«گمرک و تقویت تولید داخل» عنوان سرمقاله روزنامه گسترش صنعت به قلم مهدی تقوی است كه در آن ميخوانيد:
اجرای طرح جامع گمرک نوین به کاهش هزینه تشریفات گمرکی کالاها بهویژه مواد اولیه و کالاهای واسطهای که در تولید محصولات استفاده میشود، کمک میکند و سبب کاهش قیمت تمام شده تولیدات خواهد شد. با توجه به اینکه بیش از ۷۰ درصد واردات کالا را مواد اولیه، کالاهای واسطهای و ماشینآلات و کالاهای سرمایهای تشکیل میدهد و دسترسی تولیدکنندگان به این نوع کالاها از نظر سهولت ترخیص و مدیریت زمان حائز اهمیت فراوان است، نقش گمرک در این زمینه به عنوان متولی اصلی ورود و خروج کالا در مرزهای گمرکی بسیار چشمگیر و تاثیرگذار خواهد بود.
افزایش مهلت ضمانتنامههای بانکی، ترخیص نسیه، حمل یکسره کالا به انبار تولیدکنندگان، اعطای مجوز به واحدهای تولیدی برای استفاده از انبارهای اختصاصی و نظایر آن را باید در شمار سیاستهای حمایتی گمرک ایران به حساب آورد که با هدف تسهیل و توسعه تجارت و بهبود فضای کسبوکار در کشور از چند سال پیش اعمال و دنبال میشود.
این تسهیلات بهطور مستقیم در تقویت بنیه و گردش مالی واحدهای تولیدی موثر بوده و دستکم باعث جلوگیری از افزایش بخشی از هزینههای تولید ناشی از تاخیر در دسترسی به مواد اولیه و ماشینآلات خطوط تولید میشود. نقش و جایگاه گمرک در عرصه فعالیتهای اقتصادی و تجاری با توجه به دو وظیفه مهم آن تسهیل تجارت و گردشگری و اجرای قوانین و مقررات و کنترلها در مبادی ورودی و خروجی کشور تبیین میشود گمرک به عنوان تنظیمکننده جریان تجارت خارجی کشور برای اجرای وظایف قانونی خود نیاز به نوینسازی دارد و هدفگذاری برای دستیابی به گمرک نوین در همین جهت ارزیابی میشود.
گمرک نوین با مشخصات و ویژگیهای آن شناخته میشود و براساس مستندات و استانداردهای بینالمللی نظیر چارچوب استانداردهای تسهیل تجارت و امنیت (SOF)، کنوانسیون کیوتو و کیوتوی تجدیدنظر شده و...، راهکارهای تحقق آن به این شرح است: شیوه مدیریت در گمرک با تغییر رویکرد از پذیرش ریسک در گمرک به پذیرش و انتقال ریسک به صاحبان کالا و فعالان اقتصادی مواجه است.
فعالیتهای گمرک، فرآیندها و رویههای گمرکی و تشریفات ترخیص باید طوری ساماندهی شود که حداقل ریسک را برای گمرک داشته باشد بنابراین از مدیریت ریسک بهعنوان یکی از شیوههای نوین مدیریتی استفاده میشود. دقت در فرآیند گمرکی پس از ترخیص یکی دیگر از شیوههای نوین مدیریتی در گمرک است که ضمن تسهیل جریان امور و تجارت و کاهش چشمگیر زمان و هزینه انجام تشریفات گمرکی، صاحبان کالا را در صورت اظهار غلط و گمراهکننده و تخلف با حداکثر ریسک و جریمه مواجه میکند.
در حال حاضر کشور ما به نحو مطلوب از این شیوههای نوین مدیریتی استفاده نمیکند و شاهد این مدعا، انجام حدود ۶۰درصد تشریفات گمرکی درمسیر قرمز، ریسک بسیار بالا برای گمرک در فرآیند و رویههای گمرکی و وجود مطالبات معوق ناشی از کسر دریافتیهای صادره است.
