سلامت نیوز: از اولین قرارملاقاتتان با دکتر در دوران بارداری، حرفهای زیادی درمورد مواد غذایی که باید در این دوران بخورید یا بنوشید مثل کلسیم و اسیدفولیک به گوشتان میخورد. اما آیا میدانید از چه موادغذایی باید دوری کنید؟ توصیههای اینچنینی هر سال تغییر میکنند و خیلی از چیزهایی که خوردن آنها قبلاً برای خانمهای باردار اشکالی نداشت الان در لیست موادغذایی ممنوعه برای آنها قرار گرفته است. در اینجا عنوان میکنیم که در 9 ماهه دوران بارداری از مصرف چه موادغذایی اجتناب کنید.
کافئین
سالهای زیادی است که گفته میشود مصرف مقدار زیاد کافئین در روز—چه از طریق قهوه، چای، نوشابه، شکلات یا نوشابههای انرژیزا-- در طول دوران بارداری با خطر سقطجنین همراه است و تحقیقی که در سال 2008 انجام گرفت، آن را تایید میکند. در این تحقیق مشخص شد، زنانی که 200 میلیگرم یا بیشتر در روز کافئین مصرف کردند (به اندازه 2 فنجان یا بیشتر قهوه یا 5 قوطی نوشابه) تا دوبرابر بیشتر از زنانی که اصلاً کافئین مصرف ننمودند، دچار سقطجنین شدند. خیلی خوب است که در این دوران از نوشیدنیهای بدون کافئین استفاده کنید، بهویژه در سه ماهه اول بارداری که خطر سقطجنین بیشتر است.
پنیر نرم
بهتر است از مصرف پنیرهایی مثل پنیر فتا، پنیر بز و سایر پنیرهای نرم خودداری کنید. اما چرا؟ چون ممکن است پاستوریزه نباشند و آلوده به لیتریا باشند باکتری که میتواند موجب مسمومیت غذایی شود. این پنیرهای نرم به این علت خطرناک هستند که مثل پنیرهای چدار و پارمزان با فراوری باکتریهایشان به طور طبیعی کشته نشده است. و چون زنان باردارسیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض بیماریهای مربوط به موادغذایی قرار دارند که اگر در سه ماهه اولبارداری اتفاق بیفتد ممکن است موجب سقطجنین یا زایمان زودرس شود.
گوشت
موقع خرید گوشت باید خیلی دقت کنید. خرید محصولات فریزشده و منجمد ممکن است آلوده به لیستریا باشند. به همین دلیل، گوشتها را در آب جوش انداخته و بجوشانید تا باکتریهای آن کشته شود. و موقع پخت حتماً انواع گوشت را تا متوسط و کامل بپزید. این گوشتها ممکن است آلوده به تاکسوپلاسما باشند که انگلی است که موجب یک نوع عفونت میشود و بااینکه نادر است اما ممکن است موجب مرده به دنیا آمدن نوزاد یا یک مشکل حاد برای سلامتی شود.
ماهی
احتمالاً می دانید که جیوه که در بسیاری از ماهیها وجود دارد برای بچه خطرناک است. جیوه یک نوروتاکسین است که رشد مغز جنین را مختل میکند. زمانیکه جیوه از آلودگی وارد آب دریا میشود، زنجیره غذایی خود را از گیاهان، به ماهیهای کوچک و بعد به ماهیهای بزرگ طی میکند و آنها را آلوده میسازد. ماهیهایی که بیشتری مقدار جیوه را دارند باید در لیست غذاهای ممنوعه شما قرار گیرند، ماهیهایی مثل: کوسه، شمشیرماهی، ماهی تن آلباکور و شاهماهی خالمخالی. اما همه انواع ماهیهای تن بد نیستند. اگر عاشق ساندویچ ماهیتن هستید، بهتر است از ماهیتنهای کنسروی استفاده کنید که مقدار جیوه آن بسیار کم است و آن را به حداکثر یک یا دو بار در هفته محدود کنید. اشتباهی که بسیاری زنان باردار مرتکب میشوند این است که به کلی از خوردن ماهی خودداری میکنند. بعنوان مثال ماهی سالمون یا ماهی آزاد حاوی جیوه نیست و منبع بسیار خوبی از اسیدهای چرب امگا3 به حساب میآید که در طول بارداری نیاز دارید. اما صرفنظر از نوع ماهی که میخورید، بهترین راهکار این است که از خوردن هر چیز خام و نپخته خودداری کنید.
