سریالی که از شبکه سوم سیما پخش می شد، قناعت کرد. «خداحافظ بچه» که این شب ها قسمت های پایانی آن را می بینیم، در میان مجموعه های مناسبتی امسال رمضان، بیشتر از بقیه دیده شد.
منوچهر هادی، کارگردان این مجموعه، متولد 1353 است و دو فیلم سینمایی ساخته و کلی تله فیلم. شاید برایتان جالب باشد که او دستیار اول اصغر فرهادی در «چهارشنبه سوری» هم بوده است.
«خداحافظ بچه» اولین سریال اوست که گویا با توجه به آمار و ارقام نسبت به باقی مجموعه های ماه رمضان مخاطب بیشتری جلب کرد. با او درباره این سریال گپی زده ایم که در ادامه می خوانید.
چرا برای نقش اصلی این سریال سراغ شهرام حقیقت دوست رفتید؟
- در ابتدای هر کاری، این حق مسلم کارگردان و تهیه کننده است که بازیگرانشان را انتخاب کنند اما در تلویزیون آدم های دیگری هم در این انتخاب شریک هستند؛ این به این معنا نیست که من به عنوان کارگردان کسی یا چیزی تحمیل شود. درباره نقش اصلی این سریال هم باید بگویم بعد از گزینه های زیادی که برای نقش اصلی مرد داشتیم در نهایت قرعه به نام شهرام افتاد و او هم از فیلمنامه خوشش آمد.
جالب است بدانید که من چند بار برای تله فیلم هایم از او دعوت کرده بودم که او در آن مقطع زمانی نمی خواست تله فیلم بازی کند. به همین خاطر همکاری ما میسر نشده بود. به نظر من او یک بازیگر تئاتری خوب است.
چرا سراغ بازیگرانی نرفتید که الان بیشتر توی بورس هستند؟ شهرام حقیقت دوست مدت هاست که نقش اصلی سریالی نبوده.
- من با بازیگری که از خودش مراقبت نکند، اصلا موافق نیستم. مراقبت نکردن یعنی هر پیشنهادی را قبول می کنند و بی رویه بازی می کنند. این اصلا خوب نیست. معیار این جور افراد فقط دستمزد است. من دوست ندارم با این افراد کار کنم و در سلیقه من نیستند. برای من مهم است با چه بازیگری کار می کنم.
بازیگری که توانایی دارد و شعور انتخاب. برایم مهم است با بازیگری کار کنم که همیشه در دید و دسترس نباشد. مثلا بهنوش بختیاری از دوستان و همکاران قدیمی من است اما خیلی از کارها را نباید بازی می کرده که کرده و حتما دلایل خودش را داشته که به من هیچ ارتباطی ندارد.
من دوست دارم با بازیگری کار کنم که برای خودش ارزش قائل باشد تا بتواند در کار من هم بازی کند و با خودش ایده بیاورد، نه اینکه فقط برود سر کار و پول بگیرد.
یعنی برای شما بیشتر ملاک این است که بازیگر گزیده کار باشد؟
- حداقل برای نقش های اصلی سعی می کنم این ملاک کاری ام باشد. البته نه فقط گزیده کاری که توانایی بازیگر هم مهم است. مثلا خود مهراوه شریفی نیا هم از این دست بازیگرانست که انتخاب هایش دقیق است یا حتی بهنوش بختیاری که یکی، دو سال می شد به من می گفت می خواهم نقشی جدی بازی کنم و تلاش کردم که نقشی را هر چند کم به او بدهم. به همین خاطر فکر می کنم من در انتخاب هایم اشتباه نکرده ام.
یک بازیگر خوب باید علاوه بر گزیده کاری، چه ویژگی داشته باشد که شما تمایل داشته باشید او را انتخاب کنید؟
- متاسفانه خیلی از بازیگرانمان فرصت نشان دادن توانمندی هایشان را ندارند و بیشتر این نقش ها هستند که برای نشان دادن توانایی آنها تعیین کننده هستند. نمی شود با این فیلمنامه های کلیشه ای بازیگری را محک زد. با اینحال من معتقدم که در سینمای ایران چیزی که از همه جلوتر است، بازیگرانمان هستند.
در این برهوتی که نقش خوب پیدا نمی شود، باز هم برخی از بازیگران بسیار خوب کار می کنند. الان نقشی که مهراوه و شهرام در این سریال دارند بازی می کنند، جزو نقش های خوبی است که خیلی از بازیگران دوست دارند آن را بازی کنند.
شما بیشتر سعی کردید که دو بازیگر اصلی تان به دید بیایند این در حالی است که آدم های زیادی در داستان هستند که می شد عمیق تر به آنها پرداخت.
- 9 قسمت ابتدایی روی این دو کاراکتر بنا شده بود اما در ادامه دیدیم که آتیلا پسیانی، مائده طهماسبی و بهاره رهنما در کنار آن دو نفر هستند.
معمولا سریال ساختن برای ماه رمضان فشار زیادی به آدم می آورد، این فشار روی شما هم بود یا نه؟
- برای من اصلا. سختی در کارم نمی بینم. اینقدر کارم را دوست دارم و گزیده کار می کنم که سختی و فشاری به من وارد نمی شود. در یک دوره اینقدر گزیده کار شده بودم که همه به من می گفتند بسه هادی چقدر تله فیلم کار می کنی؟! اما من همان تله فیلم ها را هم عاشقانه ساختم و به خیلی از پیشنهادهای دیگر ترجیح می دادم. فیلمنامه این کار را اینقدر دوست دارم که اصلا احساس خستگی نمی کنم.
