امیر المؤمنین علیه السلام در خطبه عید فطر مىفرماید:
«ألا و إن المضمار الیوم و السباق غدا ألا و إن السبقة الجنة و الغایة النار». (1)
دنیا محل مسابقه است و آخرت زمان اجر گرفتن، بهشت جایزه برندگان این مسابقه و جهنم جزاى بازندگان است. در روایتى از فرزند گرامیش چنین آمده است:
«مر الحسن علیه السلام فى یوم فطر بقوم یلعبون و یضحكون فوقف على رؤوسهم، فقال: إن الله جعل شهر رمضان مضمارا لخلقه، فیستبقون فیه بطاعته إلى مرضاته، فسبق قوم ففازوا، و قصر آخرون فخابوا، فالعجب كل العجب من ضاحك لاعب فی الیوم الذی یثاب فیه المحسنون و یخسر فیه المبطلون و أیم الله لو كشف الغطاء لعلموا أن المحسن مشغول باحسانه و المسىء مشغول بإساءته. ثم مضى». (2)
در این حدیث، امام حسن علیه السلام انجام اعمال عبادى در ماه مبارك رمضان را، تشبیه به مسابقه بین افراد نمودهاند و عید فطر را زمان اخذ جوایز برندگان آن مىدانند.
لذا حضرت على علیه السلام در ویژگىهاى عید فطر مىفرمایند:
1- روزى كه نیكوكاران ثواب مىبرند.
«هذا یوم یثاب فیه المحسنون».
2- روزى كه گنهكاران زیان مىبینند.
«و خسر فیه المبطلون»
3- شبیهترین روز به روز قیامت است.
«أشبه بیوم قیامكم».
چون در قیامت عدهاى كه زیان كارند، تاسف مىخورند و غضبناك مىگردند و عدهاى كه نیكوكارند رستگار و متنعم به نعمتهاى الهى مىشوند.
4- روز عبرت گرفتن.
«فاذكروا بخروجكم»
وقتى از منازلتان براى خواندن نماز عید خارج مىشوید، به یاد آورید زمانى را كه از منزل بدن خود خارج خواهید شد و سوى خداى خود خواهید رفت.
«من الأجداث إلى ربكم»
وقتى در جایگاه نماز خود مىایستید به یاد آورید زمانى را كه در محضر عدل الهى مىایستید و از شما حسابرسى مىكنند.
«و اذكروا وقوفكم بین یدى ربكم»
وقتى از نماز به منازلتان بر مىگردید به یاد آورید زمانى را كه به منازل خود در بهشتخواهید رفت.
«و اذكروا منازلكم فى الجنة»
5- روز بشارت غفران و بخشش الهى.
«أبشروا عباد الله فقد غفر لكم ما سلف من ذنوبكم».
پی نوشت ها:
1) من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 516.
2) تحف العقول، ص 170.