به نظر شما چه چيز باعث ميشود قوطيهاي نوشابه در قسمتهاي مختلف ظرف محتوي آب قرار گيرند؟ براي انجام اين آزمايش ساده به چند قوطي نوشابه گازدار معمولي، چند قوطي نوشابه گازدار رژيمي و يك ظرف بزرگ نياز داريد. ظرف را پر از آب كنيد. يك قوطي نوشابه معمولي را در آب بيندازيد. همين آزمايش را با يك قوطي نوشابه گازدار رژيمي تكرار كنيد. كدام يك از آنها در آب شناور هستند؟ كداميك از آنها در ظرف محتوي آب تهنشين ميشوند؟
قوطيهاي نوشابه از نظر حجم و اندازه كاملا يكسان هستند. اما چگالي يا جرم حجمي آنها بر حسب مواد محلول در محتوي قوطيها متفاوت است. نوشابههاي گازدار معمولي حاوي مواد قندي هستند و اگر به نوشته حك شده روي قوطيهاي نوشابه دقت كنيد، متوجه ميشويد در همه نوشابههاي معمولي از مواد قندي طبيعي به عنوان شيرينكننده استفاده شده است. معمولا يك قوطي نوشابه معمولي داراي 40 گرم ماده قندي است، اما در نوشابههاي رژيمي از قندهاي مصنوعي مانند آسپارتام به عنوان شيرينكننده استفاده ميشود.
شيريني اين نوع قندهاي مصنوعي در مقايسه با قندهاي طبيعي صدها برابر بيشتر است و از اين رو به ازاي هر 40 گرم قند طبيعي كه در تهيه نوشابههاي غيررژيمي استفاده مي شود، تنها چند گرم قند مصنوعي به محتوي يك قوطي نوشابه رژيمي اضافه ميشود.
از آنجا كه مقدار ماده شيرينكننده در اين نوشابهها متفاوت است، جرم حجمي آنها نيز با هم تفاوت دارد. به عبارت ديگر نوشابههاي معمولي چگالي بيشتر و نوشابههاي رژيمي چگالي كمتري دارند. به همين علت وقتي يك قوطي نوشابه معمولي را در آب مياندازيد بلافاصله تهنشين شده، اما نوشابههاي رژيمي در سطح آب شناور ميشود. در حقيقت آنها با اندكي تغيير در ميزان چگالي، اجسام ويژگيها و خواص متفاوتي از خود نشان ميدهند.
كاهش مقدار ماده شيرينكننده اضافه شده به نوشابههاي رژيمي موجب كاهش چگالي يا جرم حجمي قوطي نوشابه و در نتيجه شناور شدن آن خواهد شد. شما ميتوانيد اين آزمايش را با انتخاب مجموعهاي از نوشابههاي گازدار معمولي در طعمهاي مختلف تكرار كنيد تا واكنش آنها را نيز مورد بررسي قرار دهيد. به نظر شما آيا عوامل ديگري نيز وجود دارند كه بتوانند در اين رابطه تاثيرگذار باشند.