گریم خاصی هم برای هیچ کدام از بازیگرانتان در نظر نگرفتید.
- بله؛ البته ما درباره خانم ها در هنر حال نمی توانیم گریم خاصی داشته باشیم مگر در کارهای تاریخی یا کارهایی که چند زمان در آن است و سنشان عوض می شود که معمولا با گریم خیلی بد از آب در میآید.
من ترجیح می دهم از این دست کارها انجام ندهم. گریم خانم های کار ما هم باید ساده و مطابق با زمان بود. یکی از کارهای مهرداد میرکیانی، گریمور این بود که اصلا خیلی با چهره بازیگران ور نرفت. ما می خواستیم فضایمان رئال بشود.
کار کردن با نوزاد سخت بود؟
- روزهایی که با نوزادان کار داشتیم، من کلافه می شدم. نوزادی داشتیم که صحنه به صحنه با ما بود. این نوزاد مدام گریه می کرد و من ترفندی از یک پرستار یاد گرفته بودم که اذیت نشود، و فقط کمی گریه کند اما باور کنید که همین گریه کردن ها هم من را به هم می ریخت.
شما فکر کنید که چقدر کار برای عوامل صدابردار و فیلمبردار و ... سخت می شد. به خاطر همین ما با یک عروسک نوزاد تمرین هایمان را انجام می دادیم و بعد که هماهنگ می شدیم، فیلمبرداری با نوزاد را شروع می کردیم.
آقای هادی قبول دارید که خیلی از موقعیت های سریال تان فانتزی است؟ این دو نفر مدام بچه دزدی می کنند در حالی که در عالم واقعیت دیگر با این همه پیشرفت کسی بی بچه نمی ماند و راه های زیادی برای بچه دار شدن است.
- من خودم تحقیقاتی جزئی کردم. از آن طرف خواهرم و دامادمان هم پزشک هستند و ببینید هنوز خیلی از خانم ها هستند که به هیچ عنوان نمی توانند بچه دار شوند. خانم هایی که بیماری های رحم دارند و اگر بچه دار شوند، هم خودشان هم بچه شان از دنیا می روند و راه علاجی کشف نشده. این آدم ها وجود دارند و اتفاقا خیلی هم آرزوی بچه دار شدن دارند.
این تحقیقاتی که می گویید یعنی چه کارهایی؟
- تحقیقات من بیشتر درباره بچه های بی سرپرست بود و البته شرایط و خصوصیات آدم هایی که می خواهند بچه بگیرند. در این حد درباره این موضوع تحقیق کردم. البته در بخشی از تحقیقاتم هم متناسب با قصه سریال، درباره ترمینال اتوبوس آرژانتین تحقیق کردم. در همین اندازه نیاز بود و من هم همینقدر تحقیق کردم.
شما هم در تلویزیون کار کرده اید و هم در سینما. اتفاقا فیلم سینمایی تان، «یکی می خواد باهات حرف بزنه» در جشنواره امسال با استقبال هم روبرو شد. تفاوت مدیوم سینما با تلویزیون چقدر است؟ برایتان کار در کدام لذتبخش تر است؟
- قطعا سینما به واسطه بازخوردهایی که دارد جذاب تر است اما برای من واقعا فرقی نمی کند. من تجربه بچه دار شدن نداشتم اما شنیدم که پدر و مادرها می گویند که بچه هایمان را به یک اندازه دوست داریم. برای من واقعا همینطور است. من همان انرژی که روی فیلمم می گذارم، روی تله و سریال هم می گذارم.
در مقایسه با سریال های سال های نه چندان دور مثل میوه ممنوعه و صاحبدلان و .... سریال های ماه رمضان در این چند سال افت شدیدی داشته. شما سریالتان را در مقایسه با آن سریال ها در چه جایگاهی می بینید؟
- ترجیح می دهم که کارم را با هیچ کاری مقایسه نکنم. کسی که باید در این باره ارزیابی کند، مخاطب است.
من سراغ چیزی می روم که مسئله مردم باشد
این سریال طنز نیست؟
- من کار طنز نمی سازم. در زمان پیش تولید، خبرهای غلطی مبنی بر اینکه این سریال یک کار طنز است داده شد که درست نیست. من از ابدا یک کار جدی ساختم که آدم هایش گاهی اوقات شاید درگیر موقعیت های طنز می شوند. ما خودمان هم در زندگی روزمره مان موقعیت های طنز داریم. خود من آدم طنازی هستم و سر صحنه شاید با عوامل و بازیگران بگو و بخند زیادی داشته باشم اما در آثارم این طنز پررنگ نیست و اتفاقا همه به من می گویند چرا اینقدر فیلم های تو گریه دار است. چون خنداندن مردم در آثار نمایشی فقط تبدیل شده به هجو و لودگی و دیالوگ. من به این دست کارها تعلق ندارم. من سراغ چیزی می روم که مسئله مردم باشد. خیلی از خانواده ها بودند که با لحظات این سریال اشک ریختند. خیلی ها به من تلفن زدند و گفتند خسته نباشی. هادی این کار چقدر تاثیرگذار بود.