مورت

 

مورت با نام علمي ‏Myrtus communis‏ درختچه يا بوته‌اي هميشه سبز است که گاه بلندي آن به 5 متر نيز مي‌‌رسد. برگ‌هاي آن حدود 3 تا 5 سانتي‌‌متر طول و بويي بسيار خوشايند دارد. گلبرگ‌‌هاي آن سفيد و ميوه توپي شکل آن آبي‌رنگ است. برگ، ميوه و گل‌هاي روي ساقه مورد داراي خواص دارويي هستند و اين درختچه بيشتر در نواحي شمال ايران، فارس، کرمان، بندرعباس و يزد رويش دارد.‏ مورت يا مورد گياهي مقدس در آيين زرتشت است. در کتاب بندهش هندي در بخش آفرينش گياهان اين گياه نماد اهورا مزدا است. در نوشته‌هاي بقراط گياه مورت جايگاهي ويژه دارد.‏ مورت، اثر ضدعفوني‌کننده دارد و از آن در مصارف داخلي و خارجي مي‌توان استفاده کرد. همچنين مقوي معده و نيرودهنده ‌است و در رفع بيماري‌‌هاي دستگاه تنفس و مجاري ادرار به کار مي‌رود. براي تقويت معده از گرد برگ مورت مي‌‌توان قبل از هر وعده غذايي استفاده کرد و در مصارف خارجي از مورد در رفع بيماري‌هاي جلدي و مواقعي که به علت بروز دانه‌هاي جلدي پوسته‌هاي کوچک و سفيد رنگ در پوست ظاهر مي‌‌شود، مي‌‌توان استفاده کرد. غرغره جوشانده آن در ضدعفوني و رفع تحريک مخاط دهان موثر است.‏ مورت بوي بد دهان را رفع مي‌کند و در تقويت موي سر و سياه شدن آن مفيد است. همچنين بايد توجه داشت فرآورده‌هاي مورت نبايد به مقادير زياد و بي‌رويه و براي مدت طولاني به کار رود زيرا بر اثر دفع اسانس از راه دستگاه تنفس، مخاط برونش‌ها تحريک شده و عوارض ناراحت‌کننده‌اي ايجاد مي‌‌شود.‏ جوشانده ريشه، برگ و دانه مورت در روغن براى تقويت مو و جلوگيرى از ريزش آن سودمند است و از سفيد شدن مو جلوگيرى مى‌كند. ماليدن جوشانده دانه‌هاى مورت در روغن به زير بغل و كشاله‌ران مانع عرق كردن و دافع بوى بد آن است. به ويژه اگر سوزانده و در روغن بجوشانند. خاكستر دانه‌هاى مورت، لكه‌هاى جلدى را از بين مى‌برد و چون ميوه مورت با آب و برگ چغندر بپزند و بر سر بمالند شوره را از بين مى برد و موخوره را نابود مى كند و چون دانه‌ها كوبيده و با آب باقلا خمير كنند و بر لكه‌هاى صورت بمالند آنها را زايل مى كند.‏ همچنين خوردن و ماليدن دانه‌هاى مورت جهت درمان گزيدگى عقرب نافع است.