گروه انديشه: برای دستيابی به مبانی، چارچوب و ساختاری برای فهم سيره و استنباط نظامات اجتماعی و رفتاری و چه بسا عمده علوم انسانی از سيره و سنت پيامبر(ص) بايد به مباحث فلسفه سيره و صورت بندی آن توجه داشته باشيم.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) حجتالاسلام و المسلمين علیاكبر رشاد، رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی، در آيين رونمايی از مجموعه دوازده جلدی «سيره صحيح پيامبر اعظم(ص)» تأليف علامه سيد جعفر مرتضی عاملی و ترجمه محمد سپهری، كه عصر ديروز يكشنبه، 28 خردادماه، در تالار علامه جعفری(ره) پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی برگزار شد، به بيان سخنانی درباره فلسفه و صورت بندی سيره پرداخت.
وی در آغاز سخنان خود با اشاره به واقعه مبعث رسول مكرم اسلام(ص) اظهار كرد: از حسن تصادف اين جلسه رونمايی با مناسبت عظيم مبعث مقارن شده است؛ مناسبتی كه تنها يك حادثه تاريخی نيست، بلكه واقعه ای «هستانی» است و هستی از آن متأثر است و اين اتفاق با هستی و وجود در پيوند است.
رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی، ضمن قدردانی از مترجم اين اثر در انجام اين كار پرحجم، دشوار و حوصله سوز، عنوان كرد: من اهل تاريخ و سيره نيستم؛ ما بايد روش شناسی مناسبی را برای تاريخ و سيره نگاری برگزينيم و از ميراث روشی و معرفتی بازمانده از سلف بهره برداری كنيم و شيوه ای متناسب با فهم تاريخ اسلام طراحی كنيم و گروه تاريخ پژوهشگاه بايد اين كار را دنبال كنند.
وی با اشاره به نگاهی اجمالی به مقوله سيره و مبانی آن به ويژه در نگارش «دانشنامه نبوی» در پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی، عنوان كرد: برای دستيابی به مبانی و چارچوب، سامانه و ساختاری برای فهم سيره و استنباط نظامات اجتماعی و رفتاری و چه بسا عمده علوم انسانی از سيره و سنت پيامبر (ص) بايد به مباحث فلسفه سيره و صورت بندی آن توجه داشته باشيم.
حجت الاسلام رشاد گفت: در بحث سيره بايد به دو نكته توجه كنيم: نخست فلسفه سيره است و اين كه نگاهمان به سيره و اعم از آن، سنت، چگونه بايد باشد و بر اساس چه بنيادها و زيرساخت هايی استوار باشد و ديگر صورت بندی سيره است كه در آن چارچوب و نظاماتی كه در آن سيره و بلكه كل علوم انسانی، سامان می يابد، مشخص می شود.
وی در بخش ديگری از سخنان خود عنوان كرد: رسالت علوم انسانی در واقع اين است كه به هر حال نظامات رفتاری و احوال جوارحی و جوانحی انسان را در مقام مواجهه با هرآنچه كه حيات آدمی با آن درگير است، مشخص كند؛ بنابراين تقسيم علوم انسانی بايد بر اساس انواع مواجهات جوارحی و جوانحی انسان با انواع متعلقات حيات او باشد كه انسان با آنها درگير است.
حجت الاسلام رشاد در بخش ديگری از سخنان خود با اشاره به فلسفه سيره بيان كرد: فلسفه در معنای گسترده و وسيع آن، و مضاف اليه سيره به مثابه يك كلان دستگاه رفتاری اگر لحاظ شود، ما چيزی به نام فلسفه سيره خواهيم داشت. سيره از «سير» است و گفته شده كلمه «سيره» علاوه بر معنای رايج آن، هيئت خاصی دارد و به نحوه خاصی از سير و رفتار هم دلالت می كند.
وی افزود: سيره در اين مفهوم، معنايی كلان پيدا می كند و دستگاه می شود و می تواند فلسفه داشته باشد. سيره به معنای طرز خاصی رفتار كردن است، جز آنكه اين طرز خاص، تك رفتار نيست مبنا، جهت، غايت و هدف خاص خود را دارد و به اين مفهوم می تواند فلسفه داشته باشد و به عنوان يك دستگاه فلسفی، شاخه ای از فلسفه های مضاف را تشكيل دهد.
رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی تصريح كرد: اگر ما چيزی به عنوان فلسفه سيره داشته باشيم، طبعاً می توانيم مباحثی از قبيل مختصات و ماهيت سيره (فعل يا قول)، نسبت سيره به سنت، مبانی دلالتگری سيره، بسامدسنجی و ظرفيت شناسی سيره و ... نيز مطرح می شود.
يادآور می شود، آيين رونمايی مجموعه دوازده جلدی «سيره صحيح پيامبر اعظم(ص)» تأليف علامه سيد جعفر مرتضی عاملی و ترجمه محمد سپهری، عصر امروز يكشنبه، 28 خردادماه، با حضور حجتالاسلام و المسلمين علیاكبر رشاد، رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی، حجتالاسلام و المسلمين علی ذوعلم، رئيس پژوهشكده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه، حجتالاسلام و المسلمين محمدهادی يوسفی غروی، محمدصادق آئينهوند و محمد سپهری مترجم اثر، در تالار علامه جعفری(ره) پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی برگزار شد.
