كاربرد طب سنتي براي درمان از گذشته تا امروز در بسياري از كشورهاي جهان رايج است. اما آيا مي توان تنها با استفاده از داروهاي گياهي به جنگ بيماري ها رفت؟
تنوع گونه هاي گياهي، جايگاه مناسبي را در زمينه توليد، گسترش و مصرف دارو در برخي جوامع ايجاد كرده است و از سويي به صورت پيوسته تهيه و مصرف آنها به منظور استفاده هاي دارويي، غذايي، آرايشي، بهداشتي، درماني و صنعتي متداول بوده است.
داروهاي طبيعي كه اكنون توليد وعرضه مي شود، حاصل اطلاعاتي است كه در فرآيند توليد و مصرف اين محصولات از گذشته تجربه شده و همپاي كسب تجربيات به صورت علمي به كار گرفته شده است. استفاده از روش هاي سنتي براي توليد اين محصولات هنوز ادامه دارد و استفاده از روش هاي جديد به تدريج جايگاه ويژه با كارايي بالاي خود را خصوصا در بخش صنعت باز كرده است.
استقبال مردم از داروهاي طبيعي و مصرف انواع فرآورده هاي آن و اسانس به عنوان موادطبيعي، عطر و طعم دهنده هاي غذايي و نيز استفاده هاي بهداشتي و تأسيس كارخانه هايي كه با استفاده از روش هاي جديد صنعتي اسانس ها و داروهاي گياهي را توليد و عرضه مي كنند، پيشرفت وگسترش توليد و عرضه اين گونه محصولات را نويد مي دهند.
امروزه محققان زيادي نيز به اين سمت پيش مي روند كه در درمان بيماي ها از داروهاي با منشا گياهي استفاده كنند.
به عقيده محققان اثرات اين داروها را نبايد به صورت كامل قبول يا رد كرد، در حال حاضر براي برخي داروهاي گياهي جايگزين شيميايي وجود ندارد، اما برخي ديگر چنين نيستند؛ به عنوان مثال داروهاي «مدر» جايگزين شيميايي دارند، اما دارويي همچون «تاكسول» كه براي درمان سرطان سينه مصرف مي شود، فقط گياهي بوده و هنوز جايگزين شيميايي براي آن پيدا نشده است.
گاهي اين داروها كاملا توان درمان بيماري را ندارند، اما مي توان با تجويز پزشك در كنار داروهاي شيميايي از داروهاي گياهي استفاده كرد. به عنوان مثال، در فصل زمستان مادران با بروز علائم سرماخوردگي در كودكان از مراجعه به پزشك خودداري مي كنند، در حالي كه مراجعه نكردن به موقع و استفاده نكردن از داروهاي آنتي بيوتيك مي تواند عوارض جبران ناپذيري مثل بيماري هاي قلبي و آنژين را در كودكان به دنبال داشته باشد از اينرو درمان هاي سنتي و گياهي به تنهايي كافي نيست.
به طور كلي شناخت بيماري و داروها در تخصص پزشك است، لذا نبايد به تجويزهاي خودسرانه سلامت خود را به خطر بيندازيد.
داروها به دو دسته تقسيم مي شوند. دسته اول داروهاي شيميايي است كه به صورت مصنوعي ساخته مي شوند و دسته دوم داروهايي با منشأ طبيعي شامل مواد گياهي، حيواني و معدني هستند. در حال حاضر 90 درصد گياهان در دسته داروهاي گياهي قرار دارند.
داروهاي گياهي غيرقابل قياس با داروهاي شيميايي
داروهاي شيميايي قدمتي 160 ساله دارند. يعني از اواسط دهه 1850 ميلادي نخستين دارو به صورت مصنوعي ساخته شد و تا قبل از آن هر چه دارو در سيستم پزشكي وجود داشت، به صورت داروهاي طبيعي بود. در مدت 150 سال مصرف داروهاي شيميايي قطعا آنها عوارضي جزئي و گذرا تا عارضه هاي سرطان زايي داشته اند و از سويي هزاران سال استفاده از داروهاي گياهي نشان داده است كه عوارض آنها اصلا قابل قياس با داروهاي شيميايي نيست. به همين علت بسياري از بيماران از جمله مبتلايان به بيماري هاي روحي- رواني، فشار خون و چربي ترجيح مي دهند از داروهاي كم عارضه تر استفاده كنند.هر چند مردم در دو دهه اخير در بيشتر كشورها علاقه مند به مصرف داروهاي گياهي و طبيعي هستند، و با استقبال مردم در دهه هاي اخير، كارخانه ها فعاليت هاي گسترده اي را براي توليد اين نوع محصولات گياهي آغاز كردند و اقلام بسياري نيز توليد شده است.
در حال حاضر در كشور ژاپن حدود 50 تا 70 درصد داروها با منشأ گياهي است و در آلمان 10 هزار قلم و در سوئيس 4 هزار قلم داروي گياهي وجود دارد. همچنين براساس آمارهاي سازمان جهاني بهداشت، در كشور آلمان بيش از 60 درصد مردم داروهاي گياهي مصرف مي كنند؛ اين در حالي است كه اين كشور يكي از بزرگترين توليدكنندگان داروهاي شيميايي است.
هم اكنون حدود 650 هزار گياه در كره زمين شناخته شده كه داراي مواد زيادي هستند و بسياري از آنها مي توانند تبديل به داروهاي صنعتي گياهي شوند. گياهان دارويي نيز شامل بخش يا بخش هايي از گياه است كه پس از خشكاندن بدون ايجاد هرگونه تغييري به شرط عاري بودن از آلودگي هاي ميكروبي و قارچي و بدون هرگونه تبليغ و ادعايي روي بسته بندي به فروش مي رسد.
