گروه ادب: رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی از جمله آسيبهای موجود در حوزه فهارس قرآنی را نداشتن فهرست مجزا و علمی درباره اين آثار دانست و عنوان كرد: تدوين فهرست مجزای قرآنهای خطی، زمينهساز ارتقای پژوهشهای علمی و دانشگاهی در اين حوزه است.
|
اسحاق صلاحی، رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی |
اسحاق صلاحی، رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، با اشاره به روند فهرستنگاری در كشور و ضعفهای موجود در اين حوزه گفت: بنا بر آمار اعلام شده، تعداد 320 هزار جلد نسخه خطی در كشور شناسايی شده است كه اين تعداد و ويژگیهای منحصر به فرد بسياری از اين آثار ايجاب میكند كه فهارسی كامل به معرفی آنها اختصاص دهيم.
وی با اشاره به نسخ خطی قرآنی در كشور ادامه داد: با وجود اينكه مصاحف شريف خطی از جمله آثار ارزشمند هنری است كه میتواند زمينهساز پژوهشهای جديد دانشگاهی و علمی نيز باشد، تاكنون فهرست مجزا و علمی در اين راستا تهيه و تدوين نشده است.
رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی با بيان اينكه سازمانها و مراكز نگهداری نسخ خطی بايد در اين حوزه تلاش بيشتری داشته باشند، به اقدامات انجام شده از سوی سازمان متبوع خود اشاره و تصريح كرد: نخستين گام در ساماندهی نسخ خطی قرآنی و تدوين فهرست علمی در اين حوزه شناسايی و تدوين فهرست علمی در كنار ديگر نسخ خطی است. در همين راستا، كتابخانه ملی با همكاری مؤسسه علمی ـ پژوهشی الجواد(ع) درصدد تدوين و فهرستنگاری تمام آثار خطی در ايران است كه در قالب 40 جلد منتشر خواهد شد.
صلاحی با بيان اينكه تمام ميراث مكتوب شناسايی شده در موضوعات مختلف علمی در هزار صفحه از هر جلد «مجموعه فهرستگان نسخ خطی» معرفی خواهند شد، به ديگر ويژگیهای اين اثر اشاره كرد و يادآور شد: تاكنون آثار خطی در حوزههای مختلف با اين شيوه فهرستنويسی نشدهاند. در اين مجموعه تلاش شده تا برخلاف بسياری از فهارس منتشر شده، شيوه اطلاع يافتن از آثار راحتتر و سريعتر محقق شود. تاكنون پنج جلد از اين اثر به چاپ رسيده و تا پايان سال 91 نيز 20 جلد نخست آن به بازار نشر عرضه خواهد شد.
اين كارشناس امور فرهنگی با بيان اينكه دومين هدف در تدوين فهرستگان نسخ خطی بايد با تأكيد بر نگاه تخصصی صورت گيرد، ادامه داد: از جمله ضعفهايی كه در اين حوزه ديده میشود، نداشتن فهرست موضوعی و جامع درباره موضوعات مختلف علمی است.
به گفته رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی، با توجه به گنجينه عظيم نسخ خطی در ايران نياز است تا سازمانها و مراكز متولی به تهيه فهرست علمی و مجزا از نسخ خطی دينی، قرآنی، اسلامشناسی، ايرانشناسی، جغرافيا، تاريخ، ادبيات و... اقدام كنند.
صلاحی: |
سازمان اسناد و كتابخانه ملی آمادگی دارد در راستای تحقق بخشيدن به هدف تدوين فهرست تخصصی قرآنهای خطی، از سازمانها و مراكز پژوهشی در اين حوزه در رابطه با استانداردسازی، طبقهبندی منابع، پژوهش و فهرستنگاری حمايت و همكاری كند |
نسخههای خطی باید در مسیر تولید علم قرار گیرند
وی با بيان اينكه طرح موضوعات علمی و بررسی تمام وجوه لازم در بسياری از فهارس به ويژه فهارس قرآنی كمتر ديده میشود، عنوان كرد: نگاه جامع به نسخ خطی قرآنی سبب شده است تا بسياری از موضوعات مهم در نسخ خطی قرآن ذكر نشود؛ از اين رو تدوين فهرست مجزا برای نسخ خطی قرآن میتواند زمينه بررسی بيشتر اين آثار از منظر كاتب، صفحهآرايی، تذهيب و... را فراهم كند.
وی به ديگر ويژگیهای مثبت تدوين فهارس مجزای قرآنی اشاره كرد و يادآور شد: از ديگر موارد مهمی كه تدوين فهارس مجزا برای ارتقای كيفی اين حوزه فراهم میكند، الصاق تصاوير مربوط به نسخ خطی در كنار توضيحات فهرستنويس است. مركز اسناد و كتابخانه ملی در همين راستا، در نظر دارد تا با تهيه تصاوير اين آثار خطی و قرار دادن بر روی فضای مجازی، روند پژوهش را برای پژوهشگران آسانتر كند.
صلاحی در ادامه با اشاره به اينكه تدوين فهرست علمی و مجزای مصاحف خطی قرآن، تلاش جمعی كارشناسان در حوزههای مختلف از جمله هنر و ترجمه را میطلبد، ادامه داد: سازمان اسناد و كتابخانه ملی آمادگی دارد تا پس از تدوين مراحل اوليه ذكر شده در راستای تحقق بخشيدن به هدف تدوين فهرست تخصصی قرآنهای خطی از سازمانها و مراكز پژوهشی در اين حوزه در رابطه با استانداردسازی، طبقهبندی منابع، پژوهش و فهرستنگاری حمايت و همكاری كند.
وی با بيان اينكه ساماندهی نسخ خطی قرآن بايد در راستای توليد علم در دانشگاهها و مراكز آموزشی قرار گيرد، عنوان كرد: سازمان اسناد و كتابخانه ملی بر اين باور است كه ملتی كه چنين پشتوانه عظيم فرهنگی دارد، میتواند از اين پشتوانه در جهت توليد علم نيز بهره ببرد. ملتی كه عقل معاد دارد، میتواند عقل معاش نيز داشته باشد.
رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملی در پايان عنوان كرد: ميراث مكتوب متعلق به يك جامعه و ملت نيست، بلكه متعلق به تمام بشريت است؛ از اين رو بايد با تلاش جمعی در راستای ساماندهی، حفظ و مرمت اين آثار بكوشيم.
|