شبكه راديويي تهران نيز با توجه به اين مهم، برنامهاي با عنوان «چراغ» را به صورت زنده از شنبه تا چهارشنبه ساعت 21 تا 23 و 30 دقيقه روي آنتن شبكه راديويي تهران ميبرد كه هر شب با يك موضوع، محتوا، ساختار و عوامل مجزا به تهيه و پخش برنامه اهتمام ميورزند.
به طوري كه ميتوان گفت اين برنامه هر شب به يك مقوله يا حوزه خاص اختصاص دارد. شنبهها با در نظر گرفتن طيف وسيعي از علاقهمندان به مباحث سينما و تئاتر، به نقد و بررسي فيلمهاي در حال اكران و تئاترهاي روي صحنه ميپردازد، يكشنبهها نيز به دوستداران محيط زيست و طبيعت اختصاص دارد، دوشنبهها طب سنتي مورد بررسي قرار ميگيرد، سهشنبهها نيز ادبيات و فرهنگ معاصر و چهارشنبهها با رويكرد ادبي و فرهنگي از شبكه راديويي تهران روي موج اف.ام رديف 94 پخش ميشود.
اما آنچه چراغ را از ديگر برنامههاي مشابه خود متمايز ميكند نهتنها تنوع موضوعي، ساختاري و محتوايي آن است، بلكه اين برنامه چند بخش يا به عبارتي برنامه مجزا نيز در دل خود نهفته دارد.
برنامه راز هزارهها، با زمين بر زمين و عصر آشنا از برنامههاي 15 دقيقهاي است كه در دل برنامه چراغ پخش ميشود.
دغدغه تئاتر و سينما
در اولين شب حضور در استوديوي راديو تهران با صادق داوريفر، سردبير و تهيهكننده شنبههاي چراغ آشنا ميشويم.
او درباره موضوع برنامه ميگويد: چراغ يك برنامه تخصصي است و هر شب هم شنونده خاص خود را دارد. بيشتر مخاطبان برنامه خاص و متخصصان هستند. البته ناگفته نماند كه ما مخاطبان عام را هم در نظر ميگيريم.
داوريفر در ادامه ميگويد: هر هفته يك فيلم سينمايي كه در حال اكران باشد يا فيلمهاي روز را با حضور كارشناس و منتقد تئاتر و سينما مورد نقد و بررسي و تحليل قرار ميدهيم و با كارگردان، عوامل و بازيگران مصاحبه خواهيم داشت. از ديگر بخشهاي اين برنامه، روايت فيلمهاي كوتاهي است كه به وسيله شنوندگان فرستاده ميشود يا به تعبيري ديگر، گزارش فيلم به روايت مردم در برنامه گنجانده شده است. در اين شب همچنين به معرفي كتابهاي سينمايي و فيلمهاي جذاب ميپردازيم.
البته بخشي از برنامه به بخش تاريخ سينما اختصاص دارد و در اين بخش، روال توليد فيلم و تاريخ سينما را پيگيري خواهيم كرد و درباره چگونگي اختراع و شروع فيلمسازي در كشورهاي ديگر نيز به بحث و گفتوگو ميپردازيم. در قسمتي از برنامه، شنوندهها «فيلم ترانه» را ميشنوند كه در اين بخش ترانه با يك فيلم هماهنگ ميشود. بخش گفتوگوي ويژه را داريم كه متناسب با موضوع، اخبار روز سينمايي در ايران و دنيا مورد بررسي قرار ميگيرد.
