در طول سال‌ها پيش از تظاهر، علائم تغييرات متعددي در مغز بيمار آلزايمري رخ مي‌دهد كه در مجموع باعث كوچك شدن مغز و نيز از بين رفتن سلول‌هاي مغزي مي‌شود و به جاي آنها لكه‌هاي متعددي با اشكال خاصي به نام پلاك‌هاي پيري مي‌نشيند. علامت ديگر بيماري وجود كلاف‌هاي ظريف مارپيچي شكل در سلول‌هاي مغزي است كه در نهايت سلول‌هاي سالم را از بين مي‌برد.
هنوز علت بيماري آلزايمر مشخص نشده است. البته محققان در سراسر جهان مشغول تحقيقات هستند تا علت يا علل آن را ريشه‌يابي كنند. ما فقط مي‌دانيم بعضي از عوامل مانند سن بالا و پيشينه خانوادگي به همراه هر عاملي كه خطر بيماري قلبي و سكته را افزايش دهد خطر ابتلا به بيماري را بيشتر مي‌كند. البته به اعتقاد متخصصان، سن مهم‌ترين ريسك فاكتور شناخته شده بيماري آلزايمر است به طوري كه پس از 65 سال، احتمال ابتلا، هر 5 سال 2 برابر مي‌شود. در اين ميان نبايد نقش پررنگ ژن‌ها را در ايجاد بيماري آلزايمر ناديده گرفت، زيرا براي مثال يك نوع نادر بيماري آلزايمر كه بين 30 تا 60 سال ايجاد مي‌شود، كاملا ارثي است.
با توجه به اين‌كه تاكنون هيچ‌گونه غربالگري در مورد بيماري آلزايمر در كشور به عمل نيامده، آمار مبتلايان به صورت تخميني و براساس آمارهاي جهاني است. درواقع بايد گفت با در نظر گرفتن رشد سالمندي در جهان و اين كه هر 7 ثانيه يك نفر در جهان به آلزايمر و دمانس مبتلا مي‌شود، هم اكنون حدود 37 ميليون نفر بيمار مبتلا به آلزايمر در جهان وجود دارد. به اين ترتيب تخمين زده مي‌شود تعداد بيماران آلزايمري در ايران بيش از 500 هزار نفر باشند. پيش‌بيني مي‌شود اين تعداد در 2 دهه آينده كه جمعيت سالمند ايران حدود 25 درصد جمعيت كشور خواهد بود،
به بيش از 2 ميليون نفر افزايش خواهد يافت.
اگرچه بيماري آلزايمر درمان ريشه‌كن‌كننده ندارد، اما داروهايي به بازار ارائه شده‌اند كه مي‌توانند بعضي از علائم را تحت كنترل درآورند. اين نوع درمان‌ها قادرند روي مسير بيماري اثر كندكننده و كنترل‌كننده داشته باشند.
البته استفاده از درمان‌هاي نوين تنها پيش روي بيماران آلزايمري و خانواده‌هايشان نيست. گروه‌هاي حمايت‌كننده، حضور در جمع بيماران آلزايمري و گرفتن اطلاعات در مورد اين بيماري مي‌تواند به بهبود كيفيت زندگي اين افراد كمك كند.
بهاره صفوي
