برخی از سنت ها و آدابی که در جامعه اسلامی رواج می یابد، سنت های غلط و نادرستی است که عمل به آنها حتی به یک معنا باطل و گناه می باشد؛ زیرا تشبه و تشابه به ملت های دیگر فکری و آیینی حتی اگر مسیحیت و یهودیت باشد، گناه و حرام است.
هویت و ملیت اسلامی
ازنظر آموزه های وحیانی اسلام، جامعه اسلامی باید دارای یک هویت خاص برای خود باشد. این هویت خاص را مجموعه ای از نمادها و نشانه ها و آداب و سنت های آیینی شکل می دهد. بخشی از تلاش های اسلامی در راستای هویت بخشی به جامعه اسلامی انجام گرفته و قرآن به عنوان مدافع اصلی هویت بخشی، بر این تلاش ها تأکید داشته است. مسجدسازی و انتخاب کعبه و مسجدالحرام به عنوان قبله از نمونه های برجسته این هویت بخشی است.
در یک کلمه بخشی از آموزه های اسلامی در راستای ملت سازی انجام گرفته است تا ملت اسلام از ملت مسیحی و یهودی بازشناخته شود.
خداوند به صراحت در آیه ۹۵ سوره آل عمران، ملت ابراهیم را حنیف دانسته و از مسلمانان خواسته تا به جای هر ملتی از ملت ابراهیم پیروی کنند، زیرا هیچ دین و آیینی بهتر و شایسته پیروی همچون ملت ابراهیم نیست که آیین حنیف است؛ (نساء، آیه۱۲۵) و پیروی از آن واجب شده (نحل، آیه۱۲۳) و بیزاری و عدم رغبت در این ملت و آیین ابراهیمی به معنای سفاهت و نادانی حقیقی دانسته شده است؛ (بقره، آیه۱۳۰) چراکه ملت ابراهیمی همان دین قیم و ارزشی است که می بایست پیروی شود. (انعام، آیه۱۶۱)
بنابراین یک مسلمان باید پیرو دین حنیف ابراهیمی باشد که ایشان عنوان اسلام و مسلمانی را بر مؤمنان نهاده است (حج، آیه۷۸) و راه وی غیر از راه یهودیت و مسیحیت است که خود ملتی جداگانه هستند.(بقره، آیه۱۳۵)
ازنظر آموزه های قرآنی، ملت اسلام همان ملت حنیف ابراهیمی است که تفاوت های جدی با ملت های یهودی و نصرانی دارد، (همان) و پیامبر(ص) و مؤمنان مأمور به پیروی از این ملت بودند. (نحل، آیه۱۲۳)
اگر کسی مؤمن واقعی باشد، تنها ملت ابراهیم(ع) را شایسته سرمشق و پیروی می داند و بدان می آویزد، چنان که پیامبران خدا پس از حضرت ابراهیم بدان آویخته و از آن پیروی می کردند. (یوسف، آیه۳۸)
سوت و کف، از آداب مشرکان
اسلام به آئین ها و آداب و فرهنگ های متداول در جوامع از نگاه انتقادی می نگرد. نگاه انتقادی به معنای قرار دادن هر چیزی در میزان و معیار عقلانیت و وحیانیت است. بنابراین هر چیزی که در این چارچوب نگنجد به عنوان، قبیح، زشت، یا امری باطل و خرافی شناخته و طرد می شود، وگرنه اگر عقلانی باشد، به عنوان امری مطلوب و حسن از نظر عقلانی امضا می شود و اگر با معیارهای وحیانی از جمله تقوا همراه و همگام شد، به عنوان معروف و پسندیده تأیید می گردد.
