محققان دانشگاه كپنهاگ در مطالعات خود دریافتند كه یك جهش ژنتیكی كه بین شش تا 10 هزار سال پیش به وجود آمده، مسؤول رنگ آبی چشمان انسان های كنونی در زمین است.
این تیم كه نتایج پژوهش آنها در مجله Human Genetics منتشر شده، توانسته اند یك جهش در ژن OCA2 را كه به طور اتفاقی، در جایی نزدیك سواحل شمال غرب دریای سیاه در انسانی متعلق به حدود هشت هزار سال پیش ایجاد شده، شناسایی كنند.
این ژن باعث رنگ آبی رنگ در عنبیه نشده، بلكه در عوض مكانیزم تولید رنگ دانه های قهوه ای را خاموش می كند.
به گفته دانشمندان، تمام انسانها در ابتدا از چشمانی قهوه ای رنگ برخوردار بوده و بسیاری هنوز بر همین روال هستند. كشف این جهش نادر كه احتمالا در امواج سریع مهاجرت در پی پایان آخرین عصر یخی پراكنده شده، به تاكید بر یكی از بزرگترین اسرار تكامل انسانی می پردازد. طبق این نظریه تكاملی، اروپاییان و ساكنان نزدیك به شرق، از ویژگی های بسیاری برخوردار هستند كه آنها را از دیگر گونه های انسانی متفاوت می كند.
اروپاییان نه تنها از درصد بالاتر چشم آبی (حدود 95 درصد در برخی كشورهای حوزه اسكاندیناوی)، بلكه همچنین از تناژ پوستی و رنگ موی گسترده تری نسبت به دیگر گروه بندی های قومی برخوردارند.
تنها در اروپا می توان تعداد گوناگونی از افراد با رنگ موی بلوند و قرمز، قهوه ای، پوست سفید و زیتونی و چشمان آبی و سبز را در یك جامعه مشاهده كرد. در دیگر مناطق جهان، اكثر انسانها بیشتر از رنگ مو و چشم تیره برخوردارند.
دلیل این امر و بخصوص چگونگی وقوع سریع چنین جهشهایی هنوز ناشناخته باقی مانده در حالیكه انسانها تنها حدود چند 10 هزار سال پیش به اروپا مهاجرت كرده اند.
یك نظریه این است كه آب وهوای سرد اروپا و آسمانهای تیره آن باعث چنین تفاوت های ظاهری شده است. برای مثال رنگ پوست روشن برای جذب ویتامین دی در نیمكره شمالی كه از نور خورشید ضعیف تری برخوردار بوده، بهتر است.
یك نظریه دیگر بر این مبنا است كه رنگ مو، پوست و چشم عجیب اروپاییان به پیوند نژادی با نئاندرتالها برمی گردد كه حدود 25 هزار سال پیش منقرض شده اند.
شاید این نئاندرتالها از رنگ موی بلوند یا قرمز برخوردار بوده و این ژن آنهاست كه افراد با این رنگ مو یا چشم به ارث برده اند. مشكل این نظریه نبود هیچ شاهدی از امكان پیوند نژادی این گونه با هوموساپین ها در نمونه های بدست آمده از دی ان ای استخوان فسیلهای آنهاست.
