به توپ بستن گنبد حرم حضرت رضا (ع)
۹ فروردين
● سربازان روس در چنین روزی از سال ۱۲۹۱ هجری شمسی، گنبد مطهر حرم حضرت امام رضا (ع) را به توپ بستند.
پس از تشکیل ژاندارمری مخصوص خزانهداری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، دولت روسیه که این اقدام را مخالفت مطامع خود در ایران میدانست، طی اولتیماتومی به دولت ایران، خواستار اخراج شوستر از ایران و نیز استخدام اتباع خارجی با اجازه دول روس و انگلیس شد.
در پی رد این اولتیماتوم دخالتآمیز توسط مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند. همچنین، یکی از دستنشاندگان دولت روسیه در مشهد بهنام یوسف هراتی به تحریک روسها، شورشی مصنوعی در مشهد مقدس بهپا کرد.
در ادامه، قوای روس به بهانه اینکه جان اتباع آنها در خطر است، به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس برای تهدید دولت ایران و نیز بیاحترامی به عقاید و احساسات مذهبی مردم، گنبد حرم مطهر امام رضا (ع) را در روز نهم فروردینماه سال ۱۲۹۱ هجری شمسی (برابر با نهم ربیعالثانی ۱۳۳۰ق و بیست و نهم مارس ۱۹۱۲م) به توپ بستند و جنایتی دیگر آفریدند.
در اثر شلیک توپخانه، به سردرها و گلدستههای حرم رضوی (ع)، خسارات فراوانی وارد آمد. همچنین خزانه حضرتی را به بانک روس منتقل کرده و اشیای قیمتی حرم را به غارت بردند. پس از آن، مقداری از اموال را برگردانده ولی متولی حرم را با تهدید به مرگ وادار کردند، تصدیق کند که تمام خزانه را تحویل گرفته است. علاوه بر این، عده بسیاری از مردم مشهد در این تهاجم وحشیانه کشته و مجروح شدند.