آشنايي با بكرترين نقاط ايران
اسماعيل باستاني، سردبير و تهيهكننده روزهاي يكشنبه برنامه چراغ درباره اين برنامه ميگويد: در ايران مكانهاي ديدني بسياري وجود دارد، چراكه سرزمين ما بكرترين نقاط طبيعي را دارد. با كوتاهترين زمان از سرسبزترين نقطه به كويريترين مكان خواهيم رسيد. در هر گوشه، بخشهايي از زيباترين و نابترينهاي شگفتيهاي خلقت را شاهد هستيم. در اين برنامه هم سعي شده نقاط ديدني ايران و پرندگان شهر تهران معرفي شود و شهروندان بيشتر با اين مكانهاي ديدني و جذاب آشنا شوند. هر هفته به شناسايي يك پرنده اختصاص يافته چنانچه تاكنون 36 گونه پرنده در شهر تهران معرفي شده است.
وي ميگويد: در برنامه يكشنبههاي چراغ، بخشي به نام «عالي همتان» گنجانده شده است. در اين بخش با اشخاصي كه در حوزه محيط زيست فعاليت ميكنند گفتوگو خواهيم داشت كه كارشناسي آن را رامين نوري، كارشناس محيط زيست و طبيعتگردي به عهده دارد. در اين برنامه به مسائل محيط زيست و طبيعت نگاه نقادانه خواهيم داشت. مشكلات و معضلاتي كه طبيعت ايران را تهديد ميكند به واسطه حضور مهمانان تلفني و حضوري به چالش كشيده ميشود و مسئولان نيز نسبت به موضوعات واكنش نشان داده، خيلي سريع پاسخ ميدهند. علاوه بر اين بخشهايي كه گفته شد، بخشي هم به اطلاعرساني خبرهاي هفته گذشته اختصاص يافته كه مربوط به محيط زيست ايران است.
آشنايي به اصول ششگانه
برنامه چراغ روزهاي دوشنبه درباره طب سنتي صحبت ميكند. به سراغ كارشناس اين برنامه دكتر حسين رضاييزاده، كارشناس طب سنتي ميرويم.
وي درباره جزئيات اين برنامه ميگويد: در اين برنامه به فرهنگسازي اصول ششگانه حس سلامت و تندرستي در طب سنتي پرداخته ميشود؛ چراكه هر غذا و ميوه يا ورزشي براي همه اشخاص مناسب نيست و افراد بايد براساس ذائقه و مزاج سرد و گرم خود غذا، ميوه يا حتي آشاميدني را انتخاب كنند. آشنايي به اصول ششگانه آب و هوا، خوردنيها و آشاميدنيها، خواب و بيداري، استراحت و فعاليت، دفع مواد زائد از بدن و وضعيت روحي و رواني از محورهاي برنامه چراغ در دوشنبههاست. هر فردي متناسب با مزاج خود بايد اين مسائل را رعايت كند. در اين برنامه به مزاجهاي سرد و گرم ميپردازيم و اين شش اصل را شرح ميدهيم.
اين كارشناس طب سنتي در ادامه ميگويد: در هر برنامه پرسش و پاسخ عمومي شنوندهها درخصوص بيماريها، خاطرهها و تجربهها را خواهيم داشت. بخشي هم مهمان تلفني درباره خواص طبي خوراكيها، عرقيجات و گياهان دارويي مختلف و غذاها صحبت ميكند.
بخشي از برنامه به موسيقي آرامشدهنده اختصاص يافته است. شنوندههاي ثابتي داريم كه با برنامه تماس ميگيرند و احاديث طبي، غذاهاي سنتي، دم نوشها و شربتهاي طبي را معرفي ميكنند.
مروري بر تازههاي نشر و ترجمه
حسين حسنتبار اميري، سردبير و تهيهكننده روزهاي سهشنبه از محورهاي اين برنامه ميگويد: برنامه روزهاي سهشنبه با گويندگي آلبرت كوچويي مروري بر تازههاي نشر و ترجمه دارد و در اين برنامه با نويسندگان و مترجمان به گفتوگو و بحث درباره كتابهاي تازه منتشر شده و مشكلات آنها ميپردازيم. بخشي از برنامه نيز به موضوع تئاتر اختصاص يافته كه طيبه نهاني، تهيه آن را به عهده دارد.
