به گزارش خبرنگار ما، از سه ماهه پاياني سال 90 كه قيمت جهاني نفت تحت تاثير كاهش رشد اقتصاد جهان روبه تنزل گذاشت، بسياري از كارشناسان بين‌المللي هشدارهاي ايران براي افزايش قيمت نفت در صورت اجراي تحريم نفتي ايران را يك بلوف تصور كرده و آن را ناشي از نگراني ايران نسبت به كاهش درآمدهاي نفتي خود دانستند.
از سوي ديگر با اين‌كه برخي كارشناسان منصف و بيطرف غربي، اعلام‌هاي پي‌درپي كشورهاي عربي توليدكننده نفت بويژه عربستان و امارات مبني بر جايگزيني نفت ايران با توليد بيشتر يا دور زدن تنگه هرمز به وسيله خط لوله را دست‌كم در بلندمدت غيرقابل اجرا مي‌دانستند، اما تصور عمومي آن بود كه كاهش عرضه نفت ايران به بازار قابل جبران خواهد بود، اما كمتر از دو ماه بعد از آغاز تحريم رسمي نفت ايران، زمان لازم بود تا درستي اظهارات ايران با افزايش يافتن پي‌درپي قيمت جهاني نفت آشكار شود.
اتحاديه اروپا در هشتم تيرماه رسما تحريم نفتي ايران را با تبليغاتي پرحجم و پرهياهو به اجرا گذاشت، اما كمتر از دو ماه بعد، تحريم ايران به همراه عوامل ديگري قيمت جهاني نفت را به حدي بالا برده است كه آمريكايي‌ها ديروز مجبور شدند به استفاده احتمالي از ذخاير استراتژيك خود براي كاهش قيمت‌ها اعتراف كنند.
از سوي ديگر آنچه تاكنون مشاهده شده است اين‌كه عربستان سعودي حتي در كوتاه‌مدت امكان جايگزيني نفت ايران را ندارد و بروز كوچك‌ترين ايراد يا مشكل در تاسيسات نفتي اين كشور و ساير كشورهاي نفتخيز در خليج‌فارس كافي است تا قيمت‌هاي نفت را به سطح غيرقابل كنترلي برساند.
اين در حالي است كه عربستان در ماه‌هاي گذشته بسيار تلاش كرده تا صادرات نفت خود را افزايش دهد، حتي خبرگزاري‌ها چند روز پيش از طرح كشورهاي عربي براي ارزانفروشي نفت براي كاهش قيمت‌هاي جهاني خبر دادند، اما روند قيمت‌ها نشان داد كه بازار به اين تبليغات واكنشي نشان نداده است.
افزايش قيمت جهاني نفت در حالي رخ مي‌دهد كه تحريم‌ها نتوانسته جريان توليد و صادرات نفت ايران را متوقف سازد ، لذا با وجود حضور محدود شده آن، نفت ايران در بازار، واكنش قيمت‌ها چنين تند بوده است.
همچنين تحليلگران بازار نفت توجه دارند كه ايران همچنان فروش نفت را به بزرگ‌ترين مشتريان خود نظير ژاپن، چين، كره‌جنوبي و برخي كشورهاي اروپايي ادامه مي‌دهد و با اين حال باز هم قيمت نفت روند افزايشي را در پي گرفته است و تحولات و شرايط ويژه اقتصاد جهاني نيز به آن دامن مي‌زند.
رشد غافلگيركننده قيمت نفت
در همين حال تا ديروز ـ جمعه ـ قيمت نفت برنت به مرز 117 دلار در هر بشكه رسيد كه به اين ترتيب در دو روز گذشته حدود سه دلار افزايش يافته است.
ساير شاخص‌هاي جهاني نفت نيز شاهد افزايش قيمت بود. براساس آخرين قيمت‌گيري‌هايي كه عصر جمعه و پيش از بسته شدن بازارهاي جهاني به خاطر تعطيلات آخر هفته انجام شد، قيمت نفت برنت درياي شمال به 116 دلار و 90 سنت يعني به مرز 117 دلار در هر بشكه رسيد.
قيمت نفت دبليو.تي.آي آمريكا (وست تگزاس اينترمديت) به 95 دلار و 14 سنت و قيمت نفت اوپك به 112 دلار و 11 سنت افزايش يافت.
به گزارش رويترز از نيويورك، بهاي هر بشكه نفت خام برنت براي تحويل در ماه سپتامبر با 65 سنت افزايش، به 116 دلار و 90 سنت رسيد كه از ماه مي سال‌جاري ميلادي تاكنون، بالاترين سطح قيمت اين شاخص نفت خام به شمار مي‌آيد.
بهاي نفت خام دبليو.تي.آي آمريكا براي تحويل در سپتامبر نيز يك دلار و 27 سنت افزايش يافت و در سطح 95 دلار و 60 سنت تثبيت شد تا اختلاف قيمت اين شاخص با شاخص برنت، به 21 دلار و 30 سنت برسد.
افزايش تنش‌هاي ژئوپوليتيك، در خاورميانه و همچنين اختلال در عرضه نفت خام در درياي شمال سبب شده است در چند ماه گذشته، روند كاهشي بهاي نفت خام متوقف شود و بهاي اين كالا به روزهاي اوج خود بازگردد.
از سوي ديگر، گزارش‌هاي مختلف نشان مي‌دهد آمار بيكاري در آمريكا در هفته گذشته افزايش داشته، خانه‌سازي در اين كشور كاهش يافته و شاخص فعاليت تجاري در ايالت فيلادلفيا آمريكا براي چهارمين ماه پياپي دچار ركود شده است.
