احیای قلبی – ریوی :
پس از آنکه به سرعت ارزیابی و کنترل صحنه را انجام دادید باید اول با صدای بلند درخواست کمک کنید.
راه هوایی را باز کنید:
اگر بیمار نفس نمی کشد باید ابتدا راه هوایی راباز کنید بیمار را در وضعیت طاق باز بخوابانید دهان را با استفاده از حرکت جارویی انگشت در حفره دهان پاک کنید. راه هوایی را باز نموده و هر گونه انسداد احتمالی بوسیله زبان را با استفاده از تکنیک سر عقب – چانه بالا (Head Tilt – Chin lift ) برطرف نمائید.
عدم وجودتنفس را تعیین کنید :
با باز شدن راه هوایی وضعیت تنفس را تعیین کنید. گوش خود را حدود 5-3 ثانیه نزدیک دهان و بینی بیمار بگذارید این کار نباید بیش از 10 ثانیه طول بکشد.
- به بالا و پایین رفتن قفسه سینه نگاه کنید.
- به خروج هوای بازدم گوش دهید.
- جریان هوا را روی صورت خود احساس نمائید
در صورت انسداد کامل راه هوایی ، بیمار تلاش تنفسی دارد ولی ورود و خروج هوا به ریه ها صورت نمی گیرد.
اگر تنفس بیمار کافی است و هیچ شکی به صدمات ستون مهره ها وجودندارد بیمار را به پهلو خوابانده و زانوی پای بالایی را به سمت قفسه سینه آورده و یک دست بیمار را زیر سر او بگذارید این وضعیت راه هوایی را در امتداد مناسب قرار می دهد و شانس انسداد آن بوسیله زبان ، ترشحات ، خون یا استفراغ را کم می کند.
چنانچه بیمار هنوز نفس نمی کشید تنفس مصنوعی انجام دهید از آنجائیکه هوای بازدم که حاوی 16% اکسیژن است جهت برقراری تنفس کافی است. اینکار را با استفاده از تکنیک دهان به دهان انجام دهید. دو تنفس کوتاه که هر کدام یک ثانیه طول می کشد انجام دهید. اگر با تنفس اول قفسه سینه بلند نمی شود وضعیت بیمار را تغییر داده در راستای مناسب قرار دهید. اگر تنفس دوم هم کفایت ننمود از تکنیک برطرف نمودن انسداد راه هوایی استفاده کنید.
انسداد راه هوایی با بسته شدن راههای هوایی دهانی ، حلقی و بینی ، حلقی ایجاد می شود.
برای انجام تنفس دهان به دهان سر بیمار را به عقب خم نمائید بطوری که دهان او کمی باز شود با انگشتان دستی که روی سر بیمار است سوراخهای بینی را مسدود کرده و بعد از انجام یک دم عمیق دهانتان را بر روی دهان بیمار قرارداده بطوریکه لبهای شما دور تا دور لبهای بیمار را بگیرد و با نیرو ولی بصورت آهسته برای مدت دو ثانیه هوا را داخل ریه های بیمار بدهید و بعد از مشاهده بالا آمدن قفسه سینه سرتان را کنار کشیده سوراخهای بینی را باز کنید تا هوای دمیده شده خارج شود.
عدم وجود نبض را تعیین کنید:
پس از تعیین عدم وجود تنفس و انجام تنفس مصنوعی ، نبض بیمار را چک کنید برای بزرگسالان و کودکان نبض گردنی (کاروتید) را بگیرید در شیرخوران از نبض بازویی یا براکیال استفاده کنید. از طریق بررسی نبض شریان کاروتید ، گردش خون بیمار را ارزیابی نمائید. هنگام عقب بردن سر یکد ست را روی پیشانی گذاشته و دو انگشت دست بعدی را روی حنجره بیمار بگذارید. بدین منظور با دو انگشت میانی و نشانه خود برجستگی غضروف تیروئید را در گردن بیمار لمس کنید ، سپس انگشتان خود را آهسته به طرف گوش بیمار بلغزانید تا در شکاف باریکی نبض شریان کاروتید را پیدا کنید و تنها با فشار مختصر که مانع از انسداد جریان خون و نبض کاروتید شود به مدت 10 ثانیه نبض را لمس کنید. (مشخص کردن نبض کاروتید یا گردنی در افرادی که در آب سرد یا یخ غرق شده گاه تا 45-30 طول می کشد) اگر طی 10 ثانیه موفق به یافتن آن تشدید بیمار را بدون نبض فرض کرده و لازم است که احیای قلبی – ریوی را آغاز کنید.
اعمال فشار روی قفسه سینه:
اگر طی ارزیابی و پیدا کردن نبض گردنی (کاروتید) متوجه شدید که جریان خون بیمار برقرار نیست ، روی نیمه تحتانی استخوان جناغ (استرنوم) فشار وارد نمائید تا جریان خون بیمار برقرار گردد. اعمال فشار بر روی قفسه سینه به همراه تنفس مصنوعی احیای قلبی – ریوی یا CPR نامیده می شود.
تکنیک های CPR در مورد کودکان ، شیرخواران و بزرگسالان و بسته به اینکه یک نفره یا دو نفره انجام گردد ، متفاوت است.
اعمال فشار روی قفسه سینه از دو طریق به بیمار کمک می کند. نخست فشار در قفسه سینه را افزایش داده و موجب جریان خون از قفسه سینه می شود و دوم اینکه باعث فشار مستقیم به خود قلب می شود. اعمال فشار روی قفسه سینه به همراه تنفس مصنوعی تا زمانی که تنفس یا گردش خون بیمار برقرار شده یا اقدامات پیشرفته احیا آغاز گردد باعث جریان خون اکسیژن دار به بدن می شود.
بیمار باید روی یک سطح صاف و سفت در وضعیت طاق باز (خوابیده به پشت) دراز کشیده و سر او نباید بالاتر از قلب قرار گیرد.
دستهای خود را در وضعیت مناسب قرار دهید :
گذاشتن صحیح دست روی قفسه سینه بیمار جهت جلوگیری از ایجاد صدمات داخلی ضروری می باشد. برای یافتن محل مناسب برای اعمال فشار ، نقطه قطع خطی که از وسط جناغ سینه می گذرد با خط فرضی که نوک دو سینه را به هم متصل می کند محل مناسب برای اعمال فشار بر روی قفسه سینه است.
بر قفسه سینه فشار وارد کنید:
برای اعمال فشار بر قفسه سینه بیمار
1. وقتی دستها در موقعیت مناسب قرار گرفتند بازوها را صاف نموده ، آرنج را قفل کرده و شانه ها را در امتداد دستان خود قرار دهید. در این وضعیت هر فشار می تواند استرنوم را به پائین هل دهد.
2. به پائین فشار دهید تا قفسه سینه بیمار حدود 5-4 سانتی متر به داخل رود. با اینکار خون از قلب پمپ می شود. ( ممکن است در بیماران چاق یا عضلانی ، نیروی بیشتر و برای بیماران لاغر یا کوچک ، نیروی کمتری اعمال کنید.)
3. در مرحله بعد فشار وارده راکاملاً بردارید ، تا امکان برگشت جریان خون به قلب فراهم شود. باید اجازه دهید تا پس از هر فشاری قفسه سینه به حالت طبیعی برگردد.
4. در تمام مدت اعمال فشار ، دست باید در تماس با قفسه سینه باشد ، به هیچ وجه دستان خود را از روی قفسه سینه برنداشته یا آنرا جابجا نکنید.
5. فشار به قفسه سینه باید با سرعت 100 بار در دقیقه انجام گردد.
