تخصص برنامهنویس نوشتن برنامه یا نرم افزار کامپیوتری است. برنامه نویس پس از تحلیل مسئله ای که قرار است برنامه حلش کند، حل مسئله را با الگوریتمهای منطقی و با یک زبان صوری برای کامپیوتر تعریف میکند. میزان پیچیدگی برنامهای که یک برنامهنویس مینویسد، بسته به نوع کاربرد متفاوت است.
به عنوان مثال دستورالعملهای برنامهای که تاریخ شمسی را به میلادی تبدیل میکند، با دستورالعملهای برنامهای که قرار است محیط درون هواپیما را برای یک خلبان تازهکار شبیهسازی کند بسیار متفاوت است. با اینکه ممکن است در چند ساعت یک برنامه را نوشت، ساخت بعضی نرمافزارها میتواند بیش از یک سال طول بکشد. برنامهنویس را با نام زبانی که در آن مهارت دارد، مثلا برنامهنویس جاوا یا نوع کار یا محیطی که در آن کار میکند، مثلا برنامهنویس پایگاه داده و برنامهنویس وب میشناسند.
پس از اینکه برنامهنویسِ سرپرست یا تحلیلگر سیستم، طرح کلی برنامه را مشخص کرد و مرحله طراحی برنامه تمام شد، نوبت به برنامهنویس میرسد تا این طرح را به دستورالعملها و کدهایی تبدیل کند که برای کامپیوتر قابل فهم باشد. پس از نوشتن برنامه، برنامهنویس نتایج را آزمایش میکند تا ببیند برنامه همان کاری را که قرار بوده انجام داده یا خیر. به این ترتیب اشکالات برنامه مشخص میشوند. در مرحله رفع خطا که گاه بیش از نوشتن برنامه اصلی زمان میبرد، برنامهنویس اشکالات برنامه را رفع میکند و با ایجاد تغییرات لازم از صحت کار برنامهاش اطمینان پیدا میکند. بعد از اینکه کدهای برنامه نوشته شد، اشکالات رفع شد و آزمایش نهایی انجام گرفت، این کدها بهصورت یک بسته نرمافزاری در قالب یک سی دی یا دی وی دی بهصورت آنلاین در دسترس مشتری قرار میگیرد. وظیفه نگهداری برنامهنویس پس از نوشتن کد اصلی برنامه شروع میشود و شامل به روزرسانی، تعمیر، اصلاح و گسترش برنامه های موجود است.
برنامهنویس بسته به کارکرد برنامه از زبانهای برنامهنویسی متفاوتی در کارش بهره میبرد، برای مثال از زبان سی پلاس پلاس برای نوشتن برنامههای تجاری و صنعتی استفاده میکنند. برنامه نویسان برنامههای تحت وب با زبانهای جاوا و پی اچ پی راحتترند. برنامهنویس معمولا بیش از یک زبان برنامهنویسی میداند و به دلیل شباهت زیاد این زبانها به هم، یادگیری زبان دوم برای یک برنامهنویس کار چندان سختی نیست. برنامهنویسی ترکیبی از علم و فن و هنر است و قدرت تحلیل قوی، روحیه کار تیمی و ارتباط کلامی خوب برای یک برنامهنویس ضروری است. جالب است بدانید که دولت روسیه روزی را به نام روز برنامهنویس در کشور خود تعطیل رسمی اعلام کرده است.