امروز 20 تیر و آغاز کشت ذرت در خوزستان است، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان، سر موعد رسیدن بذرهای ذرت را به کشاورزان وعده داده بود اما این وعده عملی نشد و بسیاری از کشاورزان هنوز در انتظار دانههایی هستند که چند سالی است در بازار این استان نایاب شدهاند.
با آغاز فصل کشت ذرت در این استان، کشاورزان بسیاری دست به کار شدند تا با کشت این محصول، در توسعه اقتصاد کشور و خانواده خود سهمی داشته باشند. البته برخی با توجه به خسارتهایی که در سال گذشته متحمل شده بودند، برای کشت مردد بودند اما قولهایی که از طرف تنها حامی آنها، سازمان جهاد کشاورزی، به کشاورزان داده شد، آنها را بار دیگر پای زمینها کشاند.
* شوش در انتظار سهمیه
رئیس هیئت مدیره انجمن کشاورزان شهرستان شوش از دریافت نکردن بذر ذرت برای کشت در سال جاری خبر میدهد و میگوید: شهرستان شوش با دارا بودن بالاترین سطح زیرکشت ذرت هنوز سهمیه بذر ذرت برای کاشت در سال زراعی جاری را دریافت نکرده است.
عبدالرحیم رحیمی نیا با اشاره به اینکه بذر ذرت برای کشت امسال هنوز به این شهرستان نرسیده است میافزاید: 15 تیر ماه زمان آغاز کشت ذرت است و کشاورزان شوش همچنان چشم به راه رسیدن سهمیه بذر ذرت کاری خود هستند.
او با اظهار تأسف از وضع موجود بیان میکند: واسطههای کلان شرکتهای تولید کننده و کارگزاران از وضع موجود سوء استفاده میکنند. شرایط نامطلوبی توسط واسطهها در این شهرستان برای کشاورزان ایجاد شده که باعث شده نرخ فروش بذر افزایش یابد و شرایط فروش اجباری کالای همراه برای تحویل بذر به کشاورزان ایجاد شود.
این در حالی است که طی نامههای رسمی هم سهمیه بذر با قیمت مصوب وزارتی برای شهرستان تعیین شده و هم کارگزاران توزیع به طور رسمی به شرکتهای تولید بذر معرفی شدهاند.
* تهدیدی برای کشت ذرت
نایب رئیس انجمن صنفی کشاورزان شوش نیز از نگرانیهای خود در زمینه کشت ذرت و نبود سهمیه بذر برای این شهر میگوید: اگر چه شوش همواره در بخش تولید ذرت رتبه اول را در سطح کشور کسب میکند، اما با آغاز زمان کشت ذرت هنوز کشاورزان از سوی سازمان جهاد کشاورزی بذری دریافت نکردند و شرایط سختی برای کشاورزان ایجاد شده است.
سید امیر فراغت تصریح میکند: نبود بذر ذرت به قیمت مناسب، حمایت نشدن توسط سازمان جهاد کشاورزی استان و ایجاد بازار سیاه برای دلالان از یک سو و ناامید شدن کشاورزان از زیر کشت بردن زمینهای کشاورزی از سوی دیگر، کشت محصول ذرت در این شهر را تهدید میکند.
او ادامه میدهد: به گفته سازمان جهاد کشاورزی تهیه بذر برای کشاورزان از سبد حمایتی این سازمان خارج شده که این وضعیت هزینههای تمام شده کشاورز را بسیار افزایش میدهد.
در حال حاضر 42 هزار هکتار از زمینهای شوش برای کشت ذرت آماده هستند و سالانه 300 هزار تن ذرت در این شهرستان تولید میشود.
* همه چی آرومه...
با وجود چنین مشکلاتی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان ادعا میکند: هیچ گونه مشکلی در زمینه تامین بذر ذرت برای شهرستان شوش وجود ندارد و به هیچ عنوان این سازمان اعلام نکرده است که کشاورزان بذر را به صورت آزاد تهیه کنند. بذرهایی که از بازار آزاد خریداری میشوند معمولا مشکلاتی چون ناهنجاریهای ژنتیکی دارند و توصیه نمیشود که از این بذرها خریداری شود.
کیخسرو چنگلوایی بدون اشاره به زمان تحویل بذر به کشاورزان میافزاید: کشت ذرت از 20 تیر ماه آغاز میشود و تا 15 مرداد ماه ادامه دارد و بذر به موقع به دست کشاورزان خواهد رسید.
او ادامه میدهد: بخشی از بذرهای ذرت تولید استان و بخشی از استان خراسان تامین شده است. کشاورزان برای تهیه بذر مورد نیاز باید به مراکز خدماتی وابسته به جهاد کشاورزی مراجعه کنند.
* نگرانی از دانههای بد
رئیس هیئت مدیره انجمن کشاورزان شهرستان شوش با اشاره نامرغوب بودن بذر در سال گذشته میگوید: متاسفانه با وجود تمامی اسناد و مدارک کارشناسی شده موجود مبنی بر پایین بودن قوه نامیه (توان جوانه زدن) بذرهای ذرت، هیچکدام از شرکتهای تولیدکننده بذر، حاضر به پذیرش این مسئله نبوده و از زیر بار پرداخت خسارتهای ناشی از آن شانه خالی میکنند.