تخممرغ
هیچکس نمیگوید تخممرغ که منبعی عالی از پروتئین و موادمغذی خوبی مثل کولین است، نخورید. اما تخممرغ هم در معرض آلودگی به سالمونلا قرار دارد که برای زنان باردار نسبت به بقیه خطرناکتر است. بنابراین دقت کنید که نکات ایمنی مربوط به آن را رعایت کنید: فقط تخممرغی را خریداری کنید که در یخچال گذاشته شده است و هر کدام که شکستگی یا ترک داشت را دور بیندازید. از خوردن تخممرغ عسلی خودداری کنید (بهتر است کاملاً آبپز شوند تا نیمرو) و همچنین چاشنی سالاد سزار اگر حاوی تخممرغ خام باشد نیز برای شما مناسب نیست. یادتان نرود خمیر پختهنشده کیک و شیرینی را هم مزه نکنید!
الکل
توصیهای که درمورد الکل داده میشود کاملاً مشخص است: در سال 2005 وزارت بهداشت امریکا بیانیهای ارائه کرد که در آن از کلیه زنان باردار و آنهایی که میخواهند باردارند شوند خواست که از مصرف نوشیدنیهای الکلی خودداری کنند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها نیز آن را تایید کرده و عنوان کرد که هیچ مقدار مصرف ایمن از الکل برای زنان بارداروجود ندارد. شاید پزشک خانوادگیتان بگوید مصرف یک مقدار کم هرازگاهی آن اشکالی نداشته باشد اما بد نیست بدانید که: الکل بلافاصله از جفت عبور میکند—یعنی وقتی شما مینوشید، فرزندتان هم مینوشد. زنانی که مداوم الکل مصرف میکنند، فرزندشان را در معرض اختلال جنین الکلی قرار میدهند که موجب ناتوانیهای یادگیری متوسط تا شدید، ناهنجاریهای فیزیکی و اختلالات مربوط به سیستم عصبی مرکزی بدن قرار میدهد. و در یک تحقیق که در سال 2007 انجام شد، مشخص گردید که بچههایی که مادرشان در طول بارداری الکل مصرف کرده بود، بعدها در دوران کودکی دچار مشکلات رفتاری و اخلاقی میشوند.
4 مادهغذایی که باید مصرف کنید
حالا که همه موادغذایی بد و مضر را برایتان توضیح دادیم لیستی از موادمغذی لازم برای زنان باردار را عنوان میکنیم که باید در راس سبد خرید روزانه خود قرار دهید.
• امگا3ها: این اسیدهای چرب برای رشد مغز و سیستم عصبی مرکزی حیاتی هستند و میتوانند خطر افسردگی پس از زایمان را کاهش دهد. بهترین منابع: ماهی سالمون، ماهی کولی، بذرکتان، روغن بذرکتان و برخی برندهای تخممرغ.
• کولین: این ترکیب شبه ویتامین B نقش مهمی در رشد مغز جنین داشته و از بروز نقصهای مربوط به نخاع جلوگیری میکند. بهترین منابع: گوشت قرمز (به استثنای جگر که زنان باردار نبایند بخورند)، جگر مرغ، تخممرغ، دانه سویا و گیاهک گندم.
• فیبر: یک رژیم پرفیبر نه تنها از بروز مشکلات متداول بارداری مثل یبوست و هموروئید جلوگیری میکند بلکه به آزادسازی گلوکز در خون نیز کمک کرده و باعث میشود تعادل انرژی بیشتری داشته باشید. بهترین منابع: موادغذایی غلات کامل، میوهها و سبزیجات.
• کلسیم: برای استخوانهایتان خوب است و زنانی که در رژیمغذایی خود به اندازه کافی کلسیم مصرف نکنند، بیشتر دچار مشکلات بارداری مثل فشارخون بالا و پرهاکلامپسی میشوند. بهترین منابع: شیرکمچرب، پنیرهای سفت، ماست.
منبع: مردمان