اين شهرستان با مساحت 1762 كيلومتر مربعي خود در 16 كيلومتري شمال گرگان و در كنار رودخانة گرگانرود واقع است . حدود هزار سال قبل ، آن را اسپي دژ يا دژسفيد مي ناميدند . در دواني ، مبارك آباد ، سپس در حكومت پهلوي ،پهلوي دژ نام دارد . و سرانجام به آق قلا تغيير نام داد . بناي اوليه قلعه مبارك آباد منسوب به شاه طهماسب اول دانسته اند . او براي حفاظت از استراباد ، گرگان كنوني اين قلعه را ساخت قلعة مبارك آباد دو دروازه آجري و دري آهنين و محكم داشت كه رو به شمال و ديگري رو به جنوب بود . در قسمت شرق و غرب قلعه نيز خندق هايي ساخته بودند . در قسمت غربي محوطة دژ هم عمارتي از آجر مشتمل بر سه طبقه ساخته بودند كه محل اقامت حسينقلي خان جهانسوز ، برادر آقامحمدخان سرسلسله قاجار بود . در داخل قلعه و در چهار گوشه آن نيز برج هاي محكمي قرار داشت كه هر يك از آن ها يك عراده توپ گذاشته بودند . اين قلعه در زمان ناصرالدين شاه هنوز آباد بود اما از اين تارخ به بعد با مهاجرت تدريجي قاجارها آن دژ محكم متروكه شد و مخروبه گرديد . پس از آن كم كم تركمن ها جاي ايل قاجار را گرفتند . منطقة آق قلا به دليل داشتن شرايط مطلوب و جمعيت زياد در سال 1379 به شهرستان تبديل گرديد . جمعيت كنوني اين شهرستان به 120759 نفر مي رسد . از بخش هاي اين شهرستان مي توان به بخش جديد وشمگير به مركزيت انبار الوم اشاره كرد . از ديدني هاي آق قلا ، پنجشنبه بازار اين شهر است . در اين بازار محلي و ديدني ، مردم از هر قشر و صنفي كالاهاي خود را عرضه مي كنند كه در اين ميان عرضة صنايع دستي مردم تركمن ، مانند قالي ، قاليچه ، و پشتي هاي زيبا از همه ديدني تر است