او میافزاید: 10 تا 15 سال است که دو شرکت کشت و صنعت دامپروری مغان و شرکت کشت و صنعت پارس مغان متولی تامین بذر ذرت این شهرستان هستند که متاسفانه به دلیل پایین بودن توان جوانه زدن این بذرها، خسارتهای زیادی به کشاورزان منطقه وارد شده است.
رحیمینیا میگوید: شرکتهای کشت و صنعت در استان وجود دارد که میتوانند بذر ذرت لازم را تولید کنند، اما بذر ذرت شرکتهای اهل مغان به شرط اعمال دقت لازم در تولید، از کیفیت بیشتری برخوردارند.
آنچه مبرهن است این است که متولی رسیدگی به مشکلات کشاورزان سازمان جهاد کشاورزی است و تنها پناه کشاورزان در چنین شرایطی باید همین سازمان باشد در صورتی که جای میانجیگری این ارگان بزرگ دولتی در شرایط کنونی بسیار خالی است.
با وجود اینکه استان خوزستان به عنوان قطب تولید ذرت، بیشترین میزان تولید این محصول در کشور را دارد ولی در دو سال گذشته کشاورزان این استان با مشکلی به نام بذر نام مرغوب مواجه شدند که محصول آنها را با مشکلی به نام" کچلی" رو به رو کرد.
در دو سال گذشته ذرت کاران شمال خوزستان به خصوص شهرهای شوش و شوشتر با مشکلی به نام بذر نامرغوب مواجه شدند که این بذر به علت نواقص و مشکلات ژنتیکی که داشت باعث شد کشاورزان به محصول مورد نظر خود دست پیدا نکنند.
* وقت تمام
مدیر زراعت سازمان جهادکشاورزی خوزستان با اشاره به اینکه توزیع بذر ذرت در استان خوزستان آغاز شد، اظهار میکند: امسال110 هزار هکتار برای کشت ذرت اختصاص یافته ضمن اینکه سال گذشته در حدود 100 هزار هکتار از اراضی استان ذرت کاشته شد.
محمد قاسمی نژاد با اشاره به اینکه کشت ذرت در خوزستان از امروز 20 تیرماه آغاز میشود و تا 10 مرداد ادامه دارد، میگوید: ذرت در 16شهر خوزستان از جمله شوش، دزفول، اندیمشک، بهبهان و شوشتر کاشته میشود. احداث مزارع کود سبز و مزارع آرمانی، کشت ذرت در کف جوی، کاربرد کود جاذب رطوبت، آبیاری یک در میان فاروها، استفاده از مواد بیولوژیک دستیابی به تراکم مطلوب مصرف بهینه کود و بهکارگیری کارشناسان ناظر در قالب شرکتهای کارشناسی خدمات فنی از جمله اقدامات انجام شده به منظور بهبود و افزایش تولید ذرت در خوزستان است.
* اگر هست؛ سهمیه بدهید
خوزستان امسال با اختصاص حدود 35 درصد از سطح کل کاشت ذرت دانهای کشور و تولید حدود 32 درصد محصول برای پنجمین سال مقام اول را در سطح کشور به خود اختصاص داده است.
براساس اعلام جهاد کشاورزی خوزستان، امسال در کاشت بهاره بالغ بر 12 هزار هکتار از اراضی به زیر کشت ذرت رفت و برای کشت تابستانه نیز پیش بینی میشود که بیش از 100 هزار هکتار به کشت این محصول اختصاص یابد که پیش بینی میشود در سال جاری بالغ بر 380 هزار تن ذرت علوفهای و قریب به 750 هزار تن ذرت دانهای از سطح مزارع استان به دست آید.
با توجه به رشد جمعیت و مسئله امنیت غذایی، خودکفایی در بخش کشاورزی اهمیت بسیاری پیدا کرده است در همین راستا، خودکفایی در تولید ذرت دانهای، یکی از اهداف دولت در بخش کشاورزی و از اهداف سند چشم انداز 20 ساله کشور و برنامههای توسعهای اقتصادی قرار گرفت. براساس تحقیقی که بر روی میزان تولیدات بر اساس عوامل مؤثر بر آن طی سالهای 1379 تا 1383 در سه استان فارس، خوزستان و کرمانشاه انجام شد، مشخص شد که دولت به زودی نمیتواند به خودکفایی دست یابد و در صورت دستیابی نیز، این شرایط مقطعی و زود گذر خواهد بود. با وجود آن که تحقیقات اولیه که البته پس از تعیین برنامه و اهداف انجام شد، نشان داد که آب پرهزینه ترین عامل در کشت ذرت است؛ با این حال قطبهای کشاورزی کشور، در دو نقطه کم آب و خشک قرار داده شده و با توجه به شرایط طبیعی ایران، ذرت به طور دایمی در معرض تهدید است.
به هر حال کشت ذرت در خوزستان آغاز شده و کشاورزان دیگر وقتی برای تهیه بذر ندارند، مسئولان از رسیدن بذرهای کنترل شده به زودی خبر میدهند و از ذرتکاران میخواهند که صبر کنند و نگران نباشند.
.....................................
گزارش از ایناس عبدالخانی
.....................................
