به گفته مهدي زارع، عضو هيات علمي پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي تاريخچه زلزله‌هاي اخير در گسل اهر و به‌طور كلي استان تبريز نشان مي‌دهد زلزله مهمي تاكنون در منطقه گسل جنوب تبريز رخ نداده بود و درخصوص تبريز نيز مي‌توان به آخرين زلزله آن در 232 سال گذشته (1780 ميلادي) با به بزرگي 7/7 ريشتر اشاره كرد.
اين درحالي است كه بعداز ظهر شنبه گذشته دو زلزله به ترتيب 6.2 و 6.1 درمقياس ريشتر با فاصله كوتاه چند دقيقه‌اي شهرستان‌هاي اهر، ورزقان و كليبر در استان آذربايجان شرقي را لرزاند و از آن پس هم لرزه‌هاي خفيف‌تر دست از سر ساكنان اين منطقه برنداشت و به اين ترتيب سريال دنباله‌دار زلزله‌هاي متعدد در منطقه، صدها نفر را با خود درگير كرد.
زارع معتقد است فعال شدن گسل جنوب اهر موجب بروز دو زمين لرزه به فاصله 11 دقيقه از هم شد و از آنجا كه عمق اين گسل كم و حدود ده كيلومتر بود، خسارت زيادي را به منطقه وارد كرد.البته اين عضوهيات علمي پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي در گفت‌وگو با جام‌جم پيش‌بيني مي‌كند پس لرزه‌ها در اين منطقه تا چند روز ادامه خواهد داشت.
در عين حال گر چه گسل شمال تبريز از جمله گسل‌هاي فعال در كشور به شمار مي‌رود، اما از آنجا كه گسل اهر با اين گسل بزرگ در حدود 60 كيلومتر فاصله داشته فعال شدن يا نشدن اين گسل هيچ ارتباطي با زلزله رخ داده در منطقه گسل جنوب تبريز ندارد.
لرزش گسل اهر گرچه با مرگ و مصدوميت صدها نفر از هموطنانمان همراه بود و به‌دليل بافت كاهگلي خانه‌هاي روستايي، بزرگ و كوچك بودن زمين لرزه‌ها تاثير چنداني در خرابي آنها نداشت، اما فاجعه مي‌توانست از اين هم بدتر باشد، چراكه بروز دو زلزله بزرگ با فاصله اندك از يكديگر موجب شد تا از بروز زمين لرزه بزرگ‌تري جلوگيري شود كه در اين صورت مردم شهرها و روستاهاي ديگر منطقه از جمله شهرستان اهر هم به ليست زلزله‌زدگان اضافه مي‌شدند و به جاي چند صد كشته با مرگ هزاران نفر همراه مي‌شد.
به اعتقاد زارع، رخ دادن اين دو زلزله از يك‌سو توانست از آزاد شدن يكباره انرژي و وقوع زلزله به بزرگي بيشتر از هفت جلوگيري كند، ولي از سوي ديگر با وقوع زلزله اول سازه‌ها سست شدند و زلزله دوم سازه‌ها را تخريب كرد.
ايستگاه‌هاي لرزه‌نگاري، شبكه باند پهن يا هيچ نشانه طبيعي ديگري نتوانست وقوع اين پديده را از قبل اعلام كند.
به گفته كارشناسان اكنون هيچ فناوري‌اي امكان پيش‌بيني وقوع زلزله را ندارد و بيشتر فناوري‌ها و شبكه‌ها براي ثبت داده‌هاي زلزله و ثبت دقيق و قابل اعتماد رويدادهاي لرزه‌اي طبيعي و مصنوعي در ايران و منطقه؛ محاسبه دقيق مشخصات زمين‌لرزه‌ها (محل، زمان، بزرگي، عمق و...)، پردازش نهايي و جمع‌آوري اطلاعات جامع رويدادهاي لرزه‌اي به‌كار مي‌رود.
زلزله از جمله بلاياي طبيعي است كه متاسفانه تمام مناطق كشور ما با آن در گيرند و گسل‌هاي كوچك و بزرگ، فعال و نيمه فعال باعث شده تا احتمال لرزش زمين در تمام مناطق كشور هميشه وجود داشته باشد.
در چنين شرايطي كه فناوري هنوز هيچ روش مطمئن و دقيقي براي پيش‌بيني اين پديده مخرب ارائه نكرده، فقط مقاوم‌سازي سازه‌ها و هوشيار بودن و آموزش‌هاي استاندارد است كه مي‌تواند جان ما را در برابر زلزله محفوظ نگه دارد.
بهاره صفوي