خداوند هنگامی که به ارزیابی آیین های عبادی مشرکان می پردازد، از این دریچه عبادت آنان را امری باطل می شود و می فرماید: «نمازشان در خانه خدا جز سوت کشیدن و کف زدن نبود. پس به سزای آن که کفر می ورزیدند، این عذاب را بچشید.»! (انفال، آیه ۳۵)
این مشرکان معنای عبادت و تقرب را در ملت خویش این گونه می فهمند که برهنه و با سوت و کف زدن دور خانه به طواف بپردازند. آنان این کارهای احمقانه را عبادت و وسیله تقرب به خدا می شمردند.
برخی از ما مسلمانان عادت کرده اند که در مساجد برای تکریم و تعظیم، کف و سوت بزنند و این گونه جشن بگیرند، درحالی که کراهت دارد که در مسجد کف و سوت زده شود و حتی به صدای بلند داد و فریاد زد. در قدیم این کارها در تکیه ها (تکایا) انجام می گرفت و حتی عزاداری ها در حسینیه ها برپا می شد تا حرمت مسجد نگه داشته شود.
یک دقیقه سکوت، تشبه به ملت کفر
در سال های اخیر به پیروی از ملت کفر برخی از آیین ها وارد جامعه اسلامی شده است که از نظر اسلام نه تنها غلط بلکه گناه است. در روایات از این که مومن با پوشیدن لباس، تشبه به اهل کتاب پیدا کند برحذر داشته شده است؛ چه رسد که آیین های کافران را وارد ملت اسلام کند.
هرگونه مشابهت به کافران جایز نیست. ملت کفر تلاش می کند تا اندک اندک هویت اسلامی را بزداید. از این رو، گام به گام حرکت می کند. در طول تاریخ فشاری که بر پیامبران خدا وارد می شد، به هدف بازگشت به ملت کفر بوده است. دشمنان تهدید می کردند که یا به ملت ایشان بازگردند یا کشته یا اخراج می شوند. (ابراهیم، آیه ۱۳؛ اعراف، آیه ۸۸)
تمامی تلاش دشمنان اسلام این است که آیین های ملت اسلام را دگرگون کنند و اندک اندک آنها را به وادی ملت خود درآورند. هر گام کوچک به سوی کافران و دشمنان، ترغیب و تشویق آنان به ادامه تهاجم فرهنگی است. خداوند به پیامبر(ص) و مومنان هشدار می دهد: و هرگز یهودیان ومسیحیان از تو راضی نمی شوند، مگر آن که از کیش آنان پیروی کنی. بگو: «در حقیقت، تنها هدایت خداست که هدایت واقعی است.» و اگر پس از آن علمی که تو را حاصل شد، باز از هوس های آنان پیروی کنی، در برابر خدا سرور و یاوری نخواهی داشت.» (بقره، آیه ۱۲۰)
بنابراین اگر کسی روش و شیوه و سبک زندگی دشمنان اسلام را حتی در برخی از آیین ها پیروی کند گام نخست را در گمراهی و هلاکت پس از نجات برداشته است: «اگر بعد از آن که خدا ما را از آن نجات بخشیده باز به کیش شما برگردیم، در حقیقت به خدا دروغ بسته ایم و ما را سزاوار نیست که به آن بازگردیم، مگر آن که خدا، پروردگار ما بخواهد که پروردگار ما از نظر دانش بر هر چیزی احاطه دارد. بر خدا توکل کرده ایم. بار پروردگارا، میان ما و قوم ما به حق داوری کن که تو بهترین داورانی.» (اعراف، آیه ۸۹)
این درحالی است که برخی به جای فرهنگ خواندن آیه استرجاع یا دیگر اعمال عبادی از جمله فاتحه خوانی، فرهنگ بی ارزش و بی فایده، یک دقیقه سکوت را در جامعه اسلامی رواج می دهند و در ورزشگاه ها و صدا و سیمای جمهوری اسلامی، مردم را به یک دقیقه سکوت دعوت می کنند. یک دقیقه سکوتی که هیچ بار معنایی و ارزشی در اسلام ندارد و پیروی از ملت کفر و گناه است.