متوکّل عبّاسی مسموم شد، نذر کرد که اگر خدا او را از مرگ نجات داد مال کثیری را در راه خدا صدقه دهد. بعد از بهبودی وی، علما در این که مال کثیر چقدر است اختلاف کردند. دربان متوکّل، که حسن نام داشت، به او گفت: اگر من پاسخ درست را برایت بیابم در برابر آن چه مبلغی به من میدهی؟ متوکّل گفت: در آن صورت ده هزار درهم به تو خواهم داد و اگر پاسخ را نیافتی صد تازیانه بر تو میزنم! دربان پذیرفت و به سراغ امام هادی علیه السلام رفت و مساله را از آن حضرت پرسید. امام فرمود: به متوکّل بگو هشتاد درهم صدقه دهد، دربان پاسخ حضرت را به خلیفه منتقل کرد، وی از او دلیل این پاسخ را خواست، دربان به نزد حضرت هادی علیه السلام بازگشت و دلیل را از آن بزرگوار پرسید. امام فرمود: خداوند به پیامبرش میفرماید: «لقد نَصَرکُمُ اللهُ فی مَواطِنَ کثیرَة»؛ ما موارد و مواطن مزبور را بررسی و احصا کردیم آنها را هشتاد مورد یافتیم. این پاسخ که به متوکّل رسید، خوشحال شد و ده هزار درهم را به دربان داد (1)
من اتّخذ قولالله دلیلا هدی الی الّتی هی اقوم.(2)
آن کس که سخن خداوند را راهنمای خود گیرد به استوارترین راهها هدایت خواهد شد.
حضرت علی علیه السلام
پینوشتها:
1- مناقب، ابن شهر آشوب، ج 4، ص 402 .
2- غررالحکم و دررالکلم، ص 111 .
منبع:
جلوه‌های تقوا،محمدحسن حائری یزدی، ج 3.
