پاسخ به:بانک مقالات کشاورزی
 160: تاثير تغيير استفاده از اراضي در توليد رسوب 
|
| شعباني حيدرآبادي محمد، فيض نيا سادات، احمدي حسن، قدوسي جمال، سررشته داري امير |
| همايش ملي فرسايش و رسوب 1384;شهريور 1384(3) |
| کلید واژه: استفاده از اراضي، رسوبدهي، اراضي مرتعي، اراضي ديم |
خلاصه:
فرسايش و توليد رسوب پديده پيچيده اي كه بر اساس شرايط حاكم بر مناطق مختلف ممكن است يك يا چند عامل در تشديد بيشتر آن موثر باشد. در اكثر نقاط عامل نوع و نحوه استفاده از اراضي در مقايسه با ساير عوامل موثر در فرسايش نقش بيشتري را در توليد رسوب دارد. از اين رو براي تعيين نقش و ميزان مشاركت اين تغييرات استفاده از اراضي در طول به زمان متغير مستقل و تغييرات فرسايش و توليد رسوب به عنوان متغير وابسته در حوزه آبخيز طالقان مورد بررسي قرار گرفته است. روش تحقيق در اين پژوهش مبتني بر استفاده از عكسهاي هوايي، تصاوير ماهواره اي همراه با بازديد هاي صحرايي براي تهيه نقشه انواع فعلي و گذشته از اراضي طي سالهاي 1349، 1366 و 1380 بوده است. به طوري كه همزمان آن مقادير بار معلق در فواصل زماني سال 50-49، 66-50 و 80-67 بر اساس آمار رسوب برآورد و نهايتا با استفاده از مدل تجربي EPM ميزان رسوبدهي زير حوزه ها محاسبه شده است. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان دهنده اين است كه در فواصل زماني 1349-1380 سطح اراضي تخصيص به مرتع 15 درصد افزايش و سطح اراضي تخصيص داده شده به زراعت و كشاورزي آبي به ترتيب 11.1% و 3.8% كاهش اشته است. نتايج حاصل از بررسي مقادير بار معلق ساليانه نيز در دوره 1366-1349 و 1380-1367 متغير بوده به طوري كه مقدار آن در دوره 66-49 افزايش و دوره 66-50 كاهش يافته است. بر اساس بررسي هاي انجام شده علت افزايش رسوب در دوره 66-49 بيشتر مربوط به تغييرات جوي به ويژه رخداد ترسالي ها و خشكسالي ها و تغيير در مقدار بارش و پراكنش آن بوده است وعلت كاهش رسوب از سال 1367 تا 1380 مربوط به تغييرات در نوع و نحوه استفاده از اراضي و تغييرات وي مي باشد. شايان ذكر است كه به علت عدم وجود آمار طويل المدت از روند تغيير در نوع و استفاده از اراضي و اندكي تغييرات مساحت انواع بهره برداري از اراضي، تفكيك اين دو از هم مشكل بوده است. همچنين نتايج حاصل از تجزيه و تحليل همبستگي بين متغيرهاي مستقل انتخابي با توليد رسوب خروجي از زير حوزه ها به عنوان متغير وابسته از طريق ايجاد روباط رگرسيوني حاكي از اين است كه عامل موثر در رسوب دهي زير حوزه هاي آبخيز در دوره 66-49 مربوط به متغيرهاي دبي و وسعت اراضي تحت كشت ديم و در دوره 80-67 مربوط به متغيرهاي وسعت اراضي تحت پوشش مرتع و متغير بارش مي باشد. با توجه به نتايج حاصل از اين تحقيق توصيه مي شود به دليل تاثير مستقيم تبديل اراضي مرتعي به اراضي كشاورزي به ويژه براي زراعت ديم در دامنه هاي پرشيب، در صورتي كه مهار فرسايش و كنترل رسوبات در اين حوزه آبخيز و ساير آبخيزها با شرايط مشابه مد نظر باشد، ضرورت دارد. در اولين گام اقدام به استفاده و بهره برداري از اراضي در سازگاري با تناسب، قابليت و توان طبيعي توليد اراضي شود.
|
سه شنبه 29 فروردین 1391 5:52 PM
تشکرات از این پست