اين اخبار نااميدكننده اقتصادي در مرحله اول سبب شد بهاي نفت خام آمريكا كاهش يابد اما بتدريج با شدت گرفتن اين اميدواري كه بانك مركزي آمريكا دور تازه سياست‌هاي تشويقي اقتصادي را آغاز مي‌كند، روند افزايشي بهاي نفت از سر گرفته شد.
همچنين براساس محاسبات دبيرخانه اوپك قيمت روزانه سبد نفت اوپك، متشكل از نفت خام 12 كشور، چهارشنبه هفته گذشته 110 دلار و 65 سنت بود كه نسبت به روز پيش از آن 0.5 درصد افزايش داشت.
به گزارش ايرنا و به نقل از پايگاه اطلاع‌رساني اوپك، بهاي هر بشكه نفت اين سازمان سه‌شنبه گذشته 110 دلار و ده سنت بود.
الجزاير، آنگولا، اكوادور، ايران، عراق، كويت، ليبي، نيجريه، قطر، عربستان سعودي، امارات و ونزوئلا اعضاي سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) هستند.
با اين حال ديروز عصر قيمت سبد نفتي اوپك به يكباره 46/1 درصد افزايش يافت و با عبور از مرز 112 دلار به 112 دلار و 11 سنت رسيد.
احتمال استفاده آمريكا از ذخاير استراتژيك
در همين حال رويترز اعلام كرد دولت آمريكا براي كنترل قيمت نفت كه در اثر تحريم ايران بشدت افزايش يافته است طرح آزاد كردن ذخاير استراتژيك خود را در دست بررسي قرار داد.
به گزارش فارس، يك منبع آگاه دولت آمريكا گفت، كاخ سفيد طرح قبلي خود براي تزريق نفت به بازار به منظور بي‌اثر كردن تاثير تحريم‌هاي ايران بر قيمت نفت را مجددا احيا مي‌كند. با اين حال معلوم نيست ورود اين ذخاير تا چه مدت بتواند قيمت جهاني نفت را كنترل كند و سرنوشت قيمت‌ها در آينده چه خواهد شد.
اين منبع آگاه افزود: مقامات آمريكايي وضع بازار را در هفته‌هاي آينده رصد خواهند كرد تا ببينند كه آيا قيمت بنزين همچون سال‌هاي گذشته پس از تعطيلي روز كارگر در سوم سپتامبر پايين خواهد آمد يا خير.
وي اضافه كرد، هنوز خيلي زود است كه بگوييم در صورت تزريق احتمالي نفت از محل ذخاير استراتژيك آمريكا و ساير ذخاير بين‌المللي به بازار، قيمت تا چه حد پايين خواهد آمد.
آمريكا و هشت كشور ديگر تزريق احتمالي نفت از محل ذخاير استراتژيك خود به بازار را در فصل بهار مورد بررسي قرار دادند، اما اين طرح با كاهش قيمت نفت به دست فراموشي سپرده شد. اكنون با افزايش مجدد بهاي نفت، مقامات آمريكايي در حال جمع آوري اطلاعات از بازار در مورد نيازهاي احتمالي، معاملات صورت گرفته، ميزان توليد كشورهاي توليد كننده و آمار صادرات نفت ايران هستند.
آمريكا هنوز در مورد اين اقدام با شركاي بين‌المللي خود گفت‌وگو نكرده است. اين منبع آگاه ادامه داد، كشورهاي انگليس، فرانسه، آلمان و ساير كشورهاي عضو آژانس بين‌المللي انرژي چند ماه قبل، زماني كه شرايط مشابه وضعيت فعلي بود، اين پيشنهاد را پذيرفته بودند.
اين كشورها نگران تاثير افزايش قيمت نفت بر اقتصاد جهاني و سپس موضوع ايران بودند، كه اين نگراني‌ها در شرايط فعلي نيز پابرجا هستند.
از نظر داخلي، تزريق نفت به بازار مي‌تواند انتقادات جمهوري‌خواهان را در آمريكا به دنبال داشته باشد كه معتقدند اين اقدام، حركتي سياسي براي تضمين پيروزي باراك اوباما در انتخابات ششم نوامبر است.
سخنگوي كاخ سفيد از اظهارنظر در اين خصوص خودداري كرد.
انگليس: بازار نفت را زيرنظر داريم
يك سخنگوي وزارت انرژي انگليس ديروز جمعه گفت لندن آماده است از آژانس بين‌المللي انرژي بخواهد براي مقابله با افزايش قيمت نفت وارد عمل بشود، اما اين وزارتخانه و شركاي بين‌المللي آن هنوز تصميمي براي آزاد كردن ذخاير نفتي خود نگرفته‌اند.
به گزارش رويترز از لندن، اين سخنگو گفت: ما و شركاي بين‌المللي همچنان سرگرم رصد كردن بازار نفت هستيم و آماده‌ايم از آژانس بين‌المللي انرژي بخواهيم اقدامات مقتضي را در پيش بگيرد. در اين مرحله هيچ تصميمي براي آزاد كردن ذخاير اتخاذ نشده است.
وي افزود وزارت انرژي انگليس تحولات بازار نفت را زيرنظر دارد و براي نشان دادن واكنش مناسب با كشورهاي توليدكننده و مصرف‌كننده به طور مرتب در تماس است.
اين سخنگو همچنين گفت: عرضه در بازار همچنان اندك است و اين بر قيمت نفت و در نتيجه بر بهبود اقتصادي جهان تاثير گذاشته است.
