به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس «علی‌اکبر ولایتی» مشاور عالی مقام معظم رهبری در همایش ملی «هنر و تمدن شیعی» به بیان نقش شیعه در هنر اسلامی و یا هنر عهد حاکمیت تشیع در ایران پرداخت.
وی با اشاره به هنر معماری اظهار داشت: باید میان هنر اسلامی به صورت عام و هنر تشیع به صورت خاص و از سوی دیگر میان هنر اسلامی و غیر اسلامی وجوه تمیز کلی میان این دو لحاظ کنیم.
مشاور عالی مقام معظم رهبری گفت: یکی از ارکان مهم فرهنگ و تمدن اسلامی، هنر اسلامی است که در بررسی سیر اجزای مختلف تشکیل دهنده فرهنگ و تمدن اسلامی، حوزه هنری به لحاظ تکاملی از همه دیررس‌تر است.
ولایتی عنوان کرد: اگر تلقی ما از دوره تمدن اسلامی با تسامح هزار سال باشد از قرن 3 و اواخر قرن 2 شروع شده و تا قرن 11 و 12 ادامه می‌یابد. همچنین پس از عصر انتقال علوم و عصر ترجمه، اولین بخش از تمدن اسلامی به نام حوزه علوم تجربی شکل گرفت.
وی ادامه داد: عرفان عملی از قرن 4 و 5 به بعد، عرفان نظری از قرن هفتم به بعد شکل گرفت، وقتی به حوزه هنر می‌رسیم اوج هنر را در قرن 9 تا 11 بوده است لذا این مسئله اتفاقی نبوده بلکه برای شکل‌گیری هنر جامعی مانند هنر معماری، لازم است در علوم دقیقه و علوم تجربی، تجربیات کافی به دست آمده باشد تا بتوان یک اثر معماری بدیل به وجود آورد.
ولایتی با بیان اینکه تاکید ما بر معماری است، تصریح کرد: اگر ما اماکنی مانند؛ مسجد شیخ لطف‌الله، میدان نقش جهان، بازار قیصریه داریم، می‌بینیم که چه اثر ماندنی و شگفت‌انگیز است و یا مشابه آن «تاج محل» در هندوستان نیز نمونه‌ای از معماری اسلامی است همچنین کاخ «الحمراء» در آندلس و مسجد «احمد سلطان» در عثمانی به عنوان برترین معماری جامعه اسلامی هستند که مشابه این امور را در قرون قبلی نداشته‌ایم.
وی گفت: در این میان میدان «نقش جهان» بدون اغراق همانند گوهری می‌درخشد به طوری که یک جهانگرد ایتالیایی در سفرنامه‌اش می‌نویسد: «اگر من از هنری‌های شهر خود ملاحظه نکنم، می‌گویم میدان «نقش جهان» از همه زیباتر است.
مشاور عالی مقام معظم رهبری یادآور شد: مجموعه «نقش جهان»، امارت چهل‌ستون، هشت بهشت، 2 پل روی زاینده رود، در تاریخ تمدن اسلامی چنین شهرسازی با این کیفیت و جامعیت بی‌نظیر است.
وی به جمله‌ای از «ویل دورانت» اشاره کرد و افزود: ویل دورانت می‌‌گوید اگر نمایه بناهای هند خراب شود و «تاج محل» باقی بماند همان کافی است تا تمدن چند هزار ساله آنجا را نشان دهد. از این رو ترکیب و تناسب جامعه معنوی در شهرسازی نهفته است.
ولایتی عنوان کرد: وضعیتی که جامعه آن روز ایران در زمان شاه اسماعیل داشت، بازتعریف از جامعه ایرانی کاری کم سابقه بود لذا هر کسی که سابقه چند سال حضور در ایران داشت ایرانی به شمار می‌رفت در صورتی که هیچ پادشاهی قبل از صفویه ادعا نکرد که من شاه ایران هستم و به نام ایرانی با طرف مقابل خویش سخن نگفت.
وی با بیان اینکه وحدت مذهبی، حول محور اهل بیت(ع) جمع شده بود نقش اساسی در انسجام ملت داشت، افزود: خطاطان آن زمان، هنر خود را در محدوده تفکر شیعی بیان می‌کردند.
مشاور عالی مقام معظم رهبری تاکید کرد: تفکر شیعی در شکل‌دهی هنر اسلامی نقش بسزایی داشت و از آنجا که شعرای ما که گوشه‌ای از هنر اسلامی به شمار می‌روند، در جهان ملتی را سراغ نداریم که به لحاظ شعر، این مقدار غنی باشند بسیاری از شعرای ما چه اهل سنت و چه از تشیع، همگی ویژگی‌های اهل بیت را در اشعار خود بیان کرده‌اند بنابراین در میان شعرا هیچ کس وجود نداشت که ارادت خویش را به اهل بیت علیهم‌السلام نشان ندهد.
انتهای پیام/و