در برنامه چراغ، سهشنبهها آلبومهاي موسيقي جديد معرفي ميشود، همچنين از آهنگساز يا خواننده آن براي حضور در برنامه دعوت ميشود.
عشقت رسد به فرياد
سردبير و تهيهكننده روزهاي چهارشنبه برنامه چراغ داوود جمشيدي است كه نويسندگي اين برنامه را به عهده دارد و احمد خالصي، شاعر و محقق نيز به عنوان كارشناس، محقق و مجري در اين برنامه حضور دارد.
جمشيدي از رويكرد برنامه چراغ در اين شب ميگويد: رويكرد چهارشنبهها فرهنگي، تحقيقي، ادبي و كتابشناسي است كه از شبكه راديويي تهران پخش ميشود.
در اين برنامه يك موضوع شاخص انتخاب ميشود. بيشتر جنبه خبري و اطلاعرساني در حوزه فرهنگ و هنر و خبرهاي مربوط به كتاب و كتابخواني مدنظر است. در اين بخش به معرفي كتابهاي جديد ميپردازيم و با ناشران، مترجمان و مولفان گفتوگو ميكنيم و رويدادهاي خاص هنري، تئاتر و جشنوارهها را معرفي خواهيم كرد. بخشي از برنامه نيز به اطلاعرساني گذشتگان، بزرگداشتها و درگذشت هنرمندان و بزرگان ادب اختصاص دارد.
وي معتقد است: برنامه چهارشنبهها در حقيقت يك مجله ادبي است. هماكنون بخش ويژه اين مجله به حافظ اختصاص دارد.
در برنامه به صورت چند سويه به زندگي حافظ ميپردازيم و با حافظپژوهان در ارتباط هستيم. ميتوان گفت اين بخش خيلي مورد توجه شنوندگان قرار گرفته است و مخاطبان در طرح سوال و خواندن اشعار مناسب در همين باب، مشاركت جدي و صميمانه دارند.
بخش ديگري از حافظشناسي به ويژگيهاي شعر حافظ از لحاظ زيباييشناسي و تاثير حافظ از شاعران ماقبل خود مربوط است. بخشي نيز به نسخهشناسي ديوان حافظ، معرفي نسخههاي معتبر و برتر اختصاص يافته است و شنوندگان سوالاتي درباره زندگي حافظ و آشنايي با اين نسخهها مطرح ميكنند. بخش ديگري از برنامه به شنوندهها اختصاص داده شده است كه آنها غزلهاي حافظ را ميخوانند.
به عبارتي بهتر، يك مجلس انس ادبي و حافظ خواني و بحث از ادبيات و كتاب بين ما و شنوندگان برقرار است.
راز هزارهها و عصر آشنا
راز هزارهها كه در دل برنامه چراغ پخش ميشود به صورت خطي وقايع و سرگذشتهاي ايران را از همان سپيدهدم تاريخ بازگو ميكند.
راز هزارهها براساس مستندات تاريخي و آخرين پژوهشهاي موجود است. در اين برنامه شنوندهها با اقوام عاشوراييها، بابليها، عيلاميها و... آشنا ميشوند و تاكنون سلسلههاي هخامنشيان، اشكانيان، ساسانيان و سلوكيان مورد بررسي كامل قرار گرفته است. راز هزارهها هماكنون در مرحله معرفي سلسله سامانيان است.
ويژهبرنامه عصر آشنا هم كه در دل برنامه چراغ پخش ميشود با شاعران شعر معاصر همراه ميشود. در اين برنامه مجموعه اشعار برگزيده شاعران معاصر و جوان ادبيات فارسي خوانده ميشود و در هر برنامه سه شاعر معاصر با حضور در استوديوي شبكه راديويي تهران به بازخواني شعرهاي خود ميپردازند.(جام جم - ضميمه قاب كوچك)