همان‌گونه كه مي‌دانيد اكثر قريب به اتفاق کاربران کامپیوتر در کشور ما با سیستم عامل ویندوز كار مي‌كنند و با آن آشنايي دارند. در واقع به راحتی می‌توان گفت که شانس آشنایی یک کاربر معمولی با یک سیستم عامل غیر مايكروسافتي در کشور ما به هیچ عنوان بالا نیست.

صرف نظر از دلایلی که برای این موضوع ممکن است وجود داشته باشد، بسیاری از کاربران به دلیل عدم آشنایی با سایر سیستم‌ عامل‌های موجود، به راحتي كار و مجموعه بزرگ نرم‌افزارهاي قابل استفاده كه ویندوز در اختیار آن‌ها می ‌گذارد عادت کرده‌اند و سیستم عامل‌هایی مانند لینوکس یا یونیکس محیط‌هایی کاملا نا آشنا برای کاربران ایرانی به شمار مي‌روند. آنچه كه در اين بخش جديد و در شماره‌هاي آينده به آن خواهيم پرداخت آشنا كردن كاربران ويندوز با دنیای بدون مرز لینوکس است.

در این سری از مقالات به شما کمک خواهیم کرد تا با يك رويكرود عملي با نحوه نصب، راه‌اندازی، دسترسی به Help به صورت آنلاین و ... در محيط لينوكس آشنا شويد. با وجودی که در فضاي اینترنت منابع بسیاری براي آموزش در اختيار كاربران قرار مي‌گيرد، با این حال بیشتر آن‌ها برای افرادی که آشنایی زیادی با این سیستم عامل ندارند چندان مناسب به نظر نمی‌رسند و عموما نظر افرادي را جلب مي‌كنند كه پيش از اين با محيط لينوكس آشنا بوده‌اند.

در واقع هدف از این مقاله دسترسی به دستورات خط فرمان و یا تغییر آن‌ها نیست بلکه بیشتر به مواردی مانند پیکربندی، نصب نرم‌افزار و سایر تنظیمات ضروری لينوكس با استفاده از GUI م (Graphical User Interface) خواهیم پرداخت که کاربر معمولی نیازمند آن‌ها خواهند بود.

سیستم مورد نیاز برای نصب لینوکس

یکی از نکات جذاب در خصوص لینوکس قابليت اجراي آن روي سيستم‌هاي سطح پایین است. برای مثال حداقل سخت افزاری که نسخه Ubuntu برای نصب نیاز خواهد داشت 384 مگابایت RAM و 4گیگابایت از فضای هارد دیسک سیستم شما خواهد بود. پیشنهاد می‌شود قبل از اینکه شروع به نصب لینوکس کنید، از اطلاعات مهم خود یک نسخه پشتیبان تهیه کنید. مخصوصا اگر که قصد دارید از دو سیستم عامل ويندوز و لينوكس به طور همزمان بر روی یک هارد درایو استفاده کنید.

 به اين دليل كه به اجرا در آوردن تنظیمات براي نصب سيستم عامل مستلزم اعمال برخی تغییرات در پارتیشن‌بندی سیستم شما است بنابراین همواره احتمال از بین رفتن اطلاعات وجود خواهد داشت. در نتيجه بهتر است که با نحوه نوشتن فایل ISO روی ديسك اپتيكال و همچنین تنظیم بایوس سیستم برای بوت شدن از روی درایو اپتیکال آشنا باشید.

 همچنین نیاز خواهید داشت تا در خصوص اصول اولیه پارتیشن‌بندی هارد دیسک نیز اطلاعاتی داشته باشید. اگر می‌خواهید سيستم عامل ويندوز و نسخه‌اي از لينوكس مانند Ubuntu را همزمان روي سيستم خود به اجرا درآوريد، بهتر است كه ابتدا ویندوز را نصب کنید زیرا در غیر این‌صورت با مشکلاتي در هنگام نصب لينوكس مواجه خواهید شد.

انتخاب نسخه مناسب

در ابتدا نیاز خواهیـد داشت که فایل ISO را از وب سایت رسمی Ubuntu به آدرسhttp://www.ubuntu.com/desktop/get-ubuntu/download دانلود کنید.

 تمامي مراحل ايجاد فايل ISO به ترتيب در اين سايت توضيح داده شده است. خوب است بدانيد ويرايش نسخه جديد Ubuntu هر شش ماه یک‌بار و نسخه جدید LTS م (Long Term Support) هر دو سال یک‌بار منتشر می‌شود.

 قابل ذكر است كه LTS به مدت سه سال پشتیبانی می‌شود. بنابراين در صورتی که جزو افرادی هستید که از آخرین نسخه نرم‌افزارها استفاده می‌کنید، می‌توانید هر شش ماه یک‌بار سیستم خود را به روز رسانی کنید. همچنین در صورت تمایل و با نصب LTS تا دو سال می‌توانید از نسخه فعلی روی سیستم خود استفاده کنید و ديگر نيازي نخواهيد داشت كه هر شش ماه يك بار نسخه جديد را به روز كنيد.

چه‌مقدار بیت نیاز خواهید داشت

كار بعدی شما انتخاب بین نسخه 32 بیتی و 64 بیتی لينوكس است. به خاطر داشته باشید که همانند ویندوز نسخه 64 بیتی Ubuntu هم قابلیت سازگاری بیشتری در مقایسه با نسخه 32 بیتی آن دارد و برنامه‌های متداولی مانند Google Earth و Adobe Flash روی نسخه‌ 64 بیتی قابل اجرا نیستند. با این وجود انتخاب میان نسخه 32 بیتی و یا 64 بیتی کاملا به نظر خودتان بستگی دارد. اما خوب است اين نكته را نيز بدانيد كه در مجموع و براي شروع نسخه 32 بیتی تجربه بهتری خواهد بود.

مراحل نصب

زمانی‌که CD حاوی فایل ISO را آماده کردید زمان بوت کردن مجدد سیستم فرا می‌رسد. به خاطر داشته باشید که پيش از بوت كردن دوباره سيستم، تنظیمات بایوس را در حالت CD/DVD قرار داده باشید. هنگامی که دیسک بوت شد مطابق شکل1 زبان مورد نظر خود برای نصب را انتخاب كرده و سپس با استفاده از کلیدهای حرکتی گزینه نصب Install Ubuntu را برگزينيد (شكل2). پس از اين وارد مراحل نصب لينوكس خواهيد شد.

 در نتيجه اين مراحل را به ترتيب و با دقت بخوانيد و به اجرا درآوريد. در اين قسمت از مقاله 3 مرحله از مراحل نصب را شرح خواهيم داد و در قسمت دوم اين مقاله مي‌توانيد مراحل بعدي نصب را دنبال كنيد.

شكل 1

شكل 2

مرحله 1

مرحله اول، ورود به صفحه گرافیکی نصب سیستم عامل و انتخاب زبان مورد نظر برای نصب سیستم عامل است. پس از آنکه زبان را انتخاب کردید باید کلید Forward را بفشارید (شكل3).

شكل 3

مرحله 2

مرحله بعد انتخاب موقعیت زمانی است که در آن قرار دارید. در این مرحله به راحتی می‌توانید مطابق شكل4 روی موقعیت خود در نقشه کلیک کرده، منطقه مورد نظر را انتخاب و یا یک شهر اصلی در موقعیت زمانی خود را برگزینید. پس از انتخاب با فشردن Forward وارد مرحله بعد خواهید شد.

شكل 4

مرحله 3

در این حالت به تنظیمات صفحه کلید خواهید پرداخت و دو گزینه در اختيار شما قرار خواهد گرفت. همان‌گونه كه در شكل5 ملاحظه مي‌كنيد، گزینه اول Suggested است که وضعيت صفحه كليد از طرف خود نرم‌افزار به شما پیشنهاد می‌شود و گزینه دوم انتخاب را به شما واگذار می‌کند. در صورتي كه گزينه دوم را انتخاب كنيد بايستي در بخش زيرين آن و در سمت چپ، زبان صفحه کلید و در سمت راست طرح صفحه کلید را انتخاب کنید و مطابق مراحل قبل کلید Forward را بفشارید.

شكل 5