وقتي قرار است به دندانپزشكي برويد، خواه و ناخواه ترسي را در ته دلتان احساس مي كنيد.
ترس از آن صداي دلخراش دريل، تزريق آمپول براي بي حسي و وسايل دندانپزشكي قد و نيم قد فلزي كه روي سيني كنار دست دندانپزشك رديف شده اند.
ترس و دلهره از اين دردها وقتي شدت پيدا مي كند كه شما خاطره بدي هم از دردي كه در مطب دندانپزشكي داشته ايد از قبل در ذهن داشته باشيد. ولي دندانپزشكي هميشه با درد و ناراحتي همراه نيست. تكنيك هايي در دنياي دندانپزشكي مدرن وجود دارد كه آن ها را در مجموع «دندانپزشكي بدون درد» مي نامند.
بدون تزريق، بدون دريل
اجازه بدهيد سري به ژاپن و استراليا بزنيم. در اين كشورها به تازگي تكنيكي در برخي از مطب هاي دندانپزشكي براي درمان پوسيدگي هاي دنداني استفاده مي شود كه نيازي به تزريق داروي بي حسي و استفاده از دريل هاي دندانپزشكي ندارد.
تصورش را بكنيد، روي صندلي دندانپزشكي بنشينيد و دندان پزشك بدون تزريق آمپول و بدون استفاده از دريل، پوسيدگي دندان شما را درمان كند. در اين روش از يك ماده ضدعفوني كننده (ضد ميكروبي) ويژه استفاده شده است كه با استفاده از ليزر فعال مي شود.
بنابراين وقتي دندان پزشك آن را روي دندان قرار مي دهد و ليزر را به آن مي تاباند، باكتري هاي پوسيدگي زاي دندان را مي كشد و از بين مي برد. پوسيدگي دندان ها يك بيماري شايع است كه به وسيله باكتري هاي ويژه اي ايجاد مي شود.
اسيدهاي حاصل از اين باكتري ها مواد سخت را در خود حل كرده و پوسيدگي دنداني را ايجاد مي كنند. در اين روش دندان پزشك ماده سيل كننده را به بيمار خواهد داد تا آن را در منزل روي دندانش بمالد. با استفاده از اين مواد ساختمان دندان تحريك مي شود تا خود را بازسازي كند و ساختمان جديدي را جايگزين بخش هاي از دست رفته كند.
نور، ژل، حركت
روش «دندانپزشكي بدون درد» را دندانپزشكي به نام Myles Dakin پايه گذاري كرده است. او از اين تكنيك هاي ويژه براي درمان بيمارانش در لندن استفاده كرد. بازسازي ساختمان از دست رفته دندان با اين روش امكان پذير است، چون ساختمان عاج دندان داراي خلل و نفوذپذير است و از سوي ديگر درون بزاق كلسيم وجود دارد كه يكي از عوامل اصلي سازنده مولكول هاي دندان است.
البته كلسيم موجود در بزاق است كه جرم هايي را كه روي دندان ها شكل مي گيرند، مي سازد ولي در اين روش دندان پزشكان بازسازي ساختمان دندان را هدايت مي كنند.
اين تكنيك نو، پيشرفتي در علم دندانپزشكي به شمار مي آيد چون دريل كردن و پركردن (ترميم) ساختمان دندان همزمان و بدون درد براي بيمار انجام مي شود.
«اوزون» نخستين ماده اي بود كه در دندانپزشكي براي كشتن ميكروب هاي پوسيدگي زا مورد استفاده قرار گرفت ولي اين گاز اندكي سمي است. در اين روش تقريباً در عرض 90 ثانيه ماده ضد ميكروبي روي پوسيدگي دندان گذاشته شده و در آن نفوذ مي كند. سپس ليزر براي فعال كردن اين ماده ضد ميكروبي استفاده مي شود.
پس ديگر براي برداشتن پوسيدگي از صداي دريل خبري نيست. بعد از آن، دندان پزشك دندان را با يك ماده نفوذناپذير مي پوشاند كه دندان را در برابر سرما و گرما محافظت مي كند. اين ماده اجازه مي دهد كلسيم از بزاق دوباره روي سطح دندان رسوب كند و دندان را دوباره معدني كند و فلورايد بزاق هم در ساختمان دندان نشسته و ساختمان نوسازي شده را استحكام مي بخشد.
در اين روش، حفره پوسيده شده دندان در عرض 3 ماه كاملاً بازسازي خواهد شد و دندان به شكل طبيعي و اوليه اش در مي آيد بدون اين كه در آن ماده ترميمي استفاده شده باشد. اين روش هنوز در دندانپزشكي براي بيماران گران تمام مي شود ولي خوبي اين روش اين است كه در آن بدون تزريق، بدون دريل و بدون پر كردن (استفاده از مواد ترميمي) دندانتان ترميم مي شود.
گازها يي از جنس آرامش
روشي كه در بالا توضيح داده شد فقط يكي از روش هاي دندانپزشكي بدون درد در دنياي امروز است.
روش هاي بسيار گوناگوني براي حذف كردن درد هنگام انجام درمان هاي دندانپزشكي وجود دارد. در اين روش ها اصلاً اهميتي ندارد كه شما چه اندازه از دندانپزشكي ترس و هراس در دل داريد. مي توانيد با خيال راحت روي صندلي دندانپزشكي بنشينيد و از ترميم دندان هايتان لذت ببريد!
آرام بخشي يكي از اين روش هاست. در اين روش دندان پزشك در وضعيتي كاملاً هوشيار تا كاملاً به خواب رفته، روي دندان ها و لثه هايتان كار خواهد كرد. براي آرام كردن شما داروهاي آرام بخش يا در وريدهايتان تزريق مي شود يا از گازي به نام «نيتروس اكسايد» استفاده مي شود كه با گذاشتن ماسكي روي دهانتان شما آن را تنفس خواهيد كرد.
از اين روش براي انجام درمان هاي دندانپزشكي در بيماران معلول جسمي و ذهني كه كنترلشان روي صندلي دندانپزشكي دشوار است نيز استفاده مي شود. هنگامي كه اين گاز را تنفس مي كنيد راحت تر و آرام تر، مراحل درمان دندانپزشكي تان را تحمل مي كنيد.
سامانه اعصاب مركزي در اين روش نسبت به احساس درد، آستانه تحريكش پايين آمده و بيمار احساس آرامش مي كند. بيماران دندانپزشكي آرام بخشي با استفاده از گاز را به تزريق وريدي ترجيح مي دهد، چون ديگر در آن خبري از سوزن و تزريق نيست.
هوا دندان را مي برد
فكرش را بكنيد، دندانتان را با هوا تراش دهند نه با دريل هاي وحشتناك و پر سر و صدا.« Air Abrasion» يا تراش دندان با هواي فشرده، تكنيكي ديگر در دندانپزشكي بدون درد است كه به دنبال آن از دندانپزشكي ميكروسكوپي و ليزر استفاده مي شود.
اين تكنيك ها را شايد در ايران در مطب هاي محدودي پيدا كنيد و بيشتر مراكز دانشگاهي و مراكز تحقيقات دندانپزشكي در ايران از آن استفاده مي كنند، ولي استفاده از اين روش ها در مطب ها و كلينيك هاي كشورهاي پيشرفته رايج تر است.
خريد تجهيزات اين روش براي مطب ها گران تمام مي شود و مسلماً هزينه خريد و نگهداري آن بر هزينه اي كه بيمار بايد بپردازد افزوده مي شود و اين يكي از دلايل مرسوم نبودن اين تكنيك در مطب هاي ايران است.
تزريق بدون درد
تزريق داروي بي حسي، يكي از بخش هاي درمان دندانپزشكي است كه بسيار دردناك است. ورود سوزن به بافت، خود دردناك است و از طرف ديگر تزريق داروي بي حسي به ميان بافت هاي دهان، درد خودش را ايجاد مي كند ولي مي توان با روش هايي ساده تزريق دندانپزشكي را به تزريقي بدون درد تبديل كرد.
نخست اين كه دندان پزشك پيش از وارد كردن سوزن، مقداري داروي بي حسي موضعي را بر سطح مخاط دهان شما مي مالد، بنابراين مخاط سطحي بي حس شده و شما ورود سوزن را حس نخواهيد كرد.
روشي ديگر، استفاده از سوزني است كه بسيار نازك و با قطر كم باشد و سرتيزي هم داشته باشد. در اين روش، بايد تزريق به آرامي و طي يك دقيقه انجام شود و مي توان با مالش محل تزريق به پخش بهتر داروي بي حسي در بافت كمك كرد و تزريق را با درد بسيار كمتري احساس كرد. به اين مي گويند يك تزريق دندانپزشكي بدون درد.
هيپنوتيزم شدن روي صندلي
در دنياي دندانپزشكي بدون درد، بايد انتظار همه چيز را داشته باشيد، حتي هيپنوتيزم شدن روي صندلي دندانپزشكي. در اين روش، دندان پزشك بيمار را هيپنوتيزم كرده و بنابراين بيمار درد و سوزن، تزريق دردناك دندانپزشكي يا حتي درد حين درمان را احساس نخواهد كرد. پس از آن نيز خاطره اي از درمان به ياد نخواهد آورد.
يكي از مشكلات اين روش آن است كه برخي بيماران وقتي با اين روش به خواب عميقي فرو مي روند، در خواب راه مي روند و اين، انجام درمان دندانپزشكي را دشوار مي كند ولي بيشتر بيماران در حالي كه چشمانشان باز است روي صندلي دندانپزشكي دراز مي كشند و بدون اين كه دردي را احساس كنند دندان پزشك درمان دندانپزشكي را برايشان انجام مي دهد. بسياري از دندان پزشكان هنوز به اين روش با ديده ترديد نگاه مي كنند.
زندگی یعنی تکاپو
زندگی یعنی هیاهو
زندگی یعنی شب نو , روزنو , اندیشه نو
زندگی یعنی غم نو , حسرت نو , پیشه